Theo AFP, phát biểu tại Phòng Bầu dục ngày 27-6 nhân lễ ký hiệp định hòa bình giữa Cộng hòa Dân chủ Congo và Rwanda, ông Trump cho biết đã có những trao đổi với các bên liên quan nhằm chấm dứt xung đột Israel-Hamas và thỏa thuận ngừng bắn "đã ở rất gần".

Nhà lãnh đạo Mỹ không tiết lộ cụ thể đã liên lạc với những ai, nhưng khẳng định hầu như ngày nào ông cũng trao đổi với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu trong suốt cuộc xung đột 12 ngày giữa Israel với Iran.

Tổng thống Donald Trump đưa ra phát biểu trên trong bối cảnh các yêu sách của hai bên xung đột ở Gaza vẫn rất khác nhau khi Israel tuyên bố chiến sự chỉ có thể chấm dứt khi Hamas giải thể và giải giáp vũ khí. Trong khi đó, Hamas kiên quyết phản đối điều này và khẳng định chỉ sẵn sàng trả tự do cho những con tin còn lại ở Gaza theo bất kỳ thỏa thuận nào nhằm chấm dứt xung đột. Thực tế là chưa có dấu hiệu nào gần đây cho thấy khả năng Israel và Hamas sẵn sàng nối lại đàm phán hoặc nhượng bộ.

Xe tăng của quân đội Israel tấn công các mục tiêu ở dải Gaza. Ảnh: Reuters 

Tuy nhiên, Thủ tướng Netanyahu khẳng định Israel không đồng tình với tầm nhìn của Mỹ về chấm dứt xung đột ở Gaza, trong đó có việc mở rộng Hiệp định Abraham với các quốc gia Arab về bình thường hóa quan hệ để đổi lấy việc Israel cam kết hỗ trợ thành lập một Nhà nước Palestine trong tương lai.

Cho dù thế nào, phát biểu của Tổng thống Donald Trump cũng gây nhiều chú ý trong bối cảnh ông chính là người đã ra tuyên bố ngừng bắn giữa Israel và Iran gần đây. Hơn nữa, một nguồn thạo tin ở khu vực cho biết, Bộ trưởng Bộ Chiến lược Israel Ron Dermer đang có kế hoạch tới Washington (Mỹ) ngày 30-6 này để thảo luận về tình hình Gaza, Iran, cũng như khả năng Thủ tướng Netanyahu thăm Nhà Trắng.

Thủ tướng Netanyahu cho đến nay vẫn từ chối xem xét khả năng chấm dứt cuộc chiến tại Gaza, cho rằng Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) cần tiếp tục chiến dịch cho đến khi tiêu diệt hoàn toàn Hamas. Tuy nhiên, trên kênh truyền hình Channel 12 của Israel, một nhóm phân tích quân sự cho rằng, ông Netanyahu lần này có thể đổi ý sau khi được Mỹ và các lãnh đạo IDF thuyết phục, cũng như thành công trong cuộc chiến 12 ngày với Iran. Tổng tham mưu trưởng IDF, Trung tướng Eyal Zamir gần đây đã hủy kế hoạch huy động khẩn cấp một lữ đoàn dự bị. Đây có thể là thông điệp ngầm gửi đến giới lãnh đạo chính trị rằng binh sĩ Israel đã kiệt sức sau 20 tháng chiến tranh liên tục.

Trung tướng Eyal Zamir đã khẳng định mục đích chiến dịch của Israel tại Gaza là “giải cứu con tin và đánh bại Hamas”. Ngoài ra, ông cho rằng cuộc xung đột 12 ngày giữa Israel và Iran có thể thúc đẩy các mục tiêu của Tel Aviv ở Gaza. Theo ông, quân đội Israel sẽ sớm đạt các mục tiêu trong cuộc chiến tại dải Gaza, trong đó có nhiệm vụ kiểm soát hơn 75% vùng lãnh thổ. Trung tướng Eyal Zamir sau khi thị sát tiền tuyến tại Gaza ngày 27-6 cho biết, việc Iran đã chịu tổn thất nặng nề có thể có lợi cho các mục tiêu của nước này tại dải Gaza.

Giới quan sát cho rằng khi tuyên bố đã gần đạt được các mục tiêu đề ra, ông Zamir đang gửi tín hiệu đến chính phủ rằng đã đến lúc phải quyết định hoặc tiến hành một thỏa thuận trao đổi con tin và ngừng bắn với Hamas, hoặc chuẩn bị để IDF thiết lập chính quyền quân sự tại dải Gaza. Kênh Channel 12 dẫn nguồn thạo tin tiết lộ ông Zamir sẽ trình phương án cho nội các vào ngày 29-6.

Cho dù thế nào, những tin tức về khả năng chấm dứt xung đột ở Gaza cũng mang lại tia hy vọng cho vùng lãnh thổ nhiều đau thương của Palestine. Báo Haaretz của Israel đăng tải báo cáo cho thấy gần 100.000 người Palestine đã thiệt mạng trong các hoạt động quân sự của Israel tại Gaza, tương đương 4% dân số vùng lãnh thổ này. Trong khi đó, phía Palestine ghi nhận hơn 56.300 ca tử vong, chủ yếu là phụ nữ và trẻ em. Cơ quan thông tấn WAFA của Palestine ước tính khoảng 11.000 người khác có thể đang bị vùi lấp dưới đống đổ nát. Các chuyên gia độc lập nhận định con số thực tế có thể lên tới 200.000 người khi tính cả các trường hợp tử vong do hậu quả gián tiếp của chiến tranh như nạn đói, bệnh tật trong điều kiện hệ thống y tế ở Gaza sụp đổ.  

Hơn nữa, những diễn biến mới nhất cùng tuyên bố của nhà lãnh đạo Mỹ cũng làm dấy lên hy vọng về giải pháp chính trị sau nhiều tháng xung đột, dù các bên vẫn chưa công bố chi tiết đàm phán.

MAI NGUYÊN

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Quốc tế xem các tin, bài liên quan.