17 năm trước, khi Leon Chia-một giáo viên tại Singapore và vợ kết hôn ở tuổi 25, bạn bè và người thân luôn hỏi về kế hoạch sinh con của họ. Giờ đây, cặp vợ chồng này vẫn thường nghe những câu hỏi tương tự. Theo Channel News Asia, Chia và vợ đã chủ động lên kế hoạch cho cuộc hôn nhân không con cái. Họ muốn một cuộc sống chỉ có hai người và cùng nhau đi du lịch. “Tôi và vợ không muốn bị ràng buộc về mặt tài chính khi phải lo lắng về việc kiếm tiền không chỉ cho bản thân mà còn phải cho cả đứa con”, ông Chia cho biết.

 Ảnh minh họa: Economic Times

Phải đánh đổi sự nghiệp khi có con cái là mối lo ngại của những phụ nữ trẻ như Tanya Pillay, 28 tuổi, hiện làm việc trong lĩnh vực truyền thông tại Singapore. “Tôi không thể yên tâm để con ở nhà và làm việc muộn tại công ty. Tôi tin rằng phụ nữ nên có cả con cái và sự nghiệp. Nhưng điều đó rất khó khi phải làm việc với cường độ cao để bảo đảm mức sống”. Cô Sherilynn Loh, 29 tuổi, làm việc tại một công ty, cũng lựa chọn cuộc sống không con cái. Cô và chồng quyết định không sinh con bởi cho rằng trách nhiệm phải gánh vác là quá lớn. Loh than thở: “Chúng tôi cảm thấy quá sức để giải quyết các vấn đề hiện nay như trả tiền nhà, các khoản vay học hành và chăm sóc cha mẹ”. Tuy nhiên, Loh cho biết trong tương lai có thể cô vẫn sinh em bé. Điều đó sẽ xảy ra nếu công ty của cô có chế độ tốt hơn dành cho những gia đình có con.

Singapore là một trong những nước có tỷ lệ sinh thấp trên thế giới. Đáng lo ngại là hiện nay, số lượng các cặp vợ chồng không muốn có con đang ngày càng tăng tại quốc gia này trong bối cảnh dân số già hóa nhanh chóng và tỷ lệ độc thân gia tăng. Theo cuộc điều tra dân số mới nhất tại đảo quốc sư tử, tỷ lệ phụ nữ chưa có con trong số những người đã kết hôn tăng lên ở tất cả các nhóm tuổi. Ví dụ, ở nhóm phụ nữ 40-49 tuổi, tỷ lệ không có con tăng từ 9,3% vào năm 2010 lên 13,5% vào năm 2020. Việc đại dịch Covid-19 bùng phát, tác động tiêu cực đến nền kinh tế làm cho tình trạng tỷ lệ sinh thấp ở Singapore trở nên trầm trọng hơn. The Star dẫn báo cáo quý IV-2020 của Bản tin Nhân khẩu học Singapore, số trẻ được sinh ra ở quốc gia này trong năm 2020 đã giảm so với năm 2019. Cụ thể, năm 2020 có 38.705 trẻ được sinh ra, giảm 1,5% so với 39.279 trẻ trong năm 2019. Trong một nỗ lực nhằm hỗ trợ người dân gặp khó khăn do ảnh hưởng của Covid-19, Chính phủ Singapore đã quyết định cung cấp khoản tiền chi trả một lần cho các bậc cha mẹ để trang trải chi phí khi sinh con.

Không riêng gì Singapore, các quốc gia khác trên thế giới cũng đang chứng kiến một bộ phận giới trẻ ngại sinh con, thậm chí là lười hẹn hò và kết hôn do áp lực của công việc cũng như mức chi phí sinh hoạt và nuôi trẻ đắt đỏ. Theo Bloomberg, ngày càng nhiều người Hàn Quốc ở độ tuổi 20-30 chọn từ bỏ 3 điều được coi là quan trọng trong cuộc sống: Hẹn hò, kết hôn và sinh con. Họ được gọi là “thế hệ Sampo” và thường bị chỉ trích là ích kỷ.

Theo Phó giáo sư Tan Ern Ser ở Khoa Xã hội học thuộc Đại học Quốc gia Singapore, tỷ lệ sinh thấp là vấn đề đáng lo ngại bởi vì dân số trẻ cần được bổ sung để bảo đảm nền kinh tế sôi động. Nguyên nhân cốt lõi của tình trạng này là do người dân ngày càng có xu hướng ưu tiên công việc và bảo đảm tài chính. Ông Tan Ern Ser nhận định, việc bị áp chỉ số đo lường hiệu quả công việc (KPI) là lý do khiến người trẻ dành nhiều thời gian hơn cho công việc. Vị phó giáo sư này cũng cho biết, việc nuôi dạy trẻ không chỉ đòi hỏi phải có người trông trẻ mà bố mẹ phải dành thời gian để giúp con phát triển thể chất và tinh thần. Điều này khiến nhiều cặp vợ chồng trẻ lo lắng về việc công việc bị ảnh hưởng. “Chúng ta cần ưu tiên việc nuôi dạy trẻ em. Người sử dụng lao động cần dành sự hỗ trợ nhiều hơn đối với các nhân viên có con”, ông Tan Ern Ser nói.

Tâm lý ngại sinh con của giới trẻ không chỉ ảnh hưởng đến gia đình của chính họ mà còn gây ra những tác động nghiêm trọng đến cả xã hội. Khi tỷ lệ sinh thấp, quá trình già hóa dân số diễn ra với tốc độ nhanh hơn và tạo gánh nặng về phúc lợi xã hội. Các chuyên gia nhân khẩu học cho rằng, tỷ lệ sinh thấp kéo dài trong thời gian dài cũng sẽ dẫn tới sự thiếu hụt lực lượng lao động trầm trọng, ảnh hưởng đến phát triển kinh tế đất nước. Rằng nữa, trách nhiệm bảo tồn nòi giống, duy trì giá trị gia đình... cũng là điều mà các cặp vợ chồng không muốn sinh con phải có trách nhiệm suy nghĩ lại.

 LÂM ANH