Mỹ tuyên bố áp thuế 50% đối với nhôm, thép nhập khẩu

Cuối tuần qua, nhân chuyến tham quan nhà máy của US Steel tại West Mifflin, bang Pennsylvania (Mỹ), Tổng thống Donald Trump tuyên bố sẽ tăng thuế để bảo vệ người lao động và ngành thép của Mỹ: “Mức thuế nhập khẩu nhôm, thép vào Mỹ sẽ tăng từ 25% lên 50%, có hiệu lực từ ngày 4-6. Điều đó sẽ giúp cho ngành công nghiệp nhôm, thép của nước Mỹ phục hồi mạnh mẽ hơn bao giờ hết”.

Trước đó, hôm 12-3, Tổng thống Donald Trump đã áp đặt mức thuế quan toàn diện 25% đối với toàn bộ nhôm, thép nhập khẩu-một động thái ngay lập tức vấp phải sự trả đũa từ Canada, sự thất vọng từ ngành công nghiệp ô tô của Mỹ, cũng như sự chỉ trích từ Liên minh châu Âu (EU). Bất chấp phản ứng từ các đồng minh, ông Donald Trump ca ngợi thuế quan của ông đã “cứu ngành công nghiệp thép” của Mỹ và tuyên bố ngành sản xuất thép Mỹ “sẽ biến mất” nếu ông không hành động để áp thuế.

Tổng thống Donald Trump tham quan nhà máy của US Steel tại West Mifflin, bang Pennsylvania (Mỹ). Ảnh: Reuters

CNN nhận định, mặc dù thuế quan có thể đã mang lại cho ngành kinh doanh thép đang suy yếu của Mỹ một động lực nhất định, song mức thuế cao làm tăng giá hai kim loại vốn là thành phần quan trọng trong ngành xây dựng và sản xuất của Mỹ. Giá giao ngay của thép có nguồn gốc trong nước đã tăng kể từ khi Mỹ áp thuế nhập khẩu 25% đối với mặt hàng này, do các nhà sản xuất nội địa không còn phải lo lắng về sự cạnh tranh từ thép nhập khẩu.

Đây không phải là lần đầu tiên thị trường thép biến động mạnh. Năm 2018, trong nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng thống Donald Trump, ông từng áp thuế thép nhập khẩu, giúp sản lượng thép sản xuất trong nước của Mỹ “tăng trưởng khiêm tốn”, như đánh giá của CNN. Tuy nhiên, giá thép trong nước tăng khiến chi phí sản xuất trong các ngành ô tô, công cụ máy móc tăng lên, dẫn đến giá trị sản lượng các ngành này sụt giảm hơn 3 tỷ USD vào năm 2021. Đó là báo cáo của Ủy ban Thương mại quốc tế công bố năm 2023, trong đó kết luận rằng trong trường hợp này, thuế quan của ông Donald Trump gây ra thiệt hại nhiều hơn là mang lại lợi ích cho nền kinh tế.

Tương tự, tuyên bố lần này của Tổng thống Mỹ áp thuế nhập khẩu 50% đối với nhôm, thép tiếp tục gây ra phản ứng gay gắt từ các đối tác thương mại của Washington trên toàn thế giới. Chủ tịch Phòng Thương mại Canada Candace Laing lên án việc tăng thuế quan là "trái ngược với an ninh kinh tế Bắc Mỹ": "Việc tháo gỡ các chuỗi cung ứng xuyên biên giới hiệu quả, có sức cạnh tranh và đáng tin cậy như chúng ta đã làm trong ngành thép và nhôm sẽ khiến cả hai quốc gia phải trả giá rất đắt". Công đoàn United Steelworkers của Canada gọi động thái này là “cuộc tấn công trực tiếp” vào ngành công nghiệp và người lao động Canada. Sự bất bình của Canada cũng không mấy khó hiểu, khi dữ liệu của Bộ Thương mại Mỹ cho thấy, năm 2024, Mỹ chi 31,3 tỷ USD để nhập khẩu hai kim loại này, trong đó, Canada là nhà cung cấp hàng đầu với giá trị xuất khẩu mặt hàng này sang Mỹ đạt 7,6 tỷ USD.

Reuters dẫn lời Người phát ngôn về thương mại của Ủy ban châu Âu Olof Gill cho biết EU đã chuẩn bị sẵn sàng trả đũa: "Quyết định tăng thuế của Mỹ làm gia tăng sự bất ổn cho nền kinh tế toàn cầu và làm tăng chi phí cho người tiêu dùng và doanh nghiệp ở cả hai bờ Đại Tây Dương... EU đã chuẩn bị áp dụng các biện pháp đối phó, bao gồm cả việc đáp trả mức tăng thuế quan mới nhất của Washington". Bộ trưởng về thương mại Australia Don Farrell gọi đây là hành động "vô lý và không phải là hành động của một người bạn".

AP ngày 1-6 cho hay, việc Mỹ tăng gấp đôi mức thuế nhập khẩu thép và nhôm có thể ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của người dân Mỹ, khi giá những mặt hàng nhà ở, ô tô, máy giặt có thể chứng kiến mức tăng lớn, cùng với đó là sự tăng giá thực phẩm tiêu dùng, bởi các kim loại nhôm, thép khá phổ biến trong sản xuất bao bì sản phẩm như lon bia, lon đồ hộp, các hộp đựng thực phẩm và thức ăn cho thú cưng...

Theo chuyên gia thương mại Usha Haley, giáo sư tại Wichita State University, bang Kansas (Mỹ), giá thực phẩm tăng “sẽ là một phần của hiệu ứng lan tỏa", chưa kể thuế quan có thể làm tăng chi phí sản xuất trong các ngành công nghiệp và làm căng thẳng thêm mối quan hệ giữa Washington với các đồng minh, trong khi nó "không hỗ trợ cho sự phục hồi sản xuất lâu dài của Mỹ".

HÀ PHƯƠNG

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Quốc tế xem các tin, bài liên quan.