Và một lần nữa, cả thế giới lại như càng thấm thía một thông điệp, hay cũng có thể coi là một lời nhắc nhở: Hãy ngừng “gây chiến” với thiên nhiên, bởi đó là hành động “tự sát”.

Trong báo cáo Thực trạng khí hậu toàn cầu năm 2020 vừa công bố, Tổ chức Khí tượng thế giới (WMO) của Liên hợp quốc (LHQ) nêu rõ, năm 2020 đang trở thành một trong ba năm nóng nhất từng được ghi nhận trên Trái đất. Cụ thể, nhiệt độ trung bình toàn cầu từ tháng 1 tới tháng 10 năm nay cao hơn 1,2 độ C so với nền nhiệt giai đoạn 1850-1900. Cũng trong năm 2020, thế giới ghi nhận nhiều đợt nắng nóng, hạn hán, cháy rừng và mưa bão, trong khi nhiệt độ nước biển chứng kiến các mức cao kỷ lục. Từ đó, WMO đi đến đánh giá rằng tính từ năm 1850 đến nay, năm 2020 sẽ là năm nóng thứ hai, sau năm 2016 và nóng hơn cả năm 2019.

Các phương tiện di chuyển gần một khu vực xảy ra cháy rừng ở bang California (Mỹ) vào tháng 8-2020. Ảnh: Getty Images

Còn theo LHQ, hệ sinh thái toàn cầu đang đứng trước tình trạng báo động với việc hơn 1 triệu loài đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng, diện tích các hoang mạc đang mở rộng, trong khi các đầm lầy lại dần biến mất, mỗi năm thế giới cũng mất đi khoảng 10 triệu ha rừng. Nghiêm trọng hơn, tình trạng ô nhiễm không khí và nước đang khiến 9 triệu người tử vong hằng năm. Nếu chỉ tính riêng trong năm 2019, các thảm họa thiên nhiên liên quan đến biến đổi khí hậu đã khiến thế giới thiệt hại 150 tỷ USD.

Ngoài ra, theo kết quả nghiên cứu do tạp chí y học danh tiếng The Lancet mới công bố, biến đổi khí hậu sẽ khiến các đại dịch xuất hiện nhiều hơn trong tương lai và trên thực tế, hiện nay tất cả các quốc gia dù lớn hay nhỏ đều đang phải đối mặt với những hiểm họa y tế ngày càng gia tăng cả về quy mô và cấp độ. Điển hình là trong vòng 2 thập kỷ qua, số ca tử vong do thời tiết ở người cao tuổi tăng 54%, trong đó chỉ riêng năm 2018 đã có gần 300.000 người trên toàn thế giới thiệt mạng vì nắng nóng. Tạp chí The Lancet cho rằng mối liên quan giữa y tế và khí hậu, các yếu tố như nắng nóng gay gắt, ô nhiễm không khí và hoạt động nông nghiệp dày đặc đã gây ra "viễn cảnh y tế cộng đồng tồi tệ chưa từng có".

Trước tình hình đáng báo động nói trên, LHQ kêu gọi tất cả các quốc gia phải hành động quyết liệt để chấm dứt thực trạng Trái đất đang bị tàn phá và quan trọng hơn là mỗi người dân trên toàn hành tinh phải ngừng “gây chiến” với thiên nhiên. Theo nhận định của Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres, báo cáo Thực trạng khí hậu toàn cầu năm 2020 cho thấy thế giới đang “tiến gần tới một thảm họa về khí hậu” và khí nhà kính do con người thải ra là nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này. Trong khi đó, các chính sách mà thế giới hiện có vẫn chưa đủ mạnh để đối phó thách thức này. "Con người đang gây chiến với thiên nhiên. Đây là hành động tự sát", Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres nhấn mạnh trong bài phát biểu tại Đại học Columbia (New York, Mỹ) vào giữa tuần này.

Người đứng đầu tổ chức đa phương lớn nhất hành tinh cũng cho rằng năm 2021 sẽ là cơ hội để con người ngừng lạm dụng tài nguyên thiên nhiên và thay vào đó phải khởi động tiến trình “hàn gắn” và bảo vệ Trái đất. Để làm được điều đó, ông Antonio Guterres kêu gọi các nhà lãnh đạo thế giới tuân thủ Hiệp định Paris về chống biến đổi khí hậu, đồng thời cam kết đạt mức phát thải bằng 0 và tài trợ cho các nỗ lực thích ứng với biến đổi khí hậu.

Đại dịch Covid-19 dù có dữ tợn đến thế nào thì người ta cũng nghiên cứu được những loại vaccine đủ mạnh để ngăn ngừa, nhưng với tình trạng biến đổi khí hậu thì thế giới khó có thể tìm ra vaccine hữu hiệu nào. Cũng vì thế, LHQ đã tái khẳng định rằng chung sống hòa bình với thiên nhiên tiếp tục là hành động cần được ưu tiên trong thế kỷ 21.

TRUNG DŨNG