Ngày 4-8, Yonhap đưa tin, phát biểu tại một phiên họp của Diễn đàn An ninh Aspen do Viện Aspen có trụ sở tại Mỹ tổ chức theo hình thức trực tuyến, nghị sĩ Song Young-gil, Chủ tịch DP cho rằng mở cửa trở lại Khu công nghiệp chung liên Triều Kaesong hiện đang bị đóng cửa đóng vai trò “rất quan trọng” trong việc xây dựng lòng tin giữa hai miền Triều Tiên và giữa Triều Tiên với Mỹ, đồng thời làm giảm căng thẳng trên Bán đảo Triều Tiên. Nghị sĩ Song Young-gil thậm chí còn đề xuất Mỹ đầu tư vào Khu công nghiệp Kaesong để phát đi một thông điệp mạnh mẽ rằng “Washington không thù địch với Bình Nhưỡng”. “Mở cửa trở lại Khu công nghiệp Kaesong cũng sẽ tạo động lực mạnh mẽ để mời Triều Tiên quay trở lại bàn đàm phán phi hạt nhân hóa Bán đảo Triều Tiên”, Chủ tịch DP nhấn mạnh.
Khu công nghiệp Kaesong được thành lập năm 2004 nhằm kết nối nguồn vốn và công nghệ của Hàn Quốc với lực lượng nhân công giá rẻ của Triều Tiên, được coi là một trong những biểu tượng rõ rệt nhất của sự hòa giải giữa hai miền Triều Tiên. Tại đây từng có khoảng 54.000 người Triều Tiên được tuyển dụng để làm việc cho 124 công ty Hàn Quốc. Hồi tháng 2-2016, Hàn Quốc thông báo quyết định ngừng hoàn toàn hoạt động các nhà máy của nước này tại Khu công nghiệp Kaesong nhằm đáp trả các hoạt động thử tên lửa và hạt nhân của Triều Tiên trong khi Bình Nhưỡng thông báo đóng cửa hoàn toàn và chuyển đổi khu vực này thành một khu quân sự.
Trước đó, hồi năm 2013, khu công nghiệp này cũng từng bị đóng cửa 5 tháng sau khi Triều Tiên rút toàn bộ công nhân. Tại Hội nghị thượng đỉnh liên Triều lần thứ 3 hồi tháng 9-2018 ở Bình Nhưỡng, Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in và nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un đã nhất trí về việc mở cửa trở lại Khu công nghiệp Kaesong ngay khi các điều kiện cho phép. Tuy nhiên, kế hoạch này cho đến nay vẫn bị đình trệ trong bối cảnh các cuộc đàm phán phi hạt nhân hóa giữa Triều Tiên với Mỹ hầu như không có tiến triển.
Đề xuất của Chủ tịch DP được đưa ra trong bối cảnh Hàn Quốc và Triều Tiên đã bất ngờ nối lại các đường dây liên lạc trực tiếp sau 13 tháng đình trệ trong một động thái mà Hãng thông tấn Trung ương Triều Tiên (KCNA) nhận định là “sẽ tác động tích cực đến việc cải thiện và phát triển quan hệ liên Triều”. Yonhap dẫn thông tin từ các nghị sĩ Hàn Quốc cho biết tại cuộc họp ngày 3-8 của Quốc hội nước này, Cơ quan Tình báo quốc gia Hàn Quốc (NIS) khẳng định, kể từ khi đường dây liên lạc trực tiếp được nối lại vào tuần trước, Seoul và Bình Nhưỡng thường xuyên có các cuộc trao đổi hai lần mỗi ngày. Theo NIS, quyết định nối lại liên lạc thông qua các đường dây nóng trực tiếp xuất phát từ đề nghị của nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un. “Quyết định này phản ánh mong muốn của Triều Tiên rằng chính phủ của chúng ta sẽ đóng vai trò trong việc khôi phục mối quan hệ giữa Bình Nhưỡng và Washington trong tương lai”, NIS nhận định.
NIS cũng cho biết Triều Tiên hiện đang đề nghị được phép xuất khẩu khoáng sản, nhập khẩu nhiên liệu tinh chế và những mặt hàng thiết yếu khác như là điều kiện tiên quyết để tái khởi động các cuộc đàm phán phi hạt nhân hóa với Mỹ.
VĨNH AN