DW của Đức đưa tin, tại cuộc họp trực tuyến ngày 30-11, Eurogroup-nhóm các bộ trưởng tài chính của Eurozone, đã đạt đồng thuận về các biện pháp cải cách quan trọng đối với quỹ cứu trợ của khu vực, được biết đến với tên gọi Cơ chế bình ổn châu Âu (ESM). Kế hoạch này đã bị gác lại suốt một năm qua do thái độ chần chừ của Italy và cuộc khủng hoảng vì đại dịch Covid-19 bùng phát.

Đại dịch Covid-19 đang là thử thách đối với nền kinh tế Eurozone. Ảnh: Politico

Sau khi cải cách, quỹ cứu trợ mới sẽ được trình lên cho chính phủ các nước thông qua và các quốc hội phê chuẩn vào năm 2021 để có hiệu lực vào năm 2022, sớm hơn hai năm so với dự tính ban đầu. Theo đó, Eurogroup đồng ý tạo ra một cơ chế hỗ trợ chung cho Quỹ giải quyết thống nhất (SRF)-một trụ cột tài chính của Liên minh ngân hàng châu Âu, nhằm cung cấp thêm các gói tài chính giải cứu ngân hàng nếu ESM “cạn tiền”. Cơ chế này cũng được coi là một trong những công cụ tài chính hàng đầu của Liên minh châu Âu (EU) sau Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB), giúp tăng cường năng lực tài chính của Eurozone và thúc đẩy quyền giám sát các quốc gia thành viên gặp khó khăn tài chính.

Chủ tịch Eurogroup Paschal Donohoe nhấn mạnh: “Đây là bước đệm quan trọng trên con đường củng cố liên minh ngân hàng của chúng tôi và là sự bổ sung quan trọng cho những nỗ lực của chúng tôi trong việc hỗ trợ phục hồi kinh tế thời kỳ hậu đại dịch”. Trong khi đó, ông Olaf Scholz, Bộ trưởng Tài chính Đức-nước đang giữ chức Chủ tịch luân phiên của EU, nhận định rằng, ESM sửa đổi sẽ giúp làm tăng sức mạnh của đồng euro cũng như toàn bộ ngành ngân hàng của châu Âu. “Chúng ta đang làm cho các ngân hàng của châu Âu có khả năng chống chọi với khủng hoảng và hỗ trợ nền kinh tế tốt hơn. Một khu vực ngân hàng ổn định là tiền đề tốt cho tăng trưởng và việc làm của Eurozone, đặc biệt là sau khi các nước dần kiểm soát được đại dịch Covid-19”, ông Scholz khẳng định.

ESM, được thành lập năm 2012 nhằm ứng phó với cuộc khủng hoảng nợ tại Eurozone, giúp các quốc gia như Hy Lạp thoát khỏi bờ vực phá sản. Quỹ này dành cho các quốc gia thành viên Eurozone những khoản vay ưu đãi để đổi lấy việc các nước phải thực hiện các biện pháp nhằm cải thiện năng lực cạnh tranh và củng cố tài chính công. ESM lấy tiền bằng cách bán trái phiếu hoặc sự đóng góp độc lập từ các quốc gia thành viên EU. Những nước đóng góp nhiều nhất là Đức (27%), Pháp (20%) và Italy (18%). Mặc dù Eurozone đã đồng ý cải cách ESM từ năm 2019, nhưng động thái này đã không nhận được sự ủng hộ của Italy do liên minh cầm quyền lo ngại đây là một công cụ gây ảnh hưởng của Brussels. Điều này khiến các cuộc đàm phán bị ngưng trệ. Tình hình tiếp tục rơi vào bế tắc do khủng hoảng Covid-19 kéo dài.

Ủy ban châu Âu nhận định làn sóng lây nhiễm Covid-19 thứ hai đã làm chậm lại đà phục hồi, đồng thời cảnh báo nền kinh tế của “lục địa già” sẽ không quay trở lại bình thường trước năm 2023. Do tác động của đại dịch, kinh tế Eurozone đang “hụt hơi” và ghi nhận sự sụt giảm 12,7% từ tháng 1 đến tháng 9 năm nay. Thậm chí, nhiều nhà phân tích kinh tế còn cho rằng Eurozone đã tiến rất gần tới suy thoái kép bởi các biện pháp phong tỏa mới. Kịch bản này sẽ làm tăng gánh nặng trả nợ của Eurozone, khiến Italy, Bồ Đào Nha hay Tây Ban Nha... khó khăn hơn trong việc thoát khỏi cảnh nợ nần. Hiện nay, các nước châu Âu vẫn đang phải chật vật với làn sóng lây nhiễm thứ hai nặng nề hơn so với làn sóng đầu tiên hồi đầu năm nay.

Nếu không có sự hỗ trợ tài chính bổ sung, các quốc gia thành viên Eurozone có thể sẽ bị “nuốt chửng” trong một cuộc khủng hoảng tài chính sau đợt phong tỏa lần hai này. Đối đầu với “kẻ thù chung” Covid-19, việc đồng thuận và cùng vượt qua thách thức sẽ giúp Eurozone nói riêng và châu Âu nói chung thêm mạnh mẽ và thống nhất hơn.

VĂN HIẾU