Sau cuộc tranh luận đầu tiên gây tranh cãi, thậm chí còn bị gọi là màn “cãi vã” giữa Tổng thống Donald Trump và cựu Phó tổng thống Joe Biden, có nhiều ý kiến kêu gọi cần phải thay đổi hình thức của cuộc tranh luận để đi vào thực chất hơn. Ủy ban Giám sát các cuộc tranh luận tổng thống (CPD), cơ quan tổ chức tranh luận, dự định sẽ đưa ra một số điều chỉnh cho các lần tranh luận sau.

Trước tiên, nhằm ngăn chặn khả năng hai ứng cử viên vi phạm các quy tắc tranh luận và duy trì trật tự cho các cuộc tranh luận còn lại, CPD dự tính sẽ áp dụng biện pháp tắt micro. Nhiều biện pháp hiện đang được cân nhắc, nhưng việc kiểm soát micro của hai ứng viên cũng như việc họ ngắt lời đối phương hay người điều phối tranh luận, đang được xem xét nhiều nhất. Trong lần tranh luận đầu tiên, người điều phối tranh luận là nhà báo Chris Wallace của Fox News không được quyền bắt buộc hai ứng viên phải tuân theo luật chơi mà họ đã đồng ý từ trước. Có ý kiến cho đây là “một sai lầm chí tử” của cuộc tranh luận đầu tiên. 

Hai cuộc tranh luận tiếp theo giữa Tổng thống Donald Trump và cựu Phó tổng thống Joe Biden được trông đợi sẽ diễn ra có trật tự hơn. (Ảnh minh họa) Ảnh: USA Today

Còn nhớ khi cuộc tranh luận đầu tiên diễn ra, trên mạng xã hội xuất hiện một loạt yêu cầu cho phép người điều phối được trao quyền tắt micro có chọn lọc và ngăn chặn ứng cử viên nói chen ngang đối thủ khi chưa đến lượt. Trong lần tranh luận đầu, Tổng thống Donald Trump đã 73 lần ngắt lời đối thủ, khiến cục diện tranh luận bị cho là giống “cãi nhau” nhiều hơn là một cuộc tranh luận. Báo chí Mỹ đang nhận định khả năng biện pháp ngắt micro được cho là sẽ đứng đầu danh sách những điều chỉnh dự kiến được đưa ra. 

Thay đổi tiếp theo có thể là một người điều phối tranh luận mới thay vì nhà báo Chris Wallace. Sau buổi tranh luận ngoài ý muốn, trả lời trên Thời báo New York, ông phải thốt lên: “Tôi chưa bao giờ tưởng tượng được rằng nó (cuộc tranh luận) sẽ đi chệch hướng như vậy”. Trong hai cuộc tranh luận tiếp theo, ông sẽ giao lại trọng trách cho ông Steve Scully, biên tập viên chính trị của mạng truyền hình C-SPAN và tiếp theo là Kristen Welker, phóng viên Nhà Trắng của NBC News. 

Một thay đổi khác có thể được thực hiện đó là việc các ứng cử viên sẽ nhận câu hỏi từ các cử tri thay vì từ các nhà báo như trước. Vì vậy, cuộc tranh luận tiếp theo tại Miami, tiểu bang Florida được trông đợi sẽ giống như một cuộc đối thoại với công chúng trong bầu không khí thân thiện hơn. 

Dự kiến trong lần tranh luận thứ hai ở Miami, ông Donald Trump sẽ phải cố gắng nhiều hơn để chứng tỏ mình xứng đáng ở lại Nhà Trắng thêm một nhiệm kỳ, bởi ông đã bị “hụt” chuyến đi vận động tranh cử ở bang Florida sau khi dương tính với Covid-19. Đây được cho là điều đáng tiếc vì ông Trump có nhiều hy vọng tại tiểu bang dao động này. Đại diện Đảng Cộng hòa tại bang này cho biết, chiến dịch vận động tranh cử của tổng thống đã gõ cửa hơn 1,7 triệu hộ dân ở đây để vận động trực tiếp cử tri. Trong khi đó, chiến dịch của ông Biden lại không có cách tiếp cận như vậy do lo ngại đại dịch Covid-19 lây lan cho đến thời gian gần đây. Ngày 15-9 vừa qua, ông Biden mới có chuyến đi trực tiếp tới Florida và gần ngày bầu cử ông mới rót thêm tiền vào bang này để phục vụ cho chiến dịch tranh cử của mình.

Lịch sử bầu cử Tổng thống Mỹ cho thấy, trong 12 cuộc bầu cử trước đây, chỉ có một lần duy nhất các cử tri Florida bầu cho người thua cuộc. Vì vậy, ứng cử viên nào giành được thắng lợi ở bang này sẽ có nhiều triển vọng trở thành Tổng thống Mỹ. Hai nhóm cử tri quan trọng ở bang này là người Mỹ Latin và người lớn tuổi. Theo thống kê, một phần ba người Mỹ Latin gốc Cuba tại bang này có truyền thống bầu cho Đảng Cộng hòa.

Tranh luận trực tiếp là hoạt động tranh cử có ảnh hưởng lớn tới cử tri, bởi đây là cơ hội để những người đi bỏ phiếu nhìn thấu đáo hơn các chính sách của những ứng cử viên tổng thống cũng như năng lực lãnh đạo của họ. Vì vậy, bất chấp lợi thế đang nghiêng về ai, hai màn “so găng” tiếp theo sẽ là cơ hội cho cả hai ứng cử viên đạt những cú bứt phá về đích trong cuộc đua vào Nhà Trắng đầu tháng 11 tới.       

XUÂN PHONG