Nâng cao chất lượng tiếp xúc cử tri

QĐND - Tại kỳ họp thứ ba, Quốc hội khóa XIII đã thông qua Nghị quyết về một số cải tiến, đổi mới để nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Quốc hội, trong đó có nội dung đổi mới hoạt động tiếp xúc cử tri. Tuy nhiên, trong tháng 7 vừa qua, khi dự 3 buổi tiếp xúc cử tri của đại biểu Quốc hội tại 3 huyện, thị xã ở Hà Nội, chúng tôi thấy dù hoạt động tiếp xúc cử tri đã có nhiều đổi mới, song vẫn còn một số điểm chưa hợp lý, cần sớm khắc phục.

Hội nghị tiếp xúc cử tri của Đoàn Đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội tại xã Tản Lĩnh, huyện Ba Vì.

Những điều bất hợp lý

Tham gia 3 buổi tiếp xúc cử tri của Đoàn Đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội tại các huyện: Ba Vì, Thạch Thất và thị xã Sơn Tây, chúng tôi thấy đa số các cử tri được mời đều là cán bộ của địa phương, đơn vị. Buổi tiếp xúc cử tri tại huyện Ba Vì được tổ chức ở Hội trường HĐND, UBND xã Tản Lĩnh. Mặt trận Tổ quốc phối hợp với HĐND huyện Ba Vì và chính quyền xã Tản Lĩnh mời tới 70% đại biểu là cán bộ từ cấp thôn trở lên. Tương tự, khi các đại biểu Quốc hội tiếp xúc cử tri tại thị xã Sơn Tây, hơn 80% cử tri tham dự cũng… là cán bộ từ cấp thôn trở lên của xã Đường Lâm (địa điểm tổ chức tại Hội trường của xã Đường Lâm). Mỗi thôn có 5 đại biểu gồm: Trưởng thôn, Bí thư Chi bộ, Trưởng ban Công tác Mặt trận và 2 cử tri là quần chúng nhân dân. Thực tế, những cử tri là quần chúng nhân dân cũng được chọn lọc và mời chỉ “cho đủ thành phần” chứ không phát biểu.

Trong buổi tiếp xúc cử tri ở xã Đường Lâm, cử tri Kiều Anh Ban đã thẳng thắn đề nghị: Các buổi đại biểu Quốc hội tiếp xúc cử tri cần phải thông báo rộng rãi để nhân dân biết và tham dự. Nếu chủ yếu mời cán bộ và chọn mời vài cử tri là quần chúng nhân dân dự hội nghị tiếp xúc cử tri là không hợp lý, vì nhân dân có rất nhiều điều cần phản ánh, kiến nghị, trong khi không phải cán bộ nào cũng thẳng thắn báo cáo với Đại biểu Quốc hội những  vấn đề nhân dân bức xúc. 

Thực tế tại 3 buổi tiếp xúc cử tri chúng tôi thấy, việc các huyện, thị xã chỉ mời cử tri của nơi có hội trường tổ chức hội nghị tiếp xúc cử tri cũng không hợp lý. Cụ thể là huyện Ba Vì chỉ mời cử tri của xã Tản Lĩnh, thị xã Sơn Tây chỉ mời cử tri của xã Đường Lâm, huyện Thạch Thất chỉ mời cử tri của Trung tâm Huấn luyện 334 (Tổng cục Kỹ thuật). Cử tri của rất nhiều xã, phường, cơ quan, đơn vị khác trên địa bàn các huyện, thị xã không được tiếp xúc đại biểu Quốc hội. Như vậy, đại biểu Quốc hội không thể nắm được toàn diện các ý kiến của cử tri trên địa bàn huyện, thị xã và đơn vị bầu cử. Đồng thời, nội dung đại biểu Quốc hội truyền đạt kết quả kỳ họp, kết quả giải quyết các kiến nghị của cử tri cũng chỉ giới hạn trong phạm vi rất hẹp.

Việc tổ chức tiếp xúc cử tri hạn chế trong một xã, phường, đơn vị còn dễ dẫn đến tình trạng các địa phương thường chọn nơi ít có vấn đề bức xúc để các đại biểu Quốc hội tiếp xúc; tránh tổ chức tiếp xúc cử tri ở những xã, phường được cho là “điểm nóng”, dù cử tri ở những “điểm nóng” đó rất mong được phản ánh những vấn đề bức xúc với các đại biểu Quốc hội.

Một số kiến nghị

Một trong những nội dung đổi mới tiếp xúc cử tri mà thành phố Hà Nội đã thực hiện là công khai kế hoạch (thời gian, địa điểm) tiếp xúc cử tri của đại biểu Quốc hội và HĐND thành phố trên các phương tiện thông tin đại chúng để đông đảo cử tri biết và có thể tham dự. Nhưng dưới cơ sở (cấp huyện, xã, thôn) thì kế hoạch này không được thông báo tới đông đảo nhân dân, trong khi đa số người dân không có điều kiện thường xuyên đọc báo, nghe đài của thành phố nên không biết kế hoạch tiếp xúc cử tri. 

Thiết nghĩ, Quốc hội cần có quy định tất cả các địa phương (từ cấp thôn, xã trở lên) đều phải thông báo công khai kế hoạch tiếp xúc cử tri của đại biểu Quốc hội và HĐND các cấp trên hệ thống loa truyền thanh, đài phát thanh, truyền hình, báo, cổng thông tin điện tử của địa phương (nếu có) hoặc dán công khai kế hoạch này tại trụ sở HĐND, UBND xã, huyện để cử tri biết và có quyền tham dự.

Để đại biểu Quốc hội có điều kiện trực tiếp tiếp xúc được với nhiều cử tri theo tinh thần Nghị quyết về một số cải tiến, đổi mới để nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Quốc hội, cần quy định địa điểm tổ chức tiếp xúc cử tri phải rộng rãi. Ngoài thành phần cử tri là đại diện cán bộ của địa phương (đại biểu Quốc hội thường về tiếp xúc cử tri ở cấp huyện), cần quy định cụ thể tỷ lệ cử tri là cán bộ cấp xã, thôn, cán bộ các đơn vị đứng chân trên địa bàn, bảo đảm mỗi xã, thôn đều có cử tri đại diện tham gia buổi tiếp xúc của đại biểu Quốc hội. Mỗi buổi tiếp xúc cử tri không nên có quá nửa cử tri là cán bộ các cấp tham gia để cử tri là quần chúng nhân dân có điều kiện tham dự. Có như vậy, hoạt động tiếp xúc cử tri của đại biểu Quốc hội mới thực sự chất lượng, đại biểu mới nắm được tình hình một cách toàn diện, khách quan, làm cơ sở nâng cao hiệu quả hoạt động của Quốc hội và HĐND các cấp.

Bài và ảnh: HUY QUANG