Không có chuyện người Việt Nam tại Nga bị trục xuất hàng loạt

Nhằm tìm hiểu tình hình cộng đồng người Việt ở Nga sau khi chính phủ nước này bắt đầu triển khai các quy định siết chặt lao động bán lẻ nước ngoài tại các chợ, Thứ trưởng Ngoại giao kiêm Chủ nhiệm Ủy ban về người Việt Nam ở nước ngoài Nguyễn Phú Bình đã có chuyến thăm làm việc tại Nga từ 28 đến 30-1. Ngay sau khi về nước, Thứ trưởng đã dành cho báo chí cuộc phỏng vấn.

- Xin Thứ trưởng cho biết tình hình và tâm lý của bà con người Việt sau khi chính phủ Nga bắt đầu áp dụng quy định giảm số người nước ngoài bán lẻ ở các chợ từ ngày 15-1 và tiến tới cấm hoàn toàn từ ngày 1-4-2007?

-Trong chuyến đi, chúng tôi đã gặp gỡ các chủ chợ, trung tâm thương mại, lãnh đạo cộng đồng người Việt Nam và thăm nơi bà con bán hàng. Đa số người Việt tại Nga hiện nay sinh sống bằng nghề bán lẻ hoặc bán hàng thuê cho các cửa hàng rất hoang mang và băn khoăn liệu mình bị trục xuất về nước hay không. Họ mong muốn có sự hỗ trợ của cộng đồng, sứ quán và trong nước để ổn định cuộc sống. Tuy nhiên, còn một bộ phận lại mang tâm lý khá bình thản vì họ chưa thấy chính phủ Nga có hành động gì cương quyết, chẳng hạn như ở Mát-xcơ-va. Họ vẫn bình tĩnh trông chờ xem hành động cụ thể của phía bạn là gì. Không có những biểu hiện hoảng hốt dẫn tới những hành động cực đoan, ngoại trừ một số hiện tượng nhỏ lẻ như xù nợ và bắt chẹt.

- Vậy sự thật về thông tin người Việt tại Nga sẽ bị trục xuất hàng loạt về nước thế nào và hiện phía bạn đang có các hành động cụ thể gì để thực thi các quy định mới?

- Qua các cuộc gặp gỡ tiếp xúc với các lãnh đạo cơ quan chức năng của Nga, phía bạn khẳng định không có chuyện trục xuất hàng loạt mà các biện pháp bạn đang áp dụng chỉ nhằm mục đích trấn chỉnh lại trật tự trong lĩnh vực bán lẻ, nâng cao văn minh thương mại. Vì hiện nay, tình trạng thất thu thuế, giới chức nhũng nhiễu, mất trật tự, hàng giả… xuất hiện nhiều ở các khu chợ. Phía bạn đề nghị người lao động bán lẻ tại Nga chuyển đổi hình thức làm ăn sang lĩnh vực dịch vụ, bán buôn và sản xuất là những lĩnh vực bạn rất khuyến khích. Đặc biệt, chính phủ Nga khuyến khích nâng cấp các chợ thành các trung tâm hàng hóa đáp ứng đủ các tiêu chuẩn văn minh thương mại, đưa hàng Việt Nam sang Nga bán. Vì hiện nay người bán lẻ Việt Nam chủ yếu bán hàng Trung Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ, rất ít hàng hóa Việt Nam.

Các thông tin chính phủ Nga lùi thời hạn 1-4 hay không thực hiện quy định này trên báo chí là hoàn toàn không chính xác. Chính phủ Nga khẳng định sẽ áp dụng các biện pháp này theo đúng thời hạn, song sẽ tính toán tới những tác động đối với nền kinh tế Nga, cộng đồng người nước ngoài, trong đó có người Việt Nam. Vì vậy, chúng tôi kêu gọi bà con ta nên chủ động và có sự chuẩn bị sớm.

- Trong nước đã có sự hỗ trợ như thế nào đối với những người Việt tại Nga đang gặp khó khăn do tác động của các quy định mới?

- Chúng tôi đang tìm hiểu phạm vi và mức độ hành động của phía bạn để có hình thức hỗ trợ phù hợp. Chúng tôi đã đề nghị phía bạn cho thời gian để người Việt tại Nga chuyển đổi hình thức lao động vì cộng đồng của ta nằm trong khu vực bị tác động nhiều nhất, đồng thời hỗ trợ về mặt thủ tục để xây dựng các trung tâm thương mại. Nếu các trung tâm ban đầu chưa đáp ứng đủ các tiêu chuẩn thì tạo cơ hội để nâng cấp dần, đồng thời cấp giấy tờ cho những công dân Việt Nam thiếu giấy tờ cư trú song đã làm ăn lâu dài và lương thiện.