Kinh tế Việt Nam đang có nhiều dấu hiệu rơi vào suy giảm sâu và nếu không có những giải pháp mạnh mẽ, quyết liệt thì việc thực hiện về nhiệm vụ tăng trưởng kinh tế đề ra cho năm 2012(6-6,5%) là cực kỳ khó khăn, nếu không muốn nói là không thể.

Chuyên gia kinh tế Trần Xuân Giá, nguyên Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã đề cập thẳng thắn như vậy tại "Diễn đàn xuất khẩu 2012- cơ hội và triển vọng” do Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư TP.HCM (ITPC) tổ chức ngày 18/5/2012 tại TP.HCM.

Ảnh minh họa/Internet

 

Tăng trưởng kinh tế chỉ khoảng 4,5%

Sẽ có nhiều kịch bản khác nhau, nhưng theo ông Trần Xuân Giá, dự báo kinh tế trong năm 2012 tăng trưởng khoảng 4,5%. Dự báo này dựa trên nhiều yếu tố. Trong nhiều năm trước đây, tăng trưởng quý I thường thấp nhất trong năm, nhưng các quý sau đó thường tăng nhanh dần cho đến quý VI. Tuy nhiên, năm 2012 đã có những dấu hiệu khác biệt cho thấy dấu hiệu kinh tế nước ta đang trên đà suy giảm sâu.

Cụ thể, vốn đầu tư toàn xã hội của cả năm 2011 và quý I /2012 xét về danh nghĩa thì có tăng, nhưng nếu loại trừ yếu tố trượt giá thì thấp hơn nhiều so với cùng kỳ. Trong điều kiện tăng trưởng kinh tế còn dựa chủ yếu vào việc tăng vốn đầu tư thì việc không những không tăng mà còn giảm vốn đầu tư toàn xã hội là điều đặc biệt quan tâm không chỉ cho năm nay mà còn cả những năm về sau. Mặt khác, tín dụng là kênh dẫn vốn chủ yếu vào nền kinh tế nhưng 4 tháng đầu năm 2012 không tăng so với cuối năm 2011, đây là hiện tượng đầu tiên xảy ra trong hàng chục năm qua. Nguyên nhân của hiện tượng bất thường này là do ngân hàng thiếu thanh khoản, nợ xấu tăng cao nên ngân hàng siết chặt vốn vay, lãi suất cao, nhu cầu vay vốn của doanh nghiệp sụt giảm mạnh do sản xuất khó khăn. Cùng với đó là sức mua thị trường giảm, tiêu thụ hàng hóa khó khăn, hàng tồn kho tăng nhanh, số doanh nghiệp giải thể hoặc ngừng hoạt động đang ở mức báo động.

Mặt khác, nhập siêu giảm đột ngột (4 tháng đầu năm khoảng 176 triệu USD) là biểu hiện rõ nét nhất tình trạng khó khăn trong đầu tư, sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp.

Với việc kinh tế suy giảm sâu sẽ kéo theo những hệ lụy rất nghiêm trọng. Khi đó, cán cân đối với nền kinh tế sẽ bị phá vỡ, bội chi ngân sách tăng, tỷ giá sẽ khó kiểm soát, lạm phát tăng cao… Ngoài ra, kinh tế suy giảm sẽ dẫn đến việc làm, thu nhập của người lao động bị ảnh hưởng nghiêm trọng, kéo theo đó là những vấn đề về bất ổn xã hội.

Tốc độ lạm phát giảm khá mạnh trong thời gian qua, thậm chí tiếp tục giảm trong quý II và cả năm 2012, khi đó kỳ vọng lạm phát ở mức 1 con số (khoảng 6-7%) hoàn toàn có thể thực hiện được. Lạm phát giảm là do tổng cầu giảm, sức mua của thị trường trong nước, đặc biệt là sức mua các yếu tố phục vụ sản xuất giảm. Thêm vào đó, hàng tồn kho tăng đã gây áp lực giảm giá chính là nguyên nhân khiến lạm phát giảm. Tuy nhiên, lạm phát có thể tăng trở lại nếu Chính phủ không có những giải pháp cơ bản hơn. Đó là giải pháp giảm chi phí sản xuất, kinh doanh, nâng cao năng suất, hiệu quả, sức cạnh tranh của nền kinh tế và từng doanh nghiệp. Khác với nhiều năm trước, lần này hướng đi, biện pháp của việc nâng cao năng suất, hiệu quả kinh tế đã khá rõ ràng. Tái cấu trúc nền kinh tế, với các khu vực ưu tiên đã được vạch ra, vấn đề còn lại là tổ chức thựv hiện như thế nào để mang lại hiệu quả mới là yếu tố quan trọng.

Cần cứu doanh nghiệp để cứu nền kinh tế!

Doanh nghiệp khỏe thì nền kinh tế mới khỏe. Tuy nhiên, số doanh nghiệp phá sản, ngừng hoạt động đang ở mức báo động, chỉ trong 4 tháng đầu năm 2012, tổng số doanh nghiệp giải thể và ngừng hoạt động là 17.735 doanh nghiệp. Vì vậy, hơn lúc nào hết cần phải ưu tiên hỗ trợ doanh nghiệp bằng cách cắt giảm chi phí, tăng sức mua giúp doanh nghiệp tiêu thụ được sản phẩm.

Mặc dù Chính phủ đã ban hành giải pháp hỗ trợ 29 nghìn tỷ đồng để cứu doanh nghiệp, nhưng xét ở khía cạnh nào đó giải pháp này vẫn chưa đến được với doanh nghiệp như kỳ vọng. Hiện nay, doanh nghiệp vẫn phải chịu rất nhiều các loại phí trực tiếp và gián tiếp, vì vậy cần phải xóa bỏ những loại phí lỗi thời, không còn phù hợp, miễn giảm một số loại phí để doanh nghiệp giảm bớt áp lực. Tương tự với thuế, nên giảm thuế doanh nghiệp xuống khoảng 20% là phù hợp (mặc dù so với các nước đây là mức thuế tương đối cao) để doanh nghiệp giảm bớt gánh nặng.

Còn đối với lãi suất, vấn đề hiện nay không phải lãi suất cao hay thấp mà là doanh nghiệp có đến được với ngân hàng hay không. Bản thân ngân hàng mặc dù có nguồn vốn dồi dào cũng không cho vay được chứ không phải ngân hàng không muốn cho vay. Vì vậy việc cơ cấu lại nợ để doanh nghiệp đến được với ngân hàng là rất quan trọng.

Theo Báo Công thương