QĐND - Khối tự động mở máy APĐ-89FT trên máy bay Su-22M4 có chức năng điều khiển tự động quá trình khởi động động cơ ở mặt đất, tự động khởi động động cơ trên không, quay máy lạnh động cơ... Qua thời gian khai thác, sử dụng khá dài, thiết bị thường phát sinh hỏng hóc. Khi kiểm tra và sửa chữa khối APĐ-89FT phải mở máy động cơ, mất nhiều thời gian, nhân công, giảm tuổi thọ động cơ và tiêu tốn nhiều nhiên liệu... Đứng trước thực tế đó, Thượng tá QNCN Đặng Văn Đạt, nhân viên Xưởng Bảo dưỡng kỹ thuật, Tiểu đoàn Bảo đảm kỹ thuật hàng không, Trung đoàn 937, Sư đoàn 370 (Quân chủng Phòng không-Không quân) đã nghiên cứu, chế tạo thiết bị kiểm tra khối tự động mở máy APĐ-89FT. Thiết bị cho phép kiểm tra độc lập khối APĐ-89FT mà không cần mở máy động cơ, bảo đảm rút ngắn thời gian, tiết kiệm nhiều phương tiện phục vụ, công sức, nhiên liệu và nhất là tuổi thọ của động cơ máy bay. Sản phẩm được cấu tạo bởi các bộ phận cơ bản gồm: Bộ tạo tín hiệu điều khiển được cấu tạo bằng mạch giữ chậm R-C. Bộ phận này đưa tín hiệu tương tự quy trình làm việc của động cơ tới APĐ-89FT. Hai là hệ thống điều khiển bao gồm các công tắc, nút ấn có công dụng tương tự như hệ thống điều khiển động cơ trên máy bay. Bộ phận nguồn cung cấp cho thiết bị là điện áp 220-50Hz được hai biến thế có công suất mỗi biến thế là 130W, các đi-ốt và tụ điện hạ thế từ 220V xuống 24V một chiều. Để kiểm tra, sửa chữa khối APĐ-89FT, thiết bị sẽ được cấp nguồn và kết nối với khối APĐ-89FT. Khi hệ thống có điện, các rơ-le trong mạch được cấp điện sẽ đóng mở theo chu trình, khi đó APĐ-89FT sẵn sàng làm việc. Chế độ làm việc của thiết bị phụ thuộc vào vị trí các công tắc. Thông qua bộ phận kiểm tra tín hiệu, kỹ thuật viên sẽ xác định được các ban hỏng hóc của khối và có phương án khắc phục nhanh, hiệu quả.

Thượng tá QNCN Đào Trọng Năm, Trưởng phân xưởng Thiết bị hàng không (Xưởng bảo dưỡng kỹ thuật) cho biết: “Khi chưa có thiết bị, muốn phát hiện, sửa chữa tất cả mọi hỏng hóc của khối APĐ-89FT đều phải mở máy động cơ, mỗi phút mở máy tiêu tốn từ 40 đến 60 lít dầu. Có lúc 5 đến 7 kỹ thuật viên phải làm việc cả tuần mới phát hiện và sửa chữa xong một ban hỏng hóc. Thiết bị ra đời, mỗi ban hỏng hóc dù phức tạp, chỉ cần 1 đến 2 kỹ thuật viên làm việc trong 1 đến 2 ngày là kiểm tra và khắc phục xong mà không cần mở máy động cơ. Việc ứng dụng thiết bị này đã mang lại hiệu quả to lớn, làm tăng tuổi thọ động cơ, giảm được rất nhiều chi phí, thời gian và nhân công”.

CÔNG GIANG