QĐND Online - Đầu năm 1972, để chuẩn bị mọi mặt cho nhiệm vụ giải phóng miền Nam tiến tới thống nhất đất nước, quân dân miền Bắc tiếp tục huy động sức người, sức của tăng cường cho miền Nam. Song trên đường Nam tiến, quân ta gặp trở ngại lớn. Dọc quốc lộ 9 lên tận Khe Sanh là cả  một hệ thống cứ điểm phòng ngự bằng hoả lực mạnh của địch, đóng trên những ngọn núi cao, hỗ trợ lẫn nhau tạo thành một hàng rào vững chắc ngăn chặn đường vào Nam của ta. Một trong những cứ điểm đó là Cứ điểm 241, còn gọi là căn cứ Tân Lâm. Đó là nơi đóng quân của Trung đoàn 56 sư 3 ngụy do Trung tá Phạm Văn Đính làm trung đoàn trưởng và trung tá Vĩnh Phong làm trung đoàn phó.

Căn cứ 241 là một căn cứ lớn, đông quân, nhiều vũ khí, cấu trúc hết sức kiên cố trên một đỉnh núi cao ở Tân Lâm. Từ đây, qua ống nhòm nhìn thấy rõ mồn một tứ phía và đường số 9 nằm ngoằn ngoèo dưới chân. Đối tượng thâm nhập vào Nam bằng đường nào căn cứ này cũng biết và kiểm soát được. Mỹ và ngụy đều cho rằng đây là nơi bất khả xâm phạm, đến một con ruồi cũng khó bay qua nổi. Nhiều lần quân ta tìm cách lọt qua đều bị căn cứ này phát hiện, nhiều đồng chí của ta đã bị hi sinh...

Quyết tâm nhổ đi một cứ điểm địch, làm cho hệ thống cứ điểm của địch mất đi một mắt xích, tạo nên một lỗ hổng. Nhưng nhổ bằng cách nào? Kết hợp giữa hoả lực với binh lực ta đã dùng nhưng không hiệu quả, chỉ còn cách kết hợp với địch vận để tạo ra một vụ phản chiến. Phía ta cho rằng, về quân sự, công sự phòng ngự, địa thế và lực lượng thì quân địch mạnh nhưng cũng không hoàn toàn mạnh bởi trong số sĩ quan và binh lính ở đây vẫn có những người có tinh thần dân tộc, không thích thú gì nghề đánh thuê cho Mỹ. Sau những năm tháng tham gia quân đội ngụy, họ đã thấy cuộc chiến này đã không mang lại độc lập tự do cho đất nước mà còn làm chết bao người vô tội, trong đó có những người thân của họ. Vì vậy ta xác định nếu cảm hoá, thuyết phục và mở cho họ con đường trở về với nhân dân, với dân tộc thì một mắt xích của hàng rào đường 9 sẽ bị đứt, con đường thâm nhập vào miền Nam sẽ được khai thông...

Thông qua hệ thống bộ đàm, giữa ta và trung tá Phạm Văn Đính đã có những tín hiệu riêng. Những ý nghĩ và tư tưởng đúng đắn đã dần lọt vào đầu óc binh lính ngụy, khiến họ suy nghĩ, tính toán... Đến ngày 2-4-1972, trung tá trung đoàn trưởng ngụy Phạm Văn Đính và trung tá, trung đoàn phó Vĩnh Phong đã tập hợp tất cả trung đoàn 56 dùng lý lẽ và tình cảm thuyết phục số binh lính dưới quyền tham gia phản chiến, ai muốn theo cho theo, ai không muốn cũng không ép. Cả trung đoàn 56 đã đứng lên làm binh biến trở về với cách mạng, với 800 sĩ quan, binh lính và toàn bộ vũ khí khí tài, trong đó có một đại đội pháo 175 ly, chỉ có một số ít hốt hoảng chạy trốn.

Căn cứ 241 Tân Lâm phản chiến, quân ta không tốn một viên đạn, không hy sinh một người. Căn cứ 241 bị nhổ, quân ta vượt vào miền Nam dễ dàng hơn. Nhờ địch vận, ta đã nhổ căn cứ ngụy và đẩy phong trào phản chiến lên cao, làm lung lay sư đoàn 3 ngụy và cả quân khu 1 của tướng Hoàng Xuân Lãm.

Bùi Minh Tuệ