Gần 70 năm qua, các thế hệ thầy thuốc mặc áo lính đã luôn nỗ lực phấn đấu vượt qua mọi gian khổ, hy sinh, đóng góp quan trọng vào sự nghiệp chăm sóc sức khỏe bộ đội và nhân dân. Bác sĩ, Anh hùng LLVT nhân dân Vũ Văn Cẩn (1915-1982)-Cục trưởng Cục Quân y đầu tiên, là một trong những tấm gương tiêu biểu. Không chỉ là người có công lớn trong xây dựng ngành Quân y “từ không đến có”, mà trên cương vị quyền Bộ trưởng, Bộ trưởng Bộ Y tế (giai đoạn 1971-1982), với tầm nhìn chiến lược, tư duy sáng tạo, nhạy bén, ông đã đặc biệt quan tâm chăm lo xây dựng, giáo dục đội ngũ cán bộ, nhân viên y tế theo lời dạy của Bác Hồ “người thầy thuốc giỏi, đồng thời phải là người mẹ hiền”; đề ra nhiều biện pháp tích cực kết hợp chặt chẽ công tác chuyên môn, phát triển khoa học kỹ thuật với phong trào quần chúng; phát động và đẩy mạnh phong trào “5 dứt điểm” về công tác y tế; chú trọng chỉ đạo xây dựng y tế miền Nam sau ngày giải phóng; xây dựng y tế phổ cập gắn liền với việc từng bước phát triển y tế chuyên sâu; nêu cao tinh thần tự lực tự cường, đồng thời đẩy mạnh và tăng cường hợp tác quốc tế trong lĩnh vực y tế… Những vấn đề ông đề ra đến nay vẫn còn nguyên giá trị.

Cán bộ quân y Trạm y tế quân-dân y kết hợp xã đảo Việt Hải (Cát Hải, Hải Phòng) khám bệnh cho người dân. Ảnh: Trung Hiếu. 

Trong các cuộc kháng chiến giải phóng dân tộc và thống nhất đất nước, ngành quân y đã từng bước trưởng thành, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ bảo đảm quân y phục vụ chiến đấu, góp phần vào thắng lợi chung của cách mạng. Thời kỳ đổi mới, ngành đã có nhiều thành tựu trong công tác xây dựng hệ thống quân y, bảo đảm quân y thường xuyên, sẵn sàng chiến đấu và các tình huống đột xuất, như: Làm tốt công tác chăm sóc, bảo vệ sức khỏe bộ đội và điều trị dự phòng bảo đảm tỷ lệ quân số khỏe cao một cách bền vững; hệ thống bệnh viện quân y từng bước được đổi mới cả về cơ sở hạ tầng và trang thiết bị hiện đại, có nhiều mặt đạt tầm quốc gia và quốc tế; nghiên cứu ứng dụng nhiều thành tựu tiên tiến tạo ra những bước nhảy vọt về chất trong thu dung, cấp cứu, điều trị và phát triển khoa học kỹ thuật, có những phát triển kỹ thuật đi đầu trong cả nước; đẩy mạnh công tác nghiên cứu khoa học đi đôi với mở rộng hợp tác quốc tế (tính đến tháng 12-2015, toàn ngành có hơn 6.000 công trình nghiên cứu khoa học, trong đó có hơn 3.000 công trình được phổ biến rộng rãi trên các tạp chí chuyên ngành trong và ngoài nước, nhiều công trình được tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước về khoa học và công nghệ).

Một thành tích nổi bật là các hoạt động quân dân y kết hợp được thực hiện hiệu quả đã góp phần quan trọng giải quyết những vấn đề bức xúc của công tác y tế, đặc biệt là ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, vùng căn cứ cách mạng-nơi mà mạng lưới y tế cơ sở còn gặp nhiều khó khăn, thiếu cán bộ y tế, cơ sở hạ tầng lạc hậu, công tác bảo vệ, chăm sóc sức khỏe cho người dân thực sự là một thách thức lớn đối với ngành y tế. Thực hiện chương trình kết hợp quân-dân y đã hình thành mạng lưới ban quân-dân y các cấp, phát huy được sức mạnh tổng hợp của cả quân y và dân y trong việc củng cố y tế cơ sở ở vùng sâu, vùng xa, vùng cao biên giới, hải đảo, những địa bàn trọng điểm quốc phòng-an ninh; tạo nên mạng lưới khám, chữa bệnh và phòng, chống dịch bệnh phong phú, đa dạng, góp phần tích cực vào việc chăm sóc, bảo vệ sức khỏe nhân dân, bộ đội, xóa đói giảm nghèo và làm cơ sở vững chắc cho việc xây dựng tiềm lực y tế-quân sự địa phương trong khu vực phòng thủ tỉnh, thành phố; đồng thời góp phần quan trọng tô đẹp hình ảnh Bộ đội Cụ Hồ, củng cố niềm tin của người dân vào Đảng, Nhà nước.

Ngành quân y có được những thành tích nêu trên trước hết là nhờ sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, sự lãnh đạo, chỉ đạo kịp thời của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, sự phối hợp, giúp đỡ của các cơ quan, đơn vị, địa phương cùng với sự phấn đấu nỗ lực của bản thân mỗi cán bộ, chiến sĩ quân y. Phát huy truyền thống vẻ vang 70 năm xây dựng và trưởng thành của Ngành Quân y Quân đội nhân dân Việt Nam, trước những yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới, đòi hỏi mỗi người thầy thuốc mặc áo lính phải tuyệt đối trung thành với sự nghiệp cách mạng của Đảng, không ngừng nỗ lực vươn lên, tích cực học tập, rèn luyện nâng cao y đức và trình độ chuyên môn, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao, xứng đáng là người thầy thuốc-Bộ đội Cụ Hồ.

Thiếu tướng, TS VŨ QUỐC BÌNH (Cục trưởng Cục Quân y, Bộ Quốc phòng)