Đây là đặc điểm quan trọng mà chỉ huy cần nắm được để có biện pháp giáo dục, uốn nắn phù hợp, tránh “già néo đứt dây”. Nhưng quan trọng hơn, các chiến sĩ cần biết tiết chế cái tôi, khép mình vào tập thể vì nhiệm vụ chung thì mới khẳng định được bản thân.

Mấy gợi ý đối với người chỉ huy

Đội ngũ chỉ huy các cấp đánh giá, mặc dù có cái tôi cá nhân rất lớn và khả năng chịu áp lực hạn chế nhưng chiến sĩ thế hệ GenZ lại có tính tự ái cao nên không thích để bị nhắc nhở về hạn chế, khuyết điểm. Vì thế, nếu nhắc nhở một cách thái quá, không phù hợp sẽ khiến họ tự ti hoặc phản ứng lại theo kiểu càng nói càng làm. Do đó, quá trình quản lý, huấn luyện bộ đội, chỉ huy các cấp tuyệt đối không quân phiệt, xúc phạm danh dự, nhân phẩm; luôn tôn trọng và lắng nghe ý kiến đóng góp của chiến sĩ; giải thích thấu tình đạt lý những băn khoăn, vướng mắc để chiến sĩ tâm phục, khẩu phục và tự giác, hăng hái thực hiện nhiệm vụ.

Các đơn vị chủ động phân loại chiến sĩ, nhất là những chiến sĩ cá biệt để có biện pháp quản lý, giáo dục riêng; tăng cường trao đổi, phối hợp cùng gia đình để quản lý, giáo dục. Hiện nay, nhiều đơn vị tạo nhóm Zalo gồm cán bộ trung đội, đại đội và gia đình chiến sĩ để tiện cập nhật hình ảnh, thông báo, trao đổi với gia đình về kết quả rèn luyện của chiến sĩ; kịp thời nắm bắt tình hình địa phương, gia đình; chủ động báo cáo tình hình theo phân cấp và phối hợp thực hiện tốt chính sách hậu phương Quân đội; nắm tâm tư, nguyện vọng, nhu cầu chính đáng của người thân bộ đội; giải thích, định hướng tư tưởng để phụ huynh và chiến sĩ an tâm công tác, xác định tốt nghĩa vụ, trách nhiệm. Giải pháp này nhận được sự ủng hộ, phối hợp tích cực từ phía gia đình chiến sĩ, giúp công tác quản lý tốt hơn.

Một vấn đề nữa là nhu cầu đời sống văn hóa, tinh thần của chiến sĩ thế hệ GenZ cũng ngày càng cao nên các đơn vị cần tăng cường đổi mới, thường xuyên tổ chức các hoạt động văn hóa-văn nghệ, thể dục-thể thao, diễn đàn, tọa đàm, sinh nhật đồng đội... để tạo không gian vui chơi, thư giãn cho chiến sĩ sau những ngày huấn luyện cường độ cao, vất vả.

Chỉ huy Đại đội 1, Tiểu đoàn 4, Trung đoàn 692 (Sư đoàn 301, Bộ tư lệnh Thủ đô Hà Nội) hướng dẫn chiến sĩ mới cách chăm sóc hoa. Ảnh: HOÀNG TUẤN ANH 

Theo tìm hiểu của chúng tôi, những năm gần đây, hoạt động văn hóa-văn nghệ ở các đơn vị không còn gò bó, chuyên về những ca khúc cách mạng mà còn có nhiều ca khúc, thể loại nhạc trẻ sôi động, phù hợp với nhu cầu thưởng thức của thế hệ GenZ nên các chiến sĩ rất hào hứng. Nhiều đơn vị cũng phát huy tối đa sở trường, sở thích của các chiến sĩ trong quá trình học tập, công tác. Ví dụ, những đồng chí có năng khiếu cắt tóc sẽ phân công vào tổ cắt tóc; có khiếu văn nghệ thì đưa vào đội văn nghệ xung kích; biết cắt tỉa cây cảnh thì chăm sóc bồn hoa, xây dựng cảnh quan... Nhờ được làm việc mình thích, thỏa niềm đam mê, đúng sở trường nên các chiến sĩ rất tự giác, trách nhiệm khi được giao nhiệm vụ.

Thượng úy Trần Tuấn Vũ, Chính trị viên Đại đội 1, Tiểu đoàn 4, Trung đoàn 692 (Sư đoàn 301, Bộ tư lệnh Thủ đô Hà Nội) nêu kinh nghiệm: “Điều quan trọng là phải tôn trọng và lắng nghe chiến sĩ. Càng phát huy tốt dân chủ thì càng phát huy được tính sáng tạo của chiến sĩ, khích lệ, động viên họ dốc sức, trách nhiệm hơn vì tập thể, nhiệm vụ chung”.

Còn Trung úy Nguyễn Đức Long, Chính trị viên Đại đội 2, Tiểu đoàn 4, Trung đoàn 692 chia sẻ thêm: “Cần tạo sự gần gũi, không khí cởi mở, phấn khởi như ở nhà và xây dựng ý chí quyết tâm cho chiến sĩ khắc phục khó khăn, gian khổ, vươn lên hoàn thành nhiệm vụ. Để lời nói, mệnh lệnh của người chỉ huy có tính thuyết phục thì cán bộ phải là tấm gương sáng cho chiến sĩ noi theo”.

Luôn gắn mình với tập thể

Thực tế cho thấy, sau khoảng thời gian đầu mới nhập ngũ còn bỡ ngỡ, hầu hết chiến sĩ đều khép mình vào tổ chức, tự giác chấp hành nghiêm chế độ, nền nếp, tích cực thực hiện nhiệm vụ. Nhiều chiến sĩ rèn luyện tốt, trở thành những tấm gương tiêu biểu, được chỉ huy và đồng đội quý mến. Các chiến sĩ cũng chia sẻ, trong môi trường hoàn toàn mới, phải xa gia đình, nhiệm vụ nặng nhọc, nhiều khó khăn, vất vả thì chỉ có nêu cao tinh thần đoàn kết, sẻ chia, giúp đỡ lẫn nhau mới có thể hoàn thành nhiệm vụ chung. Điều đó đòi hỏi mỗi người phải luôn gắn mình với tập thể, vì tập thể, nghĩ và làm vì cái chung.

Trung sĩ Hoàng Thế Hưng, Tiểu đội trưởng Tiểu đội 1, Trung đội Thông tin vô tuyến điện, Đại đội chỉ huy Lữ đoàn Pháo binh 454 (Quân khu 3) sinh ra trong gia đình khá giả nên từ bé hầu như không phải động tay vào việc gì. Phải tự lập trong môi trường hoàn toàn mới, kỷ luật cao nên Hưng cảm thấy buồn chán, có thời điểm chấp hành chế độ, nền nếp chưa nghiêm. Nắm được nguyên nhân và biết Hưng có nhiều tài lẻ như hát hay, đá bóng giỏi, đặc biệt là nhận thức nhanh, chỉ cần nhìn qua mọi người làm là có thể bắt chước được, chỉ huy đơn vị đã gặp gỡ riêng nhắc nhở, động viên để rút kinh nghiệm.

Chỉ huy Đại đội 8, Tiểu đoàn 2, Trung đoàn 2 (Sư đoàn 395, Quân khu 3) trò chuyện, động viên chiến sĩ mới. Ảnh: TRƯỜNG SƠN 

Từ đó, Hưng nhận ra khuyết điểm, phấn đấu tốt và được tin tưởng giao chức trách Tiểu đội trưởng Tiểu đội 3; đồng đội quý mến đặt cho biệt danh “Hưng đa tài”; thường xuyên là thành viên trong đội văn nghệ xung kích của Lữ đoàn Pháo binh 454. Trung sĩ Hoàng Thế Hưng bày tỏ: “Khi chỉ huy đã nhắc nhở thì phải rút kinh nghiệm ngay, không nên tái phạm để ảnh hưởng đến bản thân, đơn vị. Mình vì mọi người thì mọi người sẽ vì mình”.

Trường hợp nữa là Hạ sĩ Phạm Quốc Khánh, Tiểu đội trưởng Tiểu đội 8, Trung đội 3, Đại đội 5, Tiểu đoàn 8, Trung đoàn 43 (Sư đoàn 395, Quân khu 3). Khánh giỏi công nghệ, có thể lập trình được một số phần mềm đơn giản và thiết kế đồ họa. Chưa quen môi trường sống mới, lại không được sử dụng máy tính, điện thoại khiến Khánh cảm thấy chán nản. Có lần vì “nhớ nghề”, Khánh lén sử dụng điện thoại và bị chỉ huy phát hiện. Được rút kinh nghiệm, Khánh không tái phạm và được chỉ huy tin tưởng giao cho khắc phục những sự cố máy tính, thiết kế giáo án điện tử, làm video, slide ảnh phục vụ các diễn đàn, tọa đàm nên rất vui vì làm được việc ý nghĩa.

ĐỨC THỊNH - ĐỨC TUẤN - NGUYỄN TRƯỜNG

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Quốc phòng an ninh xem các tin, bài liên quan.