Quân khu 9 là địa bàn sinh sống của nhiều đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS), như: Khmer, Chăm, Hoa... Đồng bào các dân tộc sống đan xen, có sự giao thoa văn hóa tương đối rõ nét và luôn đoàn kết, gắn bó, hỗ trợ lẫn nhau. Những năm qua, thực hiện các nghị quyết, chỉ thị của Trung ương, Quân ủy Trung ương và các cấp về công tác dân tộc, Đảng ủy, Bộ tư lệnh Quân khu 9 đã dồn sức tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai đồng bộ nhiều giải pháp để chăm lo toàn diện cho đồng bào DTTS trên địa bàn quân khu.

Dân giàu nhờ bộ đội khéo “chăm”

Xã An Hảo, huyện Tịnh Biên (An Giang) có hơn 50% đồng bào Khmer sinh sống, điều kiện kinh tế-xã hội của đồng bào còn nhiều khó khăn. Từ năm 2018 đến nay, đều đặn vào thứ bảy hoặc chủ nhật hằng tuần, cán bộ, chiến sĩ Sư đoàn 330 về địa phương kết hợp thực hiện nhiều phần việc như giúp nhân dân dọn dẹp vệ sinh, làm đường giao thông nông thôn, nạo vét kênh mương, sửa chữa trường học, trạm y tế, trồng cây xanh, làm đường điện thắp sáng... Các tuyến đường lần lượt được trải bê tông kiên cố, tạo nên bức tranh nông thôn thật trẻ trung, tươi mới. 

Đồng chí Chau Khonh, Phó chủ tịch UBND xã An Hảo phấn khởi cho biết: Từ sự chung tay góp sức của cán bộ, chiến sĩ Sư đoàn 330, đường sá thông thương đi lại dễ dàng, bộ mặt nông thôn phát triển, giúp đồng bào Khmer trong xã nâng cao thu nhập, ổn định cuộc sống. Đến nay toàn xã đạt 14/19 tiêu chí nông thôn mới, tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 8,1%... 

 Cán bộ, chiến sĩ Sư đoàn 8, Quân khu 9 giúp nhân dân xã Phong Mỹ (Cao Lãnh, Đồng Tháp) làm đường giao thông nông thôn.

Được biết, từ năm 2018 đến nay, các đơn vị của Sư đoàn 330 thường xuyên kết hợp hành quân dã ngoại và làm công tác dân vận trên địa bàn các xã vùng đồng bào DTTS. Sư đoàn đã hỗ trợ xây tặng 77 căn nhà “Tình đồng đội”, “Nhà tình nghĩa”, “Nhà đại đoàn kết”, trị giá gần 4,5 tỷ đồng từ nguồn kinh phí của trên, quỹ phúc lợi của đơn vị và nguồn do đơn vị huy động. Ngoài ra, đơn vị còn tổ chức nhiều đợt thăm, tặng quà, tặng gạo, hỗ trợ sinh kế cho hộ nghèo ở các vùng đồng bào dân tộc trị giá hơn 500 triệu đồng, giúp nhân dân trên địa bàn vùng đồng bào DTTS vượt qua khó khăn, vươn lên ổn định cuộc sống.

Song song đó, LLVT Quân khu 9 còn đẩy mạnh các hoạt động chăm lo đời sống tinh thần cho đồng bào. Năm 2022 này là tròn 15 năm các đơn vị của quân khu tổ chức thành công mô hình “Tết quân dân”. Thông qua mô hình, các đơn vị đã kêu gọi, huy động nhiều doanh nghiệp, nhà hảo tâm đóng góp hàng nghìn tỷ đồng, xây dựng được 4.172 căn nhà, 7.640km đường giao thông nông thôn, 1.410 cây cầu; tặng 5.487 suất học bổng, 655 xe đạp cho học sinh nghèo vượt khó... Ngoài ra, đối với riêng LLVT thành phố Cần Thơ, từ năm 2021 và 2022 đánh dấu bước chuyển mới về chất trong thực hiện công tác dân vận nói chung và công tác dân tộc nói riêng với mô hình “Tết quân dân mừng Chôl Chnăm Thmây cùng đồng bào dân tộc Khmer”. Mô hình nhận được sự đồng thuận và đánh giá cao của các đồng chí lãnh đạo Thành ủy, UBND thành phố và cấp ủy, chính quyền các cấp.

Đánh giá về hiệu quả của mô hình, Hòa thượng Đào Như, Phó chủ tịch Hội đồng trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam, Viện trưởng Học viện Phật giáo Nam tông Khmer, khẳng định: Các hoạt động đầy ý nghĩa của mô hình đã tạo được sự gần gũi, hiểu biết lẫn nhau, xây dựng lòng tin, sự đồng thuận cao giữa đồng bào với cán bộ, chiến sĩ LLVT quân khu, giữa đạo và đời. Chúng tôi luôn vững tin vào đường lối lãnh đạo của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và các quy định của địa phương để phát huy tốt sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, chung tay xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững chắc...

Bám địa bàn, xây chắc cơ sở

Đồng bào DTTS trên địa bàn Quân khu 9 chủ yếu sinh sống ở vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới, kinh tế-xã hội khó khăn, trình độ dân trí còn nhiều hạn chế. Các thế lực thù địch thường xuyên lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo tăng cường các hoạt động chống phá, nhằm gây mất ổn định an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội, chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc. Quán triệt và triển khai thực hiện các nghị quyết, chỉ thị của trên về công tác dân tộc, nhất là Chỉ thị số 572-CT/QUTW ngày 5-10-2012 của Thường vụ Quân ủy Trung ương về Quân đội thực hiện công tác dân tộc trong tình hình mới, Đảng ủy Quân khu 9 xác định rõ quan điểm, để chăm lo tốt cho đồng bào DTTS thì nhiệm vụ quan trọng trước hết là phải giữ vững ổn định chính trị trên địa bàn. 

Trên tinh thần đó, Đảng ủy, Bộ tư lệnh Quân khu 9 đã lãnh đạo, chỉ đạo các đơn vị tăng cường bám nắm cơ sở, nhất là vùng tập trung đông đồng bào DTTS và khu vực biên giới. Các đơn vị phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền địa phương và người có uy tín trong đồng bào DTTS, các chức sắc tôn giáo ở địa phương để nắm chắc địa bàn, từ đó kịp thời phát hiện những vấn đề nổi cộm ở cơ sở, những khó khăn, vướng mắc của đồng bào. Thông qua đó, các đơn vị tham mưu nhiều nội dung đúng, trúng để tháo gỡ kịp thời, không để hình thành các điểm nóng về an ninh chính trị, gây mất trật tự, an toàn xã hội. 

Thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo quân khu, các cơ quan, đơn vị đã đề ra mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp cụ thể bằng nhiều hình thức, phương pháp, bám sát tình hình thực tiễn ở từng địa bàn. Tìm hiểu tại Sư đoàn 330, bằng các giải pháp đồng bộ, sư đoàn đã đạt nhiều kết quả quan trọng trong thực hiện các chính sách về dân tộc. Sư đoàn 330 đứng chân trên địa bàn TP Cần Thơ và hai tỉnh biên giới An Giang, Kiên Giang, với 36 xã tuyến biên giới Việt Nam-Campuchia có đông đồng bào Khmer sinh sống. Trước sự xuyên tạc, chống phá của các phần tử xấu, ở một số nơi đồng bào DTTS bị lôi kéo, xúi giục tạo ra các điểm nóng về khiếu kiện, tranh chấp đất đai.

Trao đổi về cách làm của đơn vị trong triển khai thực hiện chính sách dân tộc, Thượng tá Dương Công Sang, Chính ủy Sư đoàn 330 chia sẻ: Hằng năm, thực hiện kế hoạch hành quân dã ngoại kết hợp làm công tác dân vận theo từng giai đoạn huấn luyện, Đảng ủy, chỉ huy sư đoàn chỉ đạo các đơn vị tăng cường lực lượng và thời gian tiến hành công tác dân vận nhiều hơn. Thông qua các hoạt động dân vận, cán bộ, chiến sĩ đơn vị kết hợp tuyên truyền chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước về công tác dân tộc; nâng cao nhận thức cho đồng bào về các thủ đoạn, âm mưu chống phá của các thế lực thù địch... Những nơi mà đơn vị làm công tác dân vận đều để lại tình cảm sâu sắc với cấp ủy, chính quyền và đồng bào địa phương. Kết thúc các đợt dân vận, đơn vị không “bỏ trống” cơ sở mà cử cán bộ tiếp tục bám nắm, theo dõi địa bàn. 

Hiệu quả rõ nét nhất từ việc bám nắm sâu sát với cơ sở của các đơn vị trong toàn Quân khu 9 đó là đã tạo được tình cảm đoàn kết, gắn bó quân-dân ngày càng bền chặt; qua đó giúp các đơn vị làm tốt công tác tuyển quân trong vùng đồng bào, nhất là công tác tạo nguồn cán bộ, sĩ quan, QNCN là người DTTS có nhiều chuyển biến tích cực. Trao đổi về nội dung này, Đại tá Phạm Ngọc Tân, Chính ủy Lữ đoàn Tăng thiết giáp 416 cho biết: Nhờ làm tốt công tác dân vận trong vùng đồng bào dân tộc và phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền địa phương nên hằng năm đơn vị luôn đạt đủ số lượng, chất lượng tuyển quân là người dân tộc. Để phát huy vai trò của các quân nhân là người DTTS và tăng cường củng cố hệ thống chính trị ở cơ sở, đơn vị thường xuyên làm tốt công tác chính sách về cử tuyển, tạo nguồn phát triển đảng, tạo nguồn cán bộ chủ chốt cho địa phương. Từ năm 2012 đến nay, toàn lữ đoàn có 28 quân nhân là người DTTS được kết nạp Đảng, 24 đồng chí được phát triển trở thành sĩ quan, QNCN; 120 đồng chí được tuyển chọn, cử tuyển đi học ở các học viện, nhà trường...

Đánh giá về kết quả, hiệu quả triển khai thực hiện công tác dân tộc trên địa bàn quân khu thời gian qua, Thiếu tướng Hồ Văn Thái, Bí thư Đảng ủy, Chính ủy Quân khu 9 khẳng định: LLVT Quân khu 9 đã phát huy tốt vai trò trong xây dựng cơ sở chính trị vững mạnh, địa bàn an toàn; giúp đồng bào DTTS phát triển kinh tế; phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai; xây dựng, củng cố các công trình dân sinh, phúc lợi xã hội... Những kết quả đạt được góp phần xây dựng mối quan hệ đoàn kết gắn bó quân-dân ngày càng bền chặt; tạo nền tảng để LLVT Quân khu 9 xây dựng và củng cố "thế trận lòng dân" vững chắc trong vùng đồng bào. 

Những năm qua, cấp ủy, chỉ huy các cơ quan, đơn vị của Quân khu 9 đã tham gia xây dựng, củng cố hệ thống cơ sở chính trị vững mạnh, tăng cường quốc phòng, an ninh cho 404 xã đồng bào dân tộc, biên giới, biển, đảo; tham gia xây dựng, củng cố 809 tổ chức đảng, 3.019 tổ chức chính trị-xã hội; bồi dưỡng, tạo nguồn 921 cán bộ chủ chốt ở cơ sở và tham gia xây dựng 100% ban CHQS cấp xã vùng dân tộc, biên giới, biển, đảo có chi bộ, hơn 95% chi bộ có chi ủy.

Bài và ảnh: MINH MẠNH - QUANG ĐỨC