Bộ Quốc phòng Nga hôm 4-10 đã thông báo về việc thử nghiệm thành công 2 tên lửa siêu thanh Tsirkon trên biển. Vụ phóng đầu tiên được thực hiện từ vị trí trên mặt nước từ tàu ngầm hạt nhân dự án 885 M “Severodvinsk” thuộc lớp Yasen. Tên lửa Tsirkon đạt tốc độ 7 Mach (hơn 8.500 km/giờ) và bắn trúng mục tiêu thông thường ở khoảng cách 350 km.

Vụ phóng tiếp theo được thực hiện sau đó vài giờ, từ vị trí dưới mặt nước ở độ sâu 40m. Cả 2 vụ phóng đều được thực hiện từ Biển Trắng nhằm vào các mục tiêu ở biển Barents. Theo Bộ Quốc phòng Nga, các tên lửa bay theo một quỹ đạo nhất định và thể hiện tất cả các đặc điểm đã được công bố. Trước đó, có tổng cộng 10 lần phóng thử nghiệm thành công Tsirkon được thực hiện từ khinh hạm Đô đốc Gorshkov.

leftcenterrightdel
Nga phóng thử thành công tên lửa siêu thanh Tsirkon từ tàu ngầm hạt nhân Severodvinsk ở Biển Trắng. Ảnh: RIA Novosti 

Tsirkon là tên lửa diệt hạm có tốc độ đạt 9 Mach, có thể tấn công các mục tiêu trên biển và đất liền ở khoảng cách 1.000 km. Tên lửa này được thiết kế để tiêu diệt các tàu chiến mặt nước, khu trục hạm và tàu sân bay, cũng như tấn công mặt đất. Bộ Quốc phòng Nga dự kiến trang bị tên lửa siêu vượt âm này cho nhiều chiến hạm và tàu ngầm thế hệ mới.

Chuyên gia quân sự Dmitry Boltenkov hôm 5-10, trả lời phỏng vấn tờ Izvestia, đã đánh giá cao về khả năng của tàu ngầm hạt nhân Severodvinsk khi phóng thử thành công tên lửa Tsirkon trên biển Barents. Tàu ngầm thuộc Đề án 855M có lượng giãn nước 13.800 tấn, có thể hoạt động ở độ sâu 520m, tốc độ di chuyển dưới mặt nước là 57 km/giờ.

Ông Dmitry Boltenkov cho biết, trong thời kỳ Liên Xô, tàu ngầm hạt nhân Đề án 949A được chế tạo với kỳ vọng có thể tiêu diệt một nhóm tấn công tàu sân bay của đối thủ. Chuyên gia nhấn mạnh, hệ thống hỏa lực của tàu ngầm Đề án 949A có chứa 24 tên lửa chống hạm Granit. Chuyên gia tin rằng, tàu ngầm hạt nhân Đề án 949A có thể xuyên thủng hệ thống phòng không của đối phương. Và nếu không tiêu diệt được toàn bộ nhóm tấn công tàu sân bay, thì sẽ tấn công tàu sân bay khiến máy bay chiến đấu không thể cất cánh lên khỏi boong tàu.

Đối với tàu ngầm hạt nhân Đề án 885M “Severodvinsk”, ông Boltenkov nhấn mạnh có nhiều khả năng hơn. Đặc biệt, tàu ngầm có thể mang tên lửa siêu thanh Tsirkon, tên lửa siêu thanh Onyx, cũng như tên lửa hành trình Calibre.

“Tàu có 32 bệ phóng các tên lửa siêu thanh Tsirkon và Onyx. Và cần chú ý thêm rằng, tàu ngầm có thể được bắn tên lửa Kalibr thông qua các ống phóng ngư lôi. Do đó, Severodvinsk có thể tạo ra một loạt hoả lực với hơn 40 tên lửa, với tốc độ và sức mạnh khác nhau nhằm vào kẻ thù. Điều này sẽ giúp tàu ngầm tiêu diệt nhóm tác chiến tàu sân bay của đối phương”, ông Boltenkov giải thích.

leftcenterrightdel
Vụ phóng thử tên lửa siêu thanh Tsirkon từ tàu ngầm hạt nhân Severodvinsk. Nguồn: Bộ Quốc phòng Nga 

Tiến sĩ Alexei Podberezkin, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Chính trị-Quân sự (Học viện Quan hệ Quốc tế Moscow) đã chia sẻ quan điểm với Sputnik về sự kiện Hải quân Nga bắn thử nghiệm tên lửa siêu thanh Tsirkon từ tàu ngầm hạt nhân Severodvinsk.

“Các cuộc thử nghiệm của chúng ta là bằng tên lửa siêu thanh, với tốc độ hơn 7 Mach, với tầm bắn vượt quá mong đợi. Nó đã trở thành loại tên lửa chiến lược, nhờ khả năng tấn công ở khoảng cách xa. Điều này có tầm quan trọng đặc biệt. Giả sử như việc phóng Tsirkon từ Biển Đen, chúng có thể kiểm soát toàn bộ khu vực của Địa Trung Hải. Và có thể thực hiện cuộc tấn công hiệu quả, đến mức một tên lửa đủ để tiêu diệt một tàu tuần dương hoặc tàu sân bay hạng nặng”, ông Podberezkin cho biết.

Theo chuyên gia, các thử nghiệm hiện tại, về ý nghĩa có thể được so sánh với việc phóng vệ tinh nhân tạo đầu tiên của Trái đất vào năm 1957. “Đó là một cú sốc khá mạnh chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến tương quan sức mạnh và tình hình chính trị-quân sự toàn cầu”. Đồng thời, có thể “san bằng ưu thế vượt trội của Mỹ về lực lượng hải quân mà họ đã cố gắng phát triển, tạo ra một hạm đội tên lửa hành trình trên biển khổng lồ. Điều này sẽ vô hiệu hóa phần lớn những nỗ lực trong 30-40 năm xây dựng của quân đội Mỹ trên biển”, ông Alexei Podberezkin nhận định.

Trong khi đó, nhà nghiên cứu lịch sử quân sự Boris Yulin lưu ý rằng, vẫn khó có thể đánh giá liệu vụ thử tên lửa hành trình siêu thanh Tsirkon là một bước tiến đã được lên kế hoạch, hay chỉ là một phản ứng trước màn trình diễn trước đó của Mỹ.

Theo Tạp chí Military Watch, các vụ thử tên lửa Tsirkon từ tàu ngầm Severodvinsk có thể gây ra mối đe dọa nghiêm trọng đối với hạm đội Mỹ. Các chuyên gia của tạp chí này chỉ ra rằng, hoả lực của một tàu ngầm Đề án 885 lớp Yasen có thể đủ để vô hiệu hóa một nhóm tấn công tàu sân bay.

MINH TUẤN (tổng hợp)