* Tàu mẹ rà phá thủy lôi HMS Stirling Castle đầu tiên của Anh chạy thử trên biển

Hải quân Hoàng gia Anh thông báo tàu HMS Stirling Castle đã bắt đầu các chuyến chạy thử trên biển, mở đầu cho loạt thử nghiệm và huấn luyện trên biển trước khi chính thức đi vào hoạt động. Đây là tàu đầu tiên của Hải quân Hoàng gia Anh được thiết kế để hỗ trợ hoạt động rà phá thủy lôi bằng phương tiện tự hành.

HMS Stirling Castle dài 96,8m, lượng choán nước khoảng 6.000 tấn, chở được thủy thủ đoàn gồm 55 người. Việc đưa tàu vào biên chế đánh dấu bước chuyển quan trọng của Hải quân Anh từ các phương pháp dò mìn truyền thống sang hệ thống tự động, giúp giảm rủi ro cho thủy thủ và mở rộng phạm vi hoạt động.

HMS Stirling Castle là tàu mẹ rà phá thủy lôi đầu tiên của Hải quân Hoàng gia Anh. Ảnh: Hải quân Anh 

Con tàu ban đầu được đóng vào năm 2013 với tên gọi MV Island Crown nhằm phục vụ thương mại trong các dự án điện gió ngoài khơi, dầu khí của Na-Uy. Con tàu được Bộ Quốc phòng Anh mua lại vào tháng 2-2023 với giá khoảng 40 triệu bảng Anh, sau đó được chuyển về căn cứ hải quân Devonport để cải hoán thành nền tảng chuyên dụng cho hoạt động rà phá thủy lôi trên biển. Theo đó, ngoài  những thay đổi về boong, tàu được tích hợp các xưởng bảo dưỡng và lắp đặt cần cẩu hạng nặng có sức nâng an toàn 10 tấn ở bán kính 34m, cho phép triển khai và thu hồi các phương tiện mặt nước và dưới nước không người lái. Tàu được trang bị 4 động cơ diesel Bergen C25:33L-6, 2 chân vịt định hướng Kongsberg và 3 chân vịt mũi, bảo đảm khả năng giữ vị trí chính xác khi triển khai thiết bị.

Trong giai đoạn 2023–2025, Stirling Castle được triển khai để hỗ trợ thử nghiệm các nền tảng rà phá thủy lôi tự hành như RNMB Apollo, Hydra và Hazard. Tuy nhiên, do sự cố kỹ thuật và thiếu nhân lực, tàu phải nằm bờ vào cuối năm 2024, trước khi được chuyển giao chính thức cho Hải quân Hoàng gia Anh vào tháng 7-2025 để khai thác hiệu quả hơn.

Việc đưa Stirling Castle vào hoạt động phản ánh sự thay đổi trong chính sách rà phá thủy lôi của Hải quân Anh, khi các tàu lớp Sandown có người lái sẽ ngừng biên chế vào cuối năm 2025. Thay vào đó, Anh phát triển các “tàu mẹ” cỡ lớn có khả năng triển khai phương tiện tự hành để phát hiện và xử lý thủy lôi từ xa. Stirling Castle đóng vai trò nguyên mẫu cho mô hình này và sẽ cung cấp kinh nghiệm thực tiễn cho chương trình phát triển các tàu hỗ trợ ngoài khơi mới trong thập niên tới.

* Venezuela sở hữu bao nhiêu tên lửa Igla-S?

Tổng thống Venezuela Nicolás Maduro mới đây tuyên bố lực lượng vũ trang nước này hiện sở hữu “không dưới 5.000” tên lửa vác vai Igla-S do Nga chế tạo, được bố trí trên khắp cả nước.

Trong thập niên qua, Venezuela đã xây dựng nhiều lớp phòng không, với các hệ thống vác vai như Igla-S đóng vai trò bổ trợ cho các tổ hợp pháo và tên lửa phòng không tầm ngắn và pháo phòng không hiện có. Các đánh giá kỹ thuật cho thấy, Quân đội Venezuela đang kết hợp giữa Igla-S của Nga và hệ thống dẫn đường laser RBS-70 của Thụy Điển, tạo nên mạng lưới phòng thủ phức tạp ở độ cao thấp.

Hệ thống Igla-S được thiết kế để vô hiệu hóa các mục tiêu bay thấp. Bộ Quốc phòng Venezuela 

Theo các nguồn công khai, hệ thống tên lửa vác vai chủ lực của Venezuela là 9K338 Igla-S. Loại tên lửa này sử dụng đầu dò hồng ngoại 2 kênh, có khả năng chống nhiễu bẫy nhiệt. Theo Tập đoàn Rosoboronexport, tên lửa có tầm bắn từ 500m đến 6km và trần bắn khoảng 3,5km, tối ưu để đối phó trực thăng, UAV và máy bay tầm thấp. Vào năm 2017, Reuters từng đưa tin rằng một tài liệu quân sự của Venezuela đã ghi nhận 5.000 tên lửa loại này, cho thấy tuyên bố mới của ông Maduro phù hợp với thông tin trước đó. Ngoài Igla-S, lực lượng Venezuela còn vận hành hệ thống RBS-70, loại tên lửa dẫn đường bằng chùm laser có tầm bắn tới 9km,  tạo nên lớp phòng không bổ trợ.

* Hàn Quốc trang bị radar mới giúp FA-50 bắt mục tiêu tầm xa

Raytheon xác nhận đã bàn giao lô radar PhantomStrike đầu tiên cho Korea Aerospace Industries (KAI) để tích hợp lên máy bay tấn công nhẹ FA-50, đánh dấu bước chuyển radar này sang giai đoạn tích hợp vận hành, sau một loạt thử nghiệm vào đầu năm 2025.

PhantomStrike là radar mảng pha quét điện tử chủ động sử dụng công nghệ nitride galli (GaN) và được làm mát hoàn toàn bằng không khí, được thiết kế để phát hiện, theo dõi và tác chiến mục tiêu tầm xa. Radar tối ưu cho các nền tảng hạn chế về kích thước, khối lượng và công suất như tiêm kích hạng nhẹ, trực thăng và UAV.

PhantomStrike nặng khoảng 68kg, gần 1/2 khối lượng của các radar mảng pha quét điện tử chủ động truyền thống, và làm mát bằng không khí. Kiến trúc của nó cho phép tích hợp vào các nền tảng bị hạn chế về nguồn điện và hệ thống làm mát, đồng thời duy trì lộ trình nâng cấp dài hạn thông qua các mô-đun điện tử và phần mềm. Trong các thử nghiệm, radar đã chứng tỏ hiệu năng ổn định trong quá trình lập bản đồ địa hình và theo dõi trên không, xác nhận khả năng tích hợp vào các máy bay đa nhiệm hạng nhẹ.

 Việc tích hợp radar PhantomStrike giúp FA-50 phát hiện nhiều mục tiêu tầm xa. Ảnh: Không quân Hàn Quốc

Trong các thử nghiệm, radar đã chứng mình được khả năng hoạt động ổn định trong lập bản đồ địa hình và theo dõi trên không, khẳng định tính phù hợp cho máy bay đa nhiệm nhẹ. Với kiến trúc hệ thống nhiệm vụ mở, radar này có thể được tích hợp trên máy bay cánh cố định, trực thăng, UAV và cả trang bị mặt đất. Khả năng làm mát bằng không khí loại bỏ nhu cầu về hạ tầng làm mát bằng chất lỏng bổ sung và các bơm kèm theo, giảm cả khối lượng tổng thể và gánh nặng hậu cần cho máy chủ.

PhantomStrike hỗ trợ nhiều nhiệm vụ như bao gồm lập bản đồ, phát hiện mục tiêu di động trên mặt đất, và nhận dạng mục tiêu trên không, cung cấp khả năng theo dõi tầm xa. Những đặc tính này giúp radar thích ứng với nhiều môi trường và loại nhiệm vụ mà không cần sửa đổi cấu trúc cho nền tảng chủ.

TRẦN HOÀI (tổng hợp)

* Chuyên mục Quân sự thế giới hôm nay trên Báo Quân đội nhân dân Điện tử gửi tới bạn đọc thông tin mới nhất về các hoạt động an ninh, quốc phòng quân sự thế giới trong 24 giờ qua.