QĐND Online - Chính phủ Czech tuyên bố tới cuối năm 2011 sẽ tiến hành mở gói thầu quốc tế tìm mua chiến đấu cơ mới. Đây là động thái liên quan tới việc tới năm 2015, quân đội nước này sẽ hạn thuê chiến đấu cơ JAS-39C/D Gripen với phía Thụy Điển. Hiện tại, không quân Czech đang sở hữu 14 chiến đấu cơ Gripen, bao gồm 12  máy báy phiên bản một chỗ ngồi JAS-39C và 2 chiếc phiên bản hai chỗ ngồi JAS-39D.

Năm 2001, không quân Czech đã lên kế hoạch mua 24-36 chiến đấu cơ mới để thay thế cho các đơn vị Mig-21 cũ. Căn cứ vào kết quả đấu thầu, tháng 4-2002, chính phủ Czech đã thông qua gói tài chính trị giá 60,2 tỉ Kron mua các chiến đấu cơ JAS-39 Gripen, nhưng kế hoạch này đã bị hủy bỏ vì không nhận được sử ủng hộ của Quốc hội. Toàn bộ số tiền nêu trên được sử dụng để khắc phục hậu quả lũ lụt tại Czech xảy ra cùng năm.

Chiến đấu cơ JAS-39C Gripen. Ảnh: dic.academic.ru

Tới năm 2004, chính phủ Czech đã ký hợp đồng với Cơ quan phụ trách đảm bảo vũ khí, trang bị của Thụy Điển (FMV) về việc cho thuê 14 chiến đấu cơ JAS-39 trong vòng 10 năm (2005-2015) với tổng trị giá hợp đồng là 928 triệu USD. Toàn bộ chiến đấu cơ JAS-39 được chuyển giao ngay trong năm 2004 cho phía Czech.

Theo tạp chí Jane Defence Weekly, Czech và FMV gần đây đã đàm phán về khả năng mua lại toàn bộ 14 chiến đấu cơ JAS-39 đang thuê và mua bổ sung thêm 10 chiến đấu cơ mới loại này. Do không đạt được thỏa thuận, không quân Czech đã quyết định đệ trình lên Quốc hội kế hoạch mở thầu tìm mua 18 chiến đấu cơ mới.

Căn cứ vào các thông tin được hãng thông tấn CTK của Czech đăng tải, tháng 12-2010, Bộ Quốc phòng nước này đã gửi thư mời thầu tới các công ty của Pháp, Mỹ, Thụy Điển và Tổ hợp EuroFighter. Hãng chế tạo hàng không Mỹ Lockheed Martin đang rất quan tâm tới gói thầu này của Czech và nhiều khả năng sẽ mang sản phẩm chiến đấu cơ F-16 tới dự thầu.

Cần nhấn mạnh rằng, ngay từ năm 2002, Lockheed Martin đã tham gia đấu thầu tại Czech, nhưng sau đó lại tự động rút lui. Nhiều khả năng, tham gia vào gói thầu tìm chiến đấu cơ mới của không quân Czech sẽ là 5 hãng chế tạo hàng không gồm: Boeing với F/A-18, Lockheed Martin – F-16, Dassault Aviación - Mirage 2000-5, Eurofighter - EF-2000 Typhoon và liên doanh BAE Systems/SAAB với JAS-39 Gripen.

Tuấn Sơn (theo Armstrade)