Phóng viên Báo Quân đội nhân dân đã phỏng vấn Thiếu tướng Hàn Mạnh Thắng, Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Quốc phòng) xung quanh việc triển khai đề án quan trọng này.
Phóng viên (PV): Thưa đồng chí, vì sao chúng ta phải cần thiết ban hành đề án trên?
Thiếu tướng Hàn Mạnh Thắng: Quân đội nhân dân Việt Nam (sau đây viết gọn là Quân đội) có chức năng, nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu, chiến đấu bảo vệ Tổ quốc; thực hiện công tác vận động, tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; lao động sản xuất, kết hợp quốc phòng với kinh tế-xã hội (KT-XH), tham gia phòng thủ dân sự, cùng toàn dân xây dựng đất nước; thực hiện nghĩa vụ quốc tế.
Các đơn vị quân đội đóng quân rộng khắp trên các địa bàn của cả nước, trong đó có lực lượng Bộ đội Biên phòng, Hải quân, Cảnh sát biển và một số lực lượng khác đóng quân và làm nhiệm vụ trực tiếp trên các địa bàn trọng yếu, vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, luôn gắn bó mật thiết với nhân dân, được nhân dân tin yêu.
Các đơn vị quân đội được trang bị cơ sở vật chất, phương tiện để thực hiện các nhiệm vụ; đội ngũ cán bộ được đào tạo chính quy, có phẩm chất đạo đức và năng lực công tác tốt; cùng với bản chất tốt đẹp của Quân đội và phẩm chất của Bộ đội Cụ Hồ, đây sẽ là điều kiện thuận lợi, tiên quyết để Quân đội tham gia PBGDPL, VĐND chấp hành pháp luật tại cơ sở.
Thực tế những năm qua, Quân đội luôn là lực lượng tiên phong, gương mẫu trong chấp hành pháp luật, tuyên truyền, VĐND chấp hành chủ trương của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước; chủ động đấu tranh phản bác các luận điệu xuyên tạc, chống phá của các thế lực thù địch, hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao. Vai trò của Quân đội đã được thể hiện rõ nét trong công tác tuyên truyền, PBGDPL, VĐND chấp hành pháp luật, được Đảng, Nhà nước và nhân dân ghi nhận, đánh giá cao.
    |
 |
| Thiếu tướng Hàn Mạnh Thắng. |
Nâng cao nhận thức và ý thức pháp luật cho mọi tầng lớp nhân dân, xây dựng lối sống tuân thủ pháp luật là nội dung quan trọng, vừa có tính cấp thiết, vừa là công việc có tầm chiến lược lâu dài, góp phần quan trọng vào việc duy trì trật tự, kỷ cương của Nhà nước và xã hội; bảo đảm quá trình thực hiện các mục tiêu KT-XH, quốc phòng, an ninh; xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân ở nước ta hiện nay.
Triển khai thực hiện đề án, đa số cán bộ, nhân dân và cán bộ, chiến sĩ quân đội sẽ nắm được những nội dung cơ bản về pháp luật; những nội dung liên quan đến đời sống, lao động, sản xuất, kinh doanh, quyền và nghĩa vụ công dân...
Triển khai thực hiện Đề án “Tăng cường PBGDPL cho cán bộ, nhân dân vùng biên giới, hải đảo” giai đoạn 2013-2016 và giai đoạn 2017-2021, đã góp phần quan trọng làm cho tình hình an ninh-trật tự ở các xã, phường biên giới, hải đảo ngày càng ổn định hơn; nhiều hủ tục lạc hậu được hạn chế và loại bỏ, tệ nạn xã hội giảm, tình trạng di cư tự do được hạn chế đáng kể; ý thức quốc gia, quốc giới và ý thức chấp hành các quy chế, quy định về bảo vệ biên giới được nâng lên; tình hình KT-XH có bước phát triển, an ninh chính trị khu vực biên giới ổn định.
Tuy nhiên, do những hạn chế về trình độ dân trí, phong tục tập quán, năng lực quản lý của bộ máy chính quyền cơ sở, sự hiểu biết và ý thức pháp luật của cán bộ và nhân dân nên vẫn còn tồn tại tệ nạn xã hội, hủ tục lạc hậu, vi phạm pháp luật, tội phạm. Khu vực địa bàn trọng yếu, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo... đang bị các thế lực thù địch lợi dụng đẩy mạnh âm mưu “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ chống phá Đảng, Nhà nước ta.
Từ những lý do trên, việc triển khai đề án là hết sức cần thiết, góp phần củng cố, tăng cường và tạo bước đột phá của công tác này ở cơ sở trên phạm vi toàn quốc, đặc biệt là khu vực địa bàn trọng yếu, vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.
PV: Mục tiêu mà đề án đặt ra là gì, thưa đồng chí?
Thiếu tướng Hàn Mạnh Thắng: Mục tiêu chung của đề án là phát huy vai trò của lực lượng Quân đội tham gia công tác PBGDPL, VĐND chấp hành pháp luật tại cơ sở, tạo sự chuyển biến rõ rệt về nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật cho cán bộ và nhân dân.
Mục tiêu cụ thể, đó là nâng cao nhận thức, ý thức pháp luật cho cán bộ, nhân dân: 80% cán bộ, nhân dân nói chung, trong đó 60% cán bộ, nhân dân địa bàn trọng yếu, vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi được PBGDPL, có hiểu biết và ý thức chấp hành pháp luật.
- Nâng cao nhận thức, ý thức pháp luật cho cán bộ, chiến sĩ trong quân đội: 100% cán bộ, chiến sĩ được PBGDPL; có hiểu biết và ý thức chấp hành nghiêm pháp luật; có khả năng, kỹ năng tuyên truyền, VĐND chấp hành pháp luật; tỷ lệ vi phạm pháp luật, kỷ luật quân đội giảm theo từng năm.
- Nâng cao năng lực PBGDPL cho người làm công tác PBGDPL: 100% báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật các đơn vị quân đội được bồi dưỡng lý luận chính trị, pháp luật, nghiệp vụ công tác PBGDPL, VĐND chấp hành pháp luật tại cơ sở; 80% báo cáo viên, cộng tác viên, tuyên truyền viên pháp luật, hòa giải viên của địa phương, nhất là địa bàn trọng yếu, vùng sâu, vùng xa... được bồi dưỡng, tập huấn kiến thức pháp luật và nghiệp vụ PBGDPL, VĐND chấp hành pháp luật tại cơ sở.
PV: Đề án xác định 80% cán bộ, nhân dân nói chung; 60% cán bộ, nhân dân địa bàn trọng yếu, vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số... được PBGDPL, có hiểu biết và ý thức chấp hành pháp luật; 100% cán bộ, chiến sĩ được PBGDPL; có khả năng, kỹ năng tuyên truyền, VĐND chấp hành pháp luật... Vậy những nhiệm vụ và giải pháp nào đặt ra để đạt được hiệu quả đó?
Thiếu tướng Hàn Mạnh Thắng: Đề án tập trung vào 8 nhóm nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu sau:
Một là, nâng cao nhận thức, tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy Đảng; phát huy vai trò, trách nhiệm của các cấp, các ngành, các tổ chức và mỗi cán bộ, chiến sĩ trong công tác PBGDPL cho đối tượng của đề án. Hai là, khảo sát nhu cầu PBGDPL của từng nhóm đối tượng, địa bàn.
Điều tra, khảo sát đánh giá tình hình thực hiện công tác PBGDPL, VĐND chấp hành pháp luật tại cơ sở; ý thức chấp hành pháp luật; nhu cầu học tập, tìm hiểu pháp luật của cán bộ, nhân dân để xác định phương hướng, nội dung, giải pháp.
Ba là, nghiên cứu đề xuất hoàn thiện chính sách, pháp luật có liên quan đến công tác PBGDPL, công tác tuyên truyền, VĐND thuộc phạm vi của đề án.
Bốn là, đổi mới nội dung, hình thức, cách thức triển khai các hoạt động PBGDPL, trang bị công cụ, phương tiện, thiết bị, ứng dụng công nghệ thông tin... trong công tác PBGDPL phù hợp với đối tượng của đề án; biên soạn tài liệu, tổ chức tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ, kỹ năng PBGDPL cho đội ngũ cán bộ, chiến sĩ được giao nhiệm vụ PBGDPL cho đối tượng của đề án; 100% báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật được hỗ trợ tài liệu và các điều kiện bảo đảm khác phục vụ cho nhiệm vụ.
Năm là, nâng cao năng lực các tổ chức, đơn vị quân đội trong công tác PBGDPL bảo đảm các điều kiện, cơ sở vật chất cần thiết cho các tổ chức, đơn vị cơ sở trong quân đội thực hiện nhiệm vụ này. Sáu là, xây dựng và nhân rộng các mô hình điểm về PBGDPL phù hợp với đối tượng của đề án để trên cơ sở đó sơ kết, tổng kết, đánh giá nhân rộng trên phạm vi cả nước.
Bảy là, tăng cường công tác phối hợp giữa đơn vị quân đội với chính quyền địa phương và các cơ quan, tổ chức trong triển khai các hoạt động PBGDPL cho các nhóm đối tượng của đề án; lồng ghép việc thực hiện đề án với các chương trình, đề án, kế hoạch khác có liên quan. Tám là, giám sát, kiểm tra, sơ kết, tổng kết, đánh giá kết quả thực hiện đề án.
PV: Trân trọng cảm ơn đồng chí!
NGUYỄN ANH (thực hiện)