Tại họp báo thường kỳ Bộ Công Thương chiều 12-1, lãnh đạo Bộ Công Thương đã dành nhiều thời gian nói về vấn đề xuất khẩu nông sản, hàng hóa của Việt Nam. 

Việt Nam mới chỉ có 9 loại nông sản được xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc

Theo Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải, hiện nay Việt Nam mới chỉ có 9 loại nông sản được xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc; những hàng hóa khác đều phải phụ thuộc vào xuất khẩu theo đường tiểu ngạch - hình thức trao đổi cư dân.

Nói về nguyên nhân của tình trạng này, Thứ trưởng Bộ Công Thương cho rằng, đó là do sự nhìn nhận cũng như đầu tư của người sản xuất, người nông dân chưa đáp ứng các tiêu chuẩn của các thị trường xuất khẩu.

“Chỉ khi nào các doanh nghiệp lớn tham gia thành các chuỗi, có trách nhiệm phối hợp với người nông dân tìm cách tạo ra các sản phẩm đạt tiêu chuẩn thị trường xuất khẩu thì mới hy vọng tiêu thụ một cách bền vững được. Đây là điều mà chúng ta cần tiến tới”, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải nhấn mạnh.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải: Chỉ khi nào các doanh nghiệp lớn tham gia thành các chuỗi, có trách nhiệm phối hợp với người nông dân tạo ra sản phẩm đạt tiêu chuẩn thị trường xuất khẩu mới hy vọng tiêu thụ một cách bền vững được.

Người dân, doanh nghiệp cần quan tâm đến chất lượng nông sản xuất khẩu để đa dạng hóa thị trường xuất khẩu

Nói thêm về vấn đề này, Phó cục trưởng Cục Xuất Nhập khẩu - Bộ Công Thương Nguyễn Cẩm Trang cho rằng, nguyên nhân ùn ứ nông sản trong thời gian gần đây chủ yếu do Trung Quốc tạm dừng thông quan ở hầu hết cửa khẩu; đối với những cửa khẩu còn mở thì quy trình giao nhận cũng được phía bạn thực hiện rất chặt chẽ.

“Hai năm qua, mặc dù dịch Covid-19 diễn biến phức tạp nhưng với sự vào cuộc của các bộ, ngành và với việc thực hiện Chỉ thị 26 về việc thúc đẩy sản xuất, lưu thông, tiêu thụ và xuất khẩu nông sản thì việc xuất khẩu vẫn đạt kết quả tích cực, tăng 18,3 %. Tuy nhiên, từ khi dịch bùng phát lần thứ 4, Trung Quốc đã có nhiều biện pháp tăng cường quản lý chặt chẽ”, Phó cục trưởng Cục Xuất Nhập khẩu nói.

Người dân, doanh nghiệp cần quan tâm đến chất lượng nông sản xuất khẩu để đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, tránh tình trạng ùn ứ như thời gian vừa qua. Ảnh minh họa

Ngoài ra, Phó cục trưởng Nguyễn Cẩm Trang cũng chỉ ra nguyên nhân cố hữu của tình trạng ùn ứ nông sản trong việc sản xuất và xuất khẩu nông sản. Đó là, việc sản xuất chưa bám sát thị trường xuất khẩu, công tác truy xuất nguồn gốc, đăng ký vùng trồng còn chậm.

“Đặc biệt, việc đàm phán quản lý hàng hóa xuất khẩu, kiểm dịch còn chậm khiến trái cây từ Việt Nam xuất khẩu sang Trung Quốc phải kiểm dịch chặt chẽ. Trong khi đó, nông sản Thái Lan chỉ bị kiểm dịch khoảng 30%”, Phó cục trưởng Nguyễn Cẩm Trang thông tin.

Theo Phó cục trưởng Nguyễn Cẩm Trang, trong thời gian qua, Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành cùng khẩn trương vào cuộc tháo gỡ. Trong đó, Bộ Công Thương cũng vào cuộc sớm để tháo gỡ tình trạng này cũng như đưa ra các khuyến cáo đối với doanh nghiệp để có biện pháp điều tiết hàng hóa kịp thời...

Đồng thời, Bộ Công Thương cũng tổ chức nhiều đoàn công tác để kịp thời nắm bắt tình hình và phối hợp với Bộ Ngoại giao trao đổi với nước bạn tháo gỡ khó khăn, kéo dài thời gian giao nhận hàng hóa, khắc phục tình trạng ùn ứ nông sản, hàng hóa. Hiện nhiều cửa khẩu cũng đã thông quan trở lại như cửa khẩu Đông Hưng, cửa khẩu Kim Thành...

Về giải pháp căn cơ, lâu dài để tránh tình trạng ùn ứ, theo Phó cục trưởng Cục Xuất Nhập khẩu Nguyễn Cẩm Trang, người dân, doanh nghiệp cần quan tâm đến chất lượng nông sản xuất khẩu để đa dạng hóa thị trường xuất khẩu.

Đối với các địa phương, Bộ cũng đề nghị xây dựng kế hoạch kết nối cung cầu ngay từ đầu vụ, kết nối người mua người bán như kinh nghiệm của Hải Dương, Bắc Giang trong vụ vải, nhãn vừa qua.

“Thời gian tới, Bộ Công Thương cũng sẽ tiếp tục phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn triển khai tốt vấn đề kiểm dịch để có thêm nhiều loại nông sản được xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc”, Phó cục trưởng Cục Xuất Nhập khẩu nói.

HẰNG PHƯƠNG