Vượt lên thử thách

QĐND - Chiều cuối năm yên ả quá. Giá lạnh vẫn tràn về từ phía Bắc, bão gió vẫn xao động Biển Đông nhưng trời hửng nắng. Sân trường rộn tiếng trẻ nô đùa. Đường sá cuồn cuộn người đi. Có gì xôn xao trong một ngày bình thường như 364 ngày bình thường. Một nhịp điệu bình tâm như đã bình tâm suốt chặng đường dài đất nước. Chợt nhận ra những cơn sốt đất, sốt nhà, những cơn nhảy múa giá vàng, giá đô-la đã tiêu biến đi tự ngày nào. Lại khuất lấp đâu rồi những cảnh đổ xô tranh mua hàng tích trữ. Nỗi lo lơ lửng “thắt lưng buộc bụng” tưởng sẽ phải xảy ra như trên những xứ sở đó đây nhưng cuối cùng cũng tan đâu xa xăm…

Ngoảnh lại, chúng ta đã đi qua thêm một năm gian khó. Cuộc khủng hoảng tài chính, kinh tế thế giới kéo dài đã 6 năm cùng suy giảm kinh tế trong nước như những trái núi đè nặng lên mọi mặt đời sống đất nước. Đà vươn lên của một nền kinh tế mới non trẻ bị kìm lại. Khó khăn càng chồng chất khi những mô hình phát triển cũ đã không còn phù hợp, động lực từ những cơ chế, chính sách cũ dần hạn chế phát huy. Vừa khắc phục, tháo gỡ những yếu kém, lực cản cũ và mới, vừa tái cấu trúc, tái tạo, xây dựng mô hình, phương thức tổ chức mới, làm mới hầu như toàn bộ các ngành, các cơ cấu kinh tế hướng đến sự phát triển nhanh và bền vững trong khi vẫn phải tìm cách duy trì mức độ tăng trưởng nhất định, bảo đảm an sinh xã hội, chăm lo quốc phòng, an ninh. 

Các kỹ sư, công nhân Công ty Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc đang thảo luận lắp đặt các trang thiết bị mới. Ảnh: Minh Huệ

Vậy nhưng, chúng ta đã trụ vững trước mọi thách thức từ bên trong, bên ngoài. Nguy cơ lạm phát được đẩy lùi, kinh tế vĩ mô ổn định, tốc độ tăng trưởng được khôi phục, tăng dần trong 3 năm qua. Năm 2014, hầu hết các chỉ tiêu kinh tế xã hội đều hoàn thành vượt mức, giá tiêu dùng ổn định. Người dân yên lòng.

Cái năm 2014-năm con ngựa có gì đó thật mới lạ. Không nhiều lời, nhiều chuyện ồn ào nhưng hàm chứa chiều sâu của bao điều quyết liệt. Một cuộc tấn công tổng lực xây dựng và phòng, chống, cải tiến và đổi thay dường như diễn ra ở mọi lĩnh vực cuộc sống. Cả trong tư duy và trong thực tế, làn sóng xây dựng nông thôn mới không diễn ra nóng, rầm rộ kiểu “đánh kẻng, đánh trống” thuở nào nhưng đã từng ngày, từng ngày thảm lên mọi làng quê thêm những sắc màu mới của nhà cửa khang trang, của điện, đường, trường, trạm, nhà văn hóa, sân vận động, của những “cánh đồng lớn”. Mừng hơn khi thấy cuộc chuyển đổi cây trồng, vật nuôi cùng mở mang ngành nghề trong nông thôn đã rục rịch những bước đi mới gắn với những nhận thức mới về chính cây lúa, hạt gạo, hạt ngô ngàn đời. Những bài toán để nông dân có lãi trên mảnh đất của mình đã dần hé lộ cách giải. Rau, củ, quả đã tạo được giá trị xuất khẩu đáng kể. Thị trường mới cho nông, lâm, thủy, hải sản được khai mở. Hướng mời gọi đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn đang dần rõ nét. Những câu chuyện về nông dân chuyên nghiệp, về nông dân làm du lịch râm ran.

Một năm được mùa, được giá, ai chả vui. Thế nhưng vui đấy mà không tự bằng lòng thỏa mãn. Tư duy, tầm nhìn ấy đã bỏ xa cái nhìn, nỗi mừng vui trước mắt thuở nào. Cùng với bức tranh nông thôn mới đang hiện hình, chỉ trong năm 2014 này thôi, non sông cẩm tú đã có thêm những đường nét đậm đà của những con đường cao tốc, những cây cầu lớn nhỏ kết nối mọi miền quê. Cao tốc lên Thái Nguyên-Việt Bắc. Cao tốc lên xa thẳm Lào Cai-Tây Bắc. Cao tốc qua TP Hồ Chí Minh, từ TP Hồ Chí Minh về miền Đồng bằng sông Cửu Long, từ Hà Nội về Hải Phòng đã và đang mở… Vì sao năm nay nhiều công trình đã về đích đúng hẹn? Phải chăng, cách làm tập trung trọng điểm và dứt điểm đã là lựa chọn đúng sau những đầu tư dàn trải? Và phải chăng, chính phong cách kiểm tra đôn đốc, xử lý và ứng phó kịp thời, quyết liệt đã làm nên sự thay đổi cho tốc độ, hiệu quả các công trình.

Cùng với “xây” là “chống”, việc xử lý xe quá tải diễn ra như một cuộc chiến. Và khi mọi cấp chính quyền, mọi cơ quan chức năng thực sự cùng bắt tay nhập cuộc, cuộc chiến đó đã giành được thành công rõ rệt. Năm 2014 cũng ghi nhận những nỗ lực làm giảm ùn tắc và tai nạn giao thông, những cách xử lý dứt khoát với các dự án không hứa hẹn hiệu quả, các công trình không đúng quy phạm, các đơn vị đấu thầu không đủ năng lực tài chính, kỹ thuật, những cán bộ lơi lỏng trách nhiệm, tham ô, tham nhũng, lãng phí, xa dân… Cùng đó là thái độ kiên quyết, tư thế đối mặt với những khó khăn, thách thức trong đẩy mạnh cải cách thể chế kinh tế, tái cấu trúc doanh nghiệp Nhà nước, đẩy mạnh cải cách hành chính, phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại; là hệ thống các biện pháp giảm tải trong bệnh viện, đồng thời với nâng cao y đức, với lộ trình luật hóa trong bảo hiểm y tế bắt buộc, bảo hiểm xã hội. Ngóc ngách nào của cuộc sống cũng có những chuyển động, đổi thay. Mới bước đầu nhưng việc thu gom người lang thang, ăn xin, những người sử dụng ma túy vào các trung tâm chăm sóc, các trại cai nghiện bắt buộc tại TP Hồ Chí Minh đã cho thấy là đúng và hiệu quả. Những biện pháp đó cùng với những cuộc tấn công vào tội phạm và tội phạm ma túy chính là những yếu tố tích cực làm cuộc sống bình yên. Đáng mừng lắm thay, ngay trong các lĩnh vực giải trí, tín ngưỡng, sự kiên quyết của các nhà quản lý đã thể hiện rõ ràng trước những hành vi bán độ trong bóng đá, trước sự tắc trách, cẩu thả trong hoạt động xuất bản, trước những lỗi lầm trong sử dụng linh vật lạ ở các nơi thờ tự, trụ sở cơ quan hay trước những hành vi quá phóng túng xa rời thuần phong mỹ tục trên sàn diễn…

Yêu cầu của sự ổn định và phát triển đất nước, sự đồng thuận của ý Đảng, lòng dân đã đặt ra và tạo điều kiện cho mọi cuộc tấn công vào nghèo nàn lạc hậu, vào khó khăn thách thức, vào trì trệ và tội phạm… Đáp lại và song hành cùng sự chuyển động tích cực của cả bộ máy Nhà nước là sự cần mẫn, năng động trong nhân dân. Những sáng kiến, sáng chế từ kỹ sư, công nhân, nông dân, sĩ quan, chiến sĩ, sinh viên, học sinh nở rộ hằng ngày. Những con tàu đánh cá vỏ sắt đầu tiên đã ra khơi xa thay cho những con tàu gỗ mỏng manh. Những chiếc máy tuốt lúa, bóc vỏ sắn, máy thu dây câu… thay cho bàn tay con người. Những chiếc máy cày nhẹ nhàng leo lên những thửa ruộng bậc thang vùng cao… Miền núi vẫn là nơi còn nhiều khó khăn hơn cả, nhưng không ngẫu nhiên chính tỉnh Tuyên Quang lại là địa phương đi đầu cả nước trong thực hiện phương thức “Nhà nước và nhân dân cùng làm” xây dựng mạng lưới đường giao thông nông thôn. Và đây, trái tim, khối óc, bàn tay người lính đã và đang mở ra những khu kinh tế quốc phòng trên nhiều vùng núi xa xôi cách trở làm biến đổi phương thức làm ăn sinh sống của bà con các dân tộc. Ngay trong những năm tháng khó khăn, cũng chính những doanh nghiệp quân đội đã cho hạ thủy những con tàu tham gia sản xuất, làm chủ biển khơi. Thời kỳ mới, người lính giữ nước và góp sức dựng xây đất nước không chỉ bằng lòng quả cảm, đức hy sinh mà còn bằng chính sức sáng tạo mới theo nhịp bước thời đại. Một cuộc cải tiến lớn, nâng cấp hệ thống thiết bị thông tin liên lạc trong quân đội, cùng với những sáng chế và hoạt động dịch vụ phục vụ dân sinh, đầu tư ra nước ngoài của Tập đoàn Viễn thông Quân đội Viettel đã trực tiếp góp sức tạo nên cơ sở vật chất hiện đại cho đất nước…

Chúng ta đã vượt qua từng bước, từng chặng khó khăn. Với niềm tin, sự bình tĩnh, tỉnh táo và thận trọng, Việt Nam đã tìm thấy cách đi ra khỏi khủng hoảng, suy giảm, vượt qua những nguy nan bằng chính sức mình kết hợp với các yếu tố của thời đại. Chủ động đối mặt, tìm đối sách, kiến tạo cơ hội trong thách thức, chúng ta đã làm vững thêm thế nước, mở đường cho vận nước đi lên. Công cuộc Đổi mới đã trải qua thử thách, lòng người đã được tôi luyện cùng Đổi mới, đó là điểm tựa để chúng ta đi tiếp những chặng đường còn lắm gian nan tiến tới vạch đích năm 2020 cơ bản hoàn thành công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước.

Chúng ta bước vào năm mới 2015 với tâm thế mới của một dân tộc luôn biết làm chủ vận mệnh. Một năm mới với những kỷ niệm lớn và cuộc đóng góp trí tuệ của toàn Đảng, toàn dân trong tiến trình đại hội Đảng các cấp sẽ tiếp sức, nâng bước chúng ta.

Tùy bút của MẠNH HÙNG