QĐND - Cơ chế cho vay phát triển thủy sản theo tinh thần Nghị định 67/2014/NĐ-CP (Nghị định 67) của Chính phủ để phát triển bền vững ngành thủy sản đã xây dựng xong, nguồn vốn cho vay đã được các ngân hàng chuẩn bị chu đáo. Vấn đề quan trọng lúc này để ngư dân sớm được hưởng lợi từ chính sách là các địa phương phải vào cuộc thực sự.

Ngân hàng sát cánh với ngư dân

Ngay từ khi xây dựng Nghị định số 67 của Chính phủ về một số chính sách phát triển thủy sản (đã chính thức có hiệu lực thi hành), Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cũng đã đồng thời xây dựng Thông tư 22/2014/TT-NHNN hướng dẫn thực hiện nghị định và thông tư này đã có hiệu lực thi hành từ ngày 25-8-2014.

Đại diện NHNN đã liên tục có những chuyến đi về các vùng biển, làm việc trực tiếp với ngư dân, hợp tác xã đóng tàu để lắng nghe ý kiến của ngư dân. NHNN đã tổ chức nhiều hội nghị triển khai Nghị định 67 tại các tỉnh, vừa xin ý kiến của cấp ủy, chính quyền địa phương, những nơi có đội tàu đánh bắt xa bờ lớn, vừa lấy ý kiến trực tiếp từ các doanh nghiệp đóng tàu, ngư dân, hiệp hội nghề cá, để xây dựng các văn bản hướng dẫn nhằm tạo điều kiện thuận lợi nhất cho doanh nghiệp và người dân khi vay vốn.

Ông Nguyễn Tiến Đông, Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (NHNN) khẳng định, ngành ngân hàng cam kết bảo đảm đủ nguồn vốn để đáp ứng kịp thời nhu cầu vay vốn của bà con ngư dân đóng mới hơn 2000 tàu khai thác hải sản xa bờ và tàu dịch vụ hậu cần khai thác hải sản xa bờ. Thời điểm này, 5 ngân hàng thương mại Nhà nước đã cam kết dành 14.000 tỷ đồng để cho vay chương trình.

Ông Tiết Văn Thành, quyền Tổng giám đốc Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Agribank), cho biết: “Agribank đã có kế hoạch dành nguồn vốn 5000 tỷ đồng để cho vay phát triển thủy sản theo Nghị định 67 và riêng trong năm 2014, phấn đấu giải ngân khoảng 1000 tỷ đồng”.

Theo thông tin từ Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV), ngân hàng này sẽ dành 15.000 tỷ đồng để cho vay phát triển thủy sản theo Nghị định 67. Khoản vốn này sẽ dành để giải ngân cho các khoản vay đóng mới, nâng cấp tàu khai thác hải sản xa bờ, tàu dịch vụ hậu cần nghề cá…

“Hệ thống ngân hàng hiện đã sẵn sàng nguồn tiền và các ngân hàng thương mại đang tích cực tổ chức những tổ công tác trực tiếp xuống các xã, phường, thị trấn để hướng dẫn người dân hoàn thiện hồ sơ, thủ tục vay vốn theo quy định, bảo đảm người dân được vay vốn trực tiếp tại ngân hàng. Đồng thời, hệ thống ngân hàng thành lập đường dây nóng để tiếp nhận và phản hồi kịp thời những thắc mắc của người dân khi tham gia chương trình, xử lý nghiêm minh những cán bộ ngân hàng vi phạm quy định nhằm hỗ trợ tối đa ngư dân sớm được tiếp cận vốn để triển khai đóng tàu mới”-ông Nguyễn Tiến Đông cho biết thêm.

Ngư dân Quảng Ngãi hiện sử dụng nhiều tàu vỏ gỗ, đang mong đợi được thay tàu vỏ sắt để đánh bắt xa bờ.

Để phát triển bền vững ngành thủy sản

Việc triển khai Nghị định 67 được đánh giá là chính sách hỗ trợ ngư dân đồng bộ và lớn nhất từ trước đến nay. Ngoài chính sách hỗ trợ cho ngư dân về tín dụng, Nghị định 67 còn bao gồm một số chính sách hỗ trợ khác như: Chính sách đầu tư, bảo hiểm, ưu đãi thuế... Điểm mới trong Nghị định 67 lần này là Chính phủ tập trung hỗ trợ ngư dân đóng tàu có công suất lớn để vươn khơi xa làm kinh tế kết hợp bảo vệ chủ quyền biển, đảo.

Ngư dân đóng tàu công suất từ 800CV trở lên được hỗ trợ vay vốn tới 95% giá trị con tàu, được Nhà nước hỗ trợ lãi suất 6%/năm, ngư dân chỉ phải trả lãi vay 1%/năm, thời hạn vay lên đến 11 năm. Năm đầu tiên, ngư dân không phải trả nợ gốc và được miễn lãi vay vốn. Đặc biệt, các chủ tàu được thế chấp giá trị tài sản hình thành từ vốn vay để bảo đảm khoản vay.

Ông Phạm Trường Thọ, Phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi, cho rằng: Phương thức triển khai chính sách hỗ trợ ngư dân của ngành ngân hàng thể hiện tinh thần chủ động và trách nhiệm cao, tạo niềm tin cho bà con ngư dân vươn khơi bám biển, làm giàu từ biển. Tuy nhiên, để đẩy nhanh hơn nữa việc hỗ trợ ngư dân, trong thời gian tới, cần có sự phối hợp tích cực từ các bộ, ngành, địa phương. Trong đó, sự chủ động, tích cực vào cuộc của các địa phương để phối hợp cùng hệ thống ngân hàng và các bộ, ngành đóng vai trò quan trọng.

Tại hội nghị triển khai Nghị định 67 tổ chức ở Đà Nẵng mới đây, một số khó khăn, vướng mắc cũng được đại diện các địa phương nêu ra. Theo Phó chủ tịch UBND TP Đà Nẵng, ông Phùng Tấn Viết, cần làm rõ thêm một số khái niệm, nêu điều kiện cụ thể để tránh việc các ngân hàng và tỉnh triển khai phê duyệt danh sách, cho vay không đúng mục tiêu và chủ trương. Ông Phùng Tấn Viết cũng đề xuất, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sớm công bố 21 mẫu thiết kế tàu vỏ sắt; Bộ Tài chính công bố các đơn vị bảo hiểm được chấp thuận triển khai bảo hiểm theo Nghị định 67 để ngư dân biết.

Theo Ông Trương Văn Phước, Phó chủ tịch Ủy ban Giám sát Tài chính quốc gia, việc NHNN định hướng và đưa ra các chính sách tín dụng đã bám rất sát với diễn biến đời sống kinh tế, chính trị, xã hội, hỗ trợ tốt cho quá trình tái cơ cấu nền kinh tế. Tuy nhiên, để triển khai các gói tín dụng một cách hiệu quả, ngân hàng phải đặt ra mục tiêu, không những thu hồi được nguồn vốn cho vay mà còn phải gia tăng lợi ích kinh tế cho các địa phương. Hoạt động đánh bắt thủy sản xa bờ tạo ra động lực để tổ chức lại mô hình sản xuất, các dịch vụ đi kèm về hạ tầng cơ sở làm cho hoạt động đánh bắt xa bờ ngày càng tốt hơn. Việc triển khai Nghị định 67 cần mạnh mẽ, quyết liệt, nhưng không nên vội vàng mà phải bảo đảm yếu tố phát triển lâu dài và bền vững.

Bài và ảnh: HÀ PHƯƠNG