QĐND Online - Sáng 22-10, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Nguyễn Minh Quang, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, trình bày Tờ trình về dự án Luật tài nguyên, môi trường biển và hải đảo. Dự án Luật này được xây dựng nhằm tạo hành lang pháp lý đồng bộ, hiệu quả để quản lý tổng hợp, thống nhất tài nguyên và môi trường biển, hải đảo; bảo đảm hài hòa lợi ích giữa các bên khai thác, sử dụng tài nguyên trên quan điểm phát triển bền vững...

Theo tờ trình được Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Nguyễn Minh Quang trình bày, trong những năm qua, việc quản lý, khai thác, sử dụng tài nguyên biển đã góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Tuy nhiên, bên cạnh các kết quả đã đạt được, đã nảy sinh nhiều vấn đề tồn tại, bất cập mà nguyên nhân chủ yếu bắt nguồn từ phương thức quản lý. Đó là thời gian qua, ở nước ta, tài nguyên biển đang được quản lý theo ngành, lĩnh vực, theo các quy định của từng pháp luật chuyên ngành. Điều đó dẫn đến việc khai thác, sử dụng tài nguyên biển theo từng ngành, lĩnh vực chưa dựa trên việc phân tích các chức năng của mỗi vùng biển một cách tổng thể, thiếu sự gắn kết, hài hòa lợi ích giữa các bên liên quan khác cùng khai thác, sử dụng tài nguyên trên một vùng biển.
Mặt khác, về cơ bản thì các hoạt động trên biển đều có mối liên hệ, tác động nhất định đến nhau và đôi khi hoạt động này làm phương hại tới các hoạt động khác. Cùng với tính chất liên thông của biển, việc khai thác, sử dụng một vùng biển sẽ có thể gây ảnh hưởng tới các vùng biển khác. Vì vậy, trong nhiều trường hợp, quản lý theo ngành, lĩnh vực với đặc điểm luôn tối đa hóa lợi ích của ngành, lĩnh vực mình mà không xem xét vấn đề khai thác, sử dụng, bảo vệ tài nguyên, môi trường biển một cách tổng thể đã làm hạn chế sự phát triển chung, hài hòa của tất cả các ngành, lĩnh vực; làm suy thoái nhiều loại tài nguyên biển, nhất là tài nguyên tái tạo; tình trạng ô nhiễm môi trường biển có chiều hướng gia tăng; nhiều hệ sinh thái biển quan trọng đã bị tổn thương nghiêm trọng, dẫn tới sự nghèo nàn của nguồn lợi thủy sản. Đất đai ven biển, nhất là vùng đệm sinh thái sát biển đã không được sử dụng hợp lý, gây lãng phí, làm tổn hại tới các hệ sinh thái ven biển và làm tăng thiệt hại do thiên tai. Điều này làm gia tăng mâu thuẫn lợi ích giữa các ngành, các địa phương và các bên liên quan khác trong việc khai thác, sử dụng hệ thống tài nguyên ở vùng bờ, biển và đại dương.

Do đó, Luật này quy định về quản lý tổng hợp các hoạt động điều tra cơ bản, nghiên cứu khoa học, khai thác, sử dụng tài nguyên và bảo vệ môi trường trong phạm vi vùng bờ, vùng biển và các đảo, quần đảo thuộc chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán quốc gia của Việt Nam.

Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Nguyễn Minh Quang trình bày Tờ trình về Dự án Luật tài nguyên, môi trường biển và hải đảo. Ảnh: Nhan Sáng - TTXVN.

Dự thảo Luật tài nguyên, môi trường biển và hải đảo gồm 10 Chương với 76 điều. Trong đó có một số chương quan trọng như: Chiến lược khai thác, sử dụng bền vững tài nguyên, bảo vệ môi trường biển và hải đảo (Chương II); Quản lý tổng hợp tài nguyên, môi trường vùng bờ (Chương IV); Bảo vệ môi trường biển và hải đảo (Chương VI); Hợp tác quốc tế về tài nguyên, môi trường biển và hải đảo (Chương VIII); Trách nhiệm quản lý tổng hợp tài nguyên, môi trường biển và hải đảo (Chương IX)…

Báo cáo thẩm tra dự án Luật tài nguyên, môi trường biển và hải đảo do Chủ nhiệm Ủy ban khoa học, công nghệ và môi trường của Quốc hội Phan Xuân Dũng trình bày cũng đánh giá việc xây dựng Luật Tài nguyên, môi trường biển và hải đảo là cần thiết, đáp ứng trong điều kiện tình hình kinh tế - xã hội nước ta hiện nay. Nội dung của dự thảo Luật phù hợp với đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng về tăng cường quản lý tài nguyên biển, bảo vệ, khai thác bền vững và có hiệu quả nhằm đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, phát triển bền vững kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh, bảo vệ môi trường biển, thể chế hóa tinh thần của Nghị quyết Hội nghị lần thứ tư Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa X về Chiến lược biển Biệt Nam đến năm 2020. Về cơ bản, nội dung của dự thảo Nghị quyết phù hợp với Hiến pháp đảm bảo tính hợp hiến, hợp pháp và tính thống nhất với hệ thống pháp luật có liên quan; tương thích với các điều ước quốc tế có liên quan mà Việt Nam là thành viên.

Hội đồng thẩm định nhất trí với quan điểm Dự thảo Luật Tài nguyên, môi trường biển và hải đảo được xây dựng trên quan điểm quản lý tổng hợp tài nguyên và môi trường biển, hải đảo theo phương châm không làm thay quản lý ngành mà đóng vai trò điều phối các hoạt động ngành, giúp khắc phục các xung đột, mâu thuẫn trong quản lý ngành, sử dụng hợp lý, hiệu quả và bảo vệ tài nguyên, môi trường và các hệ sinh thái biển, thống nhất các hoạt động quản lý từ trung ương đến địa phương, đảm bảo phát triển bền vững.

Tuy nhiên, Hội đồng thẩm định đề nghị cơ quan soạn thảo làm rõ hơn một số vấn đề về phạm vi và đối tượng điều chỉnh của dự thảo Luật. Đó là, hiện nay đã có các Luật chuyên ngành điều chỉnh các hoạt động về việc khai thác, sử dụng vùng biển bao gồm: Luật Đất đai; Luật Tài nguyên nước; Luật Thủy sản; Luật Dầu khí; Luật Khoáng sản; Luật Xây dựng; Luật Đa dạng sinh học; Bộ luật Hàng hải; Luật Du lịch; Luật biển Việt Nam... Trong các đạo luật chuyên ngành đã có các quy định về việc khai thác, sử dụng vùng biển theo từng lĩnh vực quản lý riêng biệt. Do đó, để việc quản lý được thống nhất, hiệu quả thì dự án Luật Tài nguyên, môi trường biển và hải đảo cần làm rõ mối quan hệ của những quy định của dự án Luật này với các luật chuyên ngành, rà soát kỹ những nội dung của dự án Luật này với các Luật khác có liên quan để đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ trong hệ thống pháp luật. Hội đồng thẩm định cũng đề nghị xác định rõ nội dung gì dự án Luật cần quy định trong bối cảnh đã có các Luật chuyên ngành điều chỉnh để đạt mục tiêu quản lý tổng hợp nhưng không chồng chéo, mâu thuẫn, từ đó, khoanh định rõ phạm vi, đối tượng cần quản lý. Cần nghiên cứu, đối chiếu với các quy định của Công ước quốc tế về quản lý, khai thác tài nguyên và bảo vệ môi trường biển để đảm bảo tính tương thích với các quy định của luật pháp quốc tế, đồng thời gắn kết với an ninh quốc gia, giữ vững ổn định chủ quyền trong bối cảnh tình hình thực tế trên biển Đông hiện nay…

Kết luận Tờ trình về Báo cáo thẩm tra dự án Luật tài nguyên, môi trường biển và hải đảo, Hội đồng thẩm định cho rằng, về cơ bản, dự án Luật đã đáp ứng được các yêu cầu về nội dung cũng như về hình thức thể hiện và đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo nghiên cứu các ý kiến của Hội đồng thẩm định để hoàn thiện thêm dự án Luật trước khi trình Chính phủ xem xét, quyết định.

PHÚC THẮNG

Khai mạc Kỳ họp thứ 8, Quốc hội Khóa XIII

Lạm phát được kiểm soát, kinh tế vĩ mô ổn định tốt hơn

Hơn 3.700 ý kiến, kiến nghị của cử tri và nhân dân gửi tới Quốc hội

462 tỷ đồng thực hiện Đề án đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông

Công tác phát hiện tham nhũng vẫn là khâu yếu