Quan tâm đến người lao động từ “nơi ăn chốn ở”

QĐND - Những dự án nhà ở xã hội được hoàn thành, đưa vào sử dụng trong thời gian qua đã giúp nhiều người lao động nghèo có chỗ ở ổn định, tránh cảnh “nay đây mai đó”. Quan tâm đến các đối tượng người nghèo, người thu nhập thấp trong xã hội, không đủ khả năng mua nhà thương mại đang trở thành chính sách lâu dài, mang định hướng chiến lược của Đảng và Nhà nước ta.

Đa dạng hóa các hình thức nhà ở xã hội

Những ngày đầu tháng 4-2015, tỉnh Bình Dương đã khánh thành và đưa vào sử dụng gần 5000 căn nhà ở xã hội và dự định sẽ khởi công xây dựng khoảng 10.000 căn hộ mới. Điểm đặc biệt ở những căn hộ này là không chỉ giá bán thấp (từ 100 triệu đến 150 triệu đồng/căn), mà người mua chỉ cần trả trước 20%, còn lại trả góp hằng tháng. Căn hộ rộng 30m2, gồm một sàn 20m2 và gác xép 10m2, đủ cho gia đình nhỏ hoặc hộ độc thân sinh sống. Đối tượng mua nhà chủ yếu là công nhân các khu công nghiệp, người lao động nghèo trên địa bàn tỉnh. Một đôi vợ chồng công nhân thu nhập khoảng 10 triệu đồng/tháng, trước đây phải đi thuê nhà trọ với giá 2 triệu đồng/tháng, với mô hình căn hộ này, họ chỉ phải trả trước 20 triệu đồng, mỗi tháng trả góp thêm 1,8 triệu đồng, sau 5 năm có thể sở hữu nhà. Đó là bài toán kinh tế thiết thực và vừa tầm với những người lao động vốn luôn phải “nhìn trước ngó sau” trong chi tiêu sinh hoạt.

Dự án nhà ở xã hội Đặng Xá (Gia Lâm, Hà Nội) đã hoàn thành hàng nghìn căn hộ, đáp ứng nhu cầu của người thu nhập thấp. Ảnh: Tuấn Anh

Nhìn vào mô hình phát triển nhà ở xã hội cho người lao động triển khai thành công tại Bình Dương, nhiều người đặt câu hỏi liệu có thể áp dụng được ở những thành phố lớn như: Hà Nội, TP Hồ Chí Minh hay không? Thực tế, tại những đô thị lớn, người lao động, người thu nhập thấp tập trung đông đảo nhưng giá nhà lại quá cao. Tại buổi tọa đàm mới đây về nhà ở có giá dưới 1 tỷ đồng do Báo điện tử Vnmedia tổ chức, TS Phạm Sỹ Liêm, Phó chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam chia sẻ, Hà Nội có một số ví dụ thành công, chẳng hạn như Nhà máy bê tông đúc sẵn Xuân Mai đã làm nhà cho công nhân, kỹ sư, diện tích khoảng 50m2, với giá gần 5 triệu đồng/m2 (250 triệu/căn hộ).

Một ví dụ khác có thể kể đến là dự án nhà ở xã hội Đặng Xá (Gia Lâm, Hà Nội). Hiện nay, dự án đã triển khai qua 3 giai đoạn, cung cấp hàng nghìn căn hộ nhà ở xã hội với giá bán gần 9 triệu đồng/m2. Bên cạnh đó, tại Đặng Xá còn có loại hình nhà ở xã hội cho thuê. Dự kiến, đến cuối tháng 5-2015, khoảng 270 căn hộ nhà ở xã hội cho thuê tại dự án sẽ được bàn giao với giá thuê khoảng 28.000 đồng/m2. Như vậy, mỗi căn hộ diện tích gần 50m2 sẽ có giá thuê hơn 1 triệu đồng/tháng. Mặc dù vậy, nguồn cung này vẫn còn rất hạn chế so với nhu cầu. Đây mới chỉ là một trong những dự án đầu tiên, mang tính chất thí điểm đối với loại hình nhà ở xã hội cho thuê.

Cũng theo TS Phạm Sỹ Liêm, tại những thành phố lớn nên tạo điều kiện xây những tòa nhà cao tầng, bán giá cao những tầng 1, 2, 3 để làm kinh doanh, các tầng cao hơn bán căn hộ tương đối sang trọng, 8 tầng trên cùng làm căn hộ nhỏ bán hòa vốn hay giá rẻ, lấy lãi này bù cho thiệt kia. Như vậy có thể tạo điều kiện cho người giàu và người nghèo cùng được hưởng hạ tầng xã hội như nhau.

Theo thống kê của Bộ Xây dựng, đến nay, cả nước đã hoàn thành 102 dự án nhà ở xã hội, trong đó có 38 dự án cho người thu nhập thấp, quy mô xây dựng hơn 19.600 căn hộ; 64 dự án cho công nhân, với quy mô hơn 20.000 căn hộ. Hiện đang tiếp tục triển khai 150 dự án, trong đó có 91 dự án nhà ở cho người thu nhập thấp, quy mô hơn 55.800 căn hộ; 59 dự án cho công nhân, quy mô khoảng 66.753 căn hộ. 

Để người dân được hưởng lợi từ chính sách nhà ở

Với nhiều chính sách được ban hành, các loại hình nhà ở xã hội ngày càng được đa dạng hóa, phù hợp hơn với điều kiện thực tế của người dân. Nhà ở xã hội cũng là yếu tố quan trọng để lành mạnh hóa thị trường bất động sản, xây nhà không chỉ để phục vụ những người có khả năng chi trả. Tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 4-2015, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đã yêu cầu các bộ, ngành, địa phương chủ động, chặt chẽ, không để lặp lại tình trạng “bong bóng” bất động sản như từng xảy ra trước đây. Trong bối cảnh thị trường bất động sản đã bắt đầu có dấu hiệu “ấm” lên, người đứng đầu Chính phủ lưu ý Bộ Xây dựng, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam phải có giải pháp bảo đảm cho thị trường bất động sản phát triển lành mạnh, bền vững.

Chia sẻ về định hướng phát triển thị trường bất động sản trong thời gian tới, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trịnh Đình Dũng cho biết, với những cơ chế chính sách đã được ban hành, một mặt vừa phát triển nhà ở theo cơ chế thị trường, đáp ứng tốt hơn nhu cầu cho những người có khả năng thanh toán, thúc đẩy phát triển kinh tế, mặt khác phải quan tâm đến loại nhà có sự hỗ trợ của Nhà nước. Những người thu nhập thấp, trung bình, không thể mua nhà theo cơ chế thị trường phải được hỗ trợ để có nhà, có thể thuê, thuê mua hoặc mua nhà. “Thu nhập bình quân đầu người của nước ta còn thấp, nhu cầu nhà ở xã hội rất lớn. Phải xác định phát triển nhà ở xã hội là công việc lâu dài, đòi hỏi chúng ta phải tập trung, quyết liệt, phải đưa các chương trình nhà ở xã hội trở thành mục tiêu, tiêu chí, nhiệm vụ chính trị của mỗi ngành, mỗi địa phương”, Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng bày tỏ.

Một trong những khó khăn lớn nhất khiến nguồn cung nhà ở xã hội vẫn còn hạn chế là do cần nguồn vốn lớn nhưng lợi nhuận chỉ ở mức thấp, do Nhà nước khống chế, thời gian thu hồi vốn dài, nhất là với nhà ở xã hội cho thuê, vì vậy không khuyến khích được các doanh nghiệp tham gia. Người nghèo ở đô thị, công nhân tại các khu công nghiệp dù luôn mong mỏi có một nơi ở ổn định, lâu dài nhưng thu nhập của họ rất khó tích lũy đủ để mua, trong khi chúng ta chưa có cơ chế để hình thành các định chế tài chính cho người dân vay vốn với lãi suất hợp lý, thời gian trả nợ dài.

ĐỖ MẠNH HƯNG