Muốn vậy, theo các chuyên gia công nghệ thông tin (CNTT), cần phải thực hiện các giải pháp, như: Nâng cao chất lượng và thu hút nguồn nhân lực có kiến thức về 5G, có chính sách ưu đãi cho các doanh nghiệp trong lĩnh vực vi mạch, thiết lập cộng đồng doanh nghiệp sản xuất thiết bị công nghiệp CNTT lớn mạnh…
Sẵn sàng phát triển chipset và thiết bị cho mạng 5G
Phát triển doanh nghiệp công nghệ Việt Nam theo chủ trương “Make in Vietnam” là cách để giải bài toán năng suất lao động và thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình. Đối với lĩnh vực công nghiệp điện tử, viễn thông, tự chủ công nghệ đặt ra mục tiêu là sản xuất chipset cho mạng 5G và các thiết bị IoT (Internet vạn vật). Thời gian qua, các doanh nghiệp công nghệ lớn tại Việt Nam, như: Tập đoàn Công nghiệp-Viễn thông Quân đội (Viettel), Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam (VNPT), Công ty Cổ phần Tập đoàn Công nghệ CMC, Tập đoàn Vingroup, cùng Học viện Kỹ thuật Quân sự… đã phát triển các thiết bị mạng 5G và dự án chipset.
Theo Thiếu tá Nguyễn Cương Hoàng, Phó tổng giám đốc Tổng công ty Công nghiệp Công nghệ cao Viettel: Toàn bộ phần cứng và phần mềm cho thiết bị 5G đều được Viettel nghiên cứu và sản xuất tại Việt Nam. Đến năm 2020, mục tiêu của Viettel là có thể triển khai các microcell (tế bào vi mô mạng) trên mạng lưới và hoàn thành Core 5G NSA EN-DC. Tiếp đó là triển khai các macrocell (tế bào vĩ mô mạng) và hoàn thành Core 5G SA. Đến tháng 7-2020, Viettel sẽ cho công bố con chip ASIC đầu tiên và tháng 4-2021 Viettel sẽ sản xuất chip DFE. Đây là hai loại chíp quan trọng nhất trong trạm thu phát 5G. Để theo đuổi nghiên cứu sản xuất thiết bị 5G, Viettel hiện có hơn 1.000 kỹ sư CNTT và 300 kỹ sư có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực này.
Là một doanh nghiệp non trẻ mới thành lập, nhưng Công ty cổ phần Nghiên cứu và sản xuất VinSmart (Tập đoàn Vingroup) cũng đang có chiến lược phát triển 5G. Doanh nghiệp này đang tập trung nghiên cứu và sẽ sản xuất các hệ thống thiết bị 5G, IoT. Vinsmart xây dựng phòng lab để hỗ trợ nghiên cứu, phát triển điện thoại 5G và các thiết bị viễn thông 5G. Trưởng phòng Phần mềm nhúng, Viện Nghiên cứu Thiết bị Viễn thông (Công ty cổ phần Nghiên cứu và sản xuất VinSmart) Ngô Hoàng Anh cho biết: “Dự kiến, đến tháng 7-2020 sẽ có sản phẩm điện thoại 5G đầu tiên ra mắt. Đến tháng 8-2020, chúng tôi sẽ bắt đầu thử nghiệm các thiết bị viễn thông 5G.”
Thiết kế và sản xuất chipset là lĩnh vực rất khó và mới đối với các doanh nghiệp công nghệ Việt Nam. Thiếu tá Nguyễn Cương Hoàng cho rằng: Khó khăn chung của doanh nghiệp khi sản xuất thiết bị 5G là thiếu sự tin tưởng từ chính người Việt Nam và thiếu các chuyên gia về thiết kế chip. Các doanh nghiệp đều chung ý kiến, Việt Nam đang thiếu hụt nguồn nhân lực chất lượng cao về công nghệ 5G và lo ngại sau khi sản xuất chip thì đầu ra sản phẩm sẽ như thế nào vì ở nước ta chưa có hệ sinh thái cho phát triển vi mạch.
Chính phủ nên đóng vai trò điều tiết để tạo nên hệ sinh thái vi mạch
Chia sẻ kinh nghiệm với các doanh nghiệp Việt Nam, ông Jamie Schaeffer, Giám đốc cấp cao về quản lý sản xuất và công nghệ đến từ Tập đoàn Global Foundries, một trong những nhà sản xuất chất bán dẫn hàng đầu thế giới nhận định, muốn phát triển chipset và thiết bị 5G, chính phủ cần đóng vai trò điều tiết. Chính phủ cần tạo ra thị trường cho các sản phẩm chip do doanh nghiệp Việt Nam thiết kế. Một điểm quan trọng khác mà ông Jamie Schaeffer lưu ý là phát triển chipset rất tốn kém, cần khoản đầu tư lớn. Vì vậy, các công ty nên bắt tay hợp tác với nhau để các khoản đầu tư sẽ được tối ưu hóa, các nguồn lực được chia sẻ giữa các công ty. Trong khi đó, các doanh nghiệp công nghệ cũng mong muốn được hỗ trợ về thuế thu nhập cá nhân ở khu công nghệ và tạo nên một hàng rào kỹ thuật để doanh nghiệp Việt Nam có thể cạnh tranh với các công ty nước ngoài.
Bà Nguyễn Thị Bích Yến, chuyên gia trong lĩnh vực bán dẫn kiến nghị, biện pháp để kết hợp người Việt Nam trong và ngoài nước cùng sản xuất và phát triển thiết bị 5G là rất cần thiết. Mặt khác, trường đại học và doanh nghiệp nên hợp tác chặt chẽ với nhau hơn để đào tạo nhân lực, nghiên cứu và đưa vào sản xuất các thiết bị. Sự phối hợp này giúp giảm chi phí đào tạo, nâng cao chất lượng kỹ sư, hạn chế tình trạng sinh viên ra trường nhưng doanh nghiệp vẫn phải đào tạo từ đầu.
rước đề xuất của doanh nghiệp cũng như các chuyên gia, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT) Phan Tâm cho biết: "Bộ sẽ hỗ trợ thúc đẩy sự phát triển của lĩnh vực vi mạch với vai trò là người hoạch định chính sách. Trước mắt, Bộ TT&TT sẽ liên kết để hình thành một cộng đồng các tổ chức, cá nhân tâm huyết, muốn đóng góp vào sự phát triển của lĩnh vực vi mạch tại Việt Nam. Bên cạnh đó, bộ sẽ có trách nhiệm hình thành nên một chiến lược để xác định rõ hơn vai trò và trách nhiệm của Nhà nước trong việc thúc đẩy kế hoạch phát triển chipset của các doanh nghiệp Việt Nam. Đặc biệt, Bộ TT&TT cam kết đồng hành giải quyết tất cả khó khăn của doanh nghiệp trong lĩnh vực này".
TRÀ MY