Cải cách thể chế, tăng cường khả năng tự chủ của nền kinh tế

QĐND - Diễn đàn Đối tác Phát triển Việt Nam 2014 (VDPF 2014), với chủ đề “Cải cách thể chế, tăng cường khả năng tự chủ và sức cạnh tranh của nền kinh tế Việt Nam” đã diễn ra sáng 5-12, tại Hà Nội, với mong muốn tiếp tục là cầu nối quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và các nhà tài trợ, nỗ lực vì một nền kinh tế Việt Nam tự chủ và đủ sức cạnh tranh. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã tham dự và phát biểu tại diễn đàn.

Phấn đấu tăng trưởng kinh tế đạt 6,2% trong năm 2015

Thông báo với các đối tác về tình hình kinh tế-xã hội Việt Nam năm 2014, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho biết, bất chấp nhiều khó khăn, thách thức, nhất là tình hình phức tạp tại Biển Đông, với nỗ lực của mình và sự giúp đỡ của bạn bè quốc tế, nhìn chung, Việt Nam đạt được những thành quả khá toàn diện trên mọi lĩnh vực cả về kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh,…

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng dự Diễn đàn Đối tác Phát triển Việt Nam 2014. Ảnh: TTXVN.

Trong năm 2015, theo Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, Chính phủ Việt Nam sẽ tập trung thực hiện 6 nhiệm vụ, mục tiêu cơ bản. Một là, Việt Nam sẽ tập trung hoàn thiện Nhà nước pháp quyền và thể chế kinh tế thị trường; huy động và sử dụng hiệu quả cao nhất các nguồn lực; cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính, cải thiện tốt hơn môi trường kinh doanh, tạo điều kiện cho người dân và doanh nghiệp phát triển sản xuất, kinh doanh, khuyến khích phát triển doanh nghiệp tư nhân. Hai là, Chính phủ sẽ tiếp tục tăng cường ổn định kinh tế vĩ mô, phấn đấu tăng trưởng GDP đạt 6,2%. Ba là, Việt Nam chủ động đẩy mạnh hội nhập quốc tế, thực hiện đầy đủ các hiệp định thương mại, kinh tế mà Việt Nam ký kết. Việt Nam sẽ cùng các đối tác tích cực đàm phán để sớm kết thúc đàm phán Hiệp định Đối tác kinh tế xuyên Thái Bình Dương (TPP). Bốn là, Việt Nam sẽ đẩy mạnh tái cơ cấu kinh tế, chuyển đổi mô hình tăng trưởng, nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế; tái cơ cấu doanh nghiệp Nhà nước (DNNN) đạt chỉ tiêu đề ra cho giai đoạn 2014-2015 cổ phần hóa 432 DNNN. Năm là, cùng với tiến bộ kinh tế, Việt Nam sẽ thực hiện tốt hơn tiến bộ xã hội, công bằng xã hội, bảo đảm an sinh, phúc lợi; tiếp tục giảm 2% số hộ nghèo. Sáu là, Việt Nam sẽ tập trung các giải pháp đồng bộ để phòng, chống tham nhũng có hiệu quả hơn theo hướng hoàn thiện Nhà nước pháp quyền, thể chế kinh tế thị trường, bảo đảm quyền tự do dân chủ của người dân theo Hiến pháp, thực hiện công khai, minh bạch quản lý tài chính công, tài sản công, xử lý nghiêm các hành vi tham nhũng. “Chúng tôi xin cảm ơn các nhà tài trợ quốc tế đã đồng hành cùng Việt Nam trong công cuộc phát triển, cả về tư vấn chính sách và tài trợ nguồn lực. Chúng tôi mong muốn các bạn đối tác quốc tế tiếp tục ủng hộ để Việt Nam thực hiện hiệu quả các mục tiêu đề ra trong năm 2015 và các năm tiếp theo”, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh.

“Chìa khóa” phát triển bền vững

VDPF 2014 tập trung vào hai vấn đề chính là cải cách thể chế và phát triển khu vực tư nhân trong nước. Theo chuyên gia cao cấp Đ.Đô-la (David Dollar) đến từ Viện Brookings, cải cách thể chế đóng vai trò quan trọng trong thúc đẩy tăng trưởng bền vững và giảm nghèo. Việt Nam đang bước vào thời kỳ phát triển mới với thành tích đáng kể. Trong 20 năm qua, Việt Nam là quốc gia có mức tăng trưởng GDP đầu người đứng thứ hai thế giới, chỉ sau Trung Quốc. “Một trong những lý do giải thích tại sao Việt Nam lại tăng trưởng tốt như vậy trong hai thập kỷ qua là vào đầu những năm 1990, Việt Nam đã cải cách thể chế dẫn đến tạo môi trường đầu tư tốt một cách tương đối so với các nước cùng trình độ”, chuyên gia Đ.Đô-la nhận xét.

Cùng chia sẻ quan điểm, Giám đốc Quốc gia Ngân hàng Thế giới (WB) tại Việt Nam V.Qua-qua (Victoria Kwakwa) cho rằng, chú trọng đến cải cách thể chế như Việt Nam đang làm hiện nay là hoàn toàn đúng đắn và kịp thời. Trên thực tế, cải cách thể chế cũng không phải là vấn đề mới tại Việt Nam. “Công cuộc đổi mới bao gồm các chính sách về bảo đảm quyền sử dụng đất, bãi bỏ hợp tác xã nông nghiệp, chính thức công nhận về mặt pháp lý kinh tế tư nhân, khuyến khích đầu tư nước ngoài, tự do hóa thương mại... Tất cả những diễn biến đó đã tạo ra môi trường đầu tư Việt Nam tương đối hấp dẫn hơn so với các nước cùng trình độ và tạo ra làn sóng cải cách thể chế đầu tiên. Và kết quả thật khả quan khi Việt Nam là quốc gia có tốc độ tăng GDP trên đầu người nhanh thứ hai thế giới trong suốt 20 năm qua”, bà V.Qua-qua nói. Cũng theo Giám đốc Quốc gia WB, việc lên kế hoạch cho một đợt cải cách thể chế mới nhằm nâng cao năng suất, đẩy mạnh tăng trưởng là những điều mà Việt Nam đang rất cần, nhằm đóng góp vào quá trình hiện đại hóa nền kinh tế, xây dựng một xã hội hài hòa hơn. “Nếu các nhà lãnh đạo và hoạch định chính sách có thể tận dụng được cơ hội này thì đó sẽ là nhân tố quan trọng giúp Việt Nam thành công với tư cách là một nước thu nhập trung bình và giúp Việt Nam nhanh chóng đặt nền móng thực hiện hoài bão trở thành một nền kinh tế thu nhập cao”, bà V.Qua-qua nhận xét.

Sự tham gia manh mún, hạn chế của kinh tế tư nhân

Báo cáo của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tại VDPF 2014 cho hay, thành công trong phát triển của Việt Nam có sự đóng góp quan trọng của khu vực tư nhân. Mặc dù vậy, khu vực kinh tế tư nhân được nhìn nhận là đã phải "vật lộn" với nhiều khó khăn, thử thách trong vài năm qua. Theo bà V.Qua-qua, các doanh nghiệp trong nước đã không tận dụng được tác động lan tỏa từ các doanh nghiệp nước ngoài. Sự tham gia của họ vào chuỗi giá trị toàn cầu cũng manh mún và hạn chế.

Để góp phần phát triển khu vực tư nhân tự chủ và bền vững, nhiều ý kiến cho rằng, chính phủ cần có chính sách cụ thể nhằm khuyến khích và hỗ trợ kết nối các nhà sản xuất trong nước và thị trường xuất khẩu. “Theo tôi, Chính phủ Việt Nam phải có những chương trình hành động cụ thể để xây dựng một môi trường hỗ trợ và thúc đẩy các doanh nghiệp tư nhân phát triển như: Nâng cao nhận thức, năng lực cho các doanh nghiệp thực hiện minh bạch và liêm chính trong kinh doanh, tạo cơ chế khuyến khích các sáng kiến thực hành, tăng cường khả năng tiếp cận các nguồn vốn ưu đãi”, Đại sứ P.Giét-xen (Franz Jessen), Trưởng phái đoàn Liên minh châu Âu (EU) tại Việt Nam đề xuất.

TOÀN LÂM