Người dân ngày càng quan tâm đến các dịch vụ y tế hiện đại. Ảnh: Theo VNE

QĐND Online - Ngày 23-1, tại hội nghị tổng kết công tác của Bộ Y tế, các ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đều tập trung vào vấn đề đào tạo, sử dụng và đãi ngộ cán bộ y tế.

Tại Hội nghị, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Quốc Triệu cho rằng, cơ chế, chính sách khám chữa bệnh còn chưa hoàn thiện; Nhân lực chưa đáp ứng được yêu cầu, đặc biệt là nhân lực trình độ chuyên môn giỏi. Khi thúc đẩy xã hội hoá y tế, tính cạnh tranh của thị trường lao động y tế sẽ tăng cao. Tình trạng cán bộ y tế chuyển từ y tế công sang y tế tư nhân ngày càng phổ biến. Bên cạnh đó, đào tạo nguồn nhân lực cho y tế tư nhân hiện nay vẫn còn hạn chế, chưa có chính sách đầy đủ về đào tạo cán bộ, tôn vinh, khen thưởng mô hình y tế tư nhân hoạt động tốt.

Một trong những giải pháp Bộ Y tế đã áp dụng từ những năm 1990 là chế độ cử tuyển - chọn những người có năng lực nhất định ở các địa phương đào tạo bác sĩ, về phục vụ tại địa phương cũng tỏ ra không có hiệu quả là bao. Chế độ cử tuyển ở 46 tỉnh/TP gặp khó khăn. Theo một cán bộ làm công tác đào tạo lâu năm, không ít người được cử đi học là con ông cháu cha, sau khi đi học, họ lại bám trụ ở thành phố. Tỉ lệ thống kê bác sĩ theo hệ cử tuyển về địa phương cao nhất cũng chỉ được 50%, có tỉnh còn 0%. Nguyên nhân vẫn không gì khác ngoài vòng luẩn quẩn lương thấp - không có điều kiện cọ xát nghề nghiệp. Không ít lần Sở Y tế Hà Giang đã kêu cứu về tình trạng thiếu bác sĩ trầm trọng ở tuyến xã. Những chỉ số năm 2007: Tỉ suất sinh thô chỉ giảm 0,25%, không đạt chỉ tiêu kế hoạch Quốc hội thông qua là 0,3%, tỉ lệ trẻ thấp còi dưới 5 tuổi còn rất cao, ở mức 1/3 là những biểu hiện trực tiếp liên quan đến tình trạng thiếu bác sĩ, nhân lực y tế ở địa phương.

PGS - TS Trần Thuý Hạnh, GĐ BV Bạch Mai cho biết: "Khoa điều trị theo yêu cầu sau 1 năm hoạt động đã thu được 28 tỉ đồng, lãi 7 tỉ đồng để tái đầu tư cơ sở vật chất. Ngoài việc đảm nhận khám bệnh gần 10 chuyên khoa, Khoa khám chữa bệnh theo yêu cầu còn mở trang web theo dõi hồ sơ bệnh án cho bệnh nhân đái tháo đường và 1 số bệnh mãn tính khác". Hiện nay, có 4 đơn vị có hình thức bán công: ĐH Y dược TP.HCM, ĐH Y Thái Bình, Việt sốt rét ký sinh trùng Quy Nhơn, BV Mắt TƯ. Hiện nay, số bác sĩ/10.000 dân là 6,03, số dược sĩ/10.000 dân là 0,8 người. Mục tiêu đến năm 2010 mà Bộ Y tế đặt ra rất khiêm tốn; 7 bác sĩ/10.000 dân và 1 dược sĩ/10.000 dân, con đường đạt đến cũng rất mờ mịt. Bởi hiện nay, Bộ mới đang rà soát, quy hoạch lại mạng lưới y tế, trong khi đó mỗi khoá đào tạo BS mất ít nhất 4 - 6 năm. Ông Trương Việt Dũng, Vụ trưởng Vụ khoa học, đào tạo cho biết: "Có thầy thuốc khám 100 bệnh nhân/ngày. Sinh viên y ra trường 800.000đ/tháng lương mà vẫn phải xếp hàng xin vào. Trong khi ngành khác lương 1- 2 triệu người ta ko làm. Ngoài ra còn hiện tượng chảy máu chất xám do chuyển dịch lao động từ khu vực y tế công lập sang tư nhân. Nhân lực y tế từ 1998 - 2004 không tăng. Không hiểu vì lý do gì, nhưng năm qua Đại học Y Hà Nội cũng chỉ tuyển được 300 sinh viên/năm. Số dược sĩ trên 10.000 dân không tăng giữa các năm. Không phải do ko tăng số lượng đào tạo mà số đã đào tạo không làm việc ở các cơ sở y tế mà đào tạo lại cung cấp cho tư nhân". Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng cũng nhấn mạnh: "Việc chưa tạo ra một cơ chế mở, sử dụng hết chất xám trong đội ngũ những bác sĩ, giáo sư có tay nghề cao cũng là một hình thức lãng phí. Rất nhiều người Việt Nam có điều kiện đã chọn Xin-ga-po và Ma-lai-xi-a đi chữa bệnh. Trong khi đó, trình độ kỹ thuật trong khám, điều trị các bệnh hiểm nghèo của Việt Nam đều đang có những bước phát triển. Bác sĩ khi hoàn thành nhiệm vụ trong bệnh viện công lập hoàn toàn có thể làm tư. Các bệnh viện nhà nước có đội ngũ thầy thuốc giỏi, hoàn toàn có thể liên kết với tư nhân, huy động nguồn lực trang thiết bị để xây dựng những cơ sở chăm sóc sức khoẻ theo yêu cầu. Tuy nhiên, để giảm tải bệnh viện, nên xây dựng những cơ sở này ở ngoại thành, xa khu đông dân cư".

Thủ tướng cũng nhấn mạnh, năm 2008 ngành y tế sẽ chủ động hơn trong công tác phòng chống dịch bệnh, không để dịch lớn xảy ra; nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, đặc biệt là việc chống quá tải bệnh viện, thực hiện chính sách BHYT và đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Cần tập trung rà soát, bổ sung qui hoạch mạng lưới y tế từ Trung ương tới xã, phường. Theo đó, nhà nước tập trung đầu tư hệ thống y tế xã, bệnh viện huyện, trung tâm y tế dự phòng, bệnh viện khu vực và tỉnh nhưng vẫn khuyến khích các thành phần tham gia đầu tư cùng nhà nước giảm quá tải ở các bệnh viện.

Vương Thúy