Tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh trong những năm gần đây đã giúp Việt Nam phát triển kinh tế số. Trong năm 2017, Việt Nam được đánh giá là một trong những quốc gia đạt thành tựu kinh tế tốt nhất khu vực. Tốc độ tăng trưởng GDP đạt 6,8%, cao hơn so với mục tiêu 6,7% mà Chính phủ đặt ra ban đầu, đã đưa Việt Nam vào trong nhóm các nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất Đông Nam Á.

leftcenterrightdel
Samsung Pay đã gia nhập thị trường Việt Nam. Ảnh: samsungvn.com.

Cùng với đó, tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh dẫn đến sự gia tăng tầng lớp trung lưu và số lượng người dùng internet tại Việt Nam. Đây chính là động lực cho phát triển kinh tế số. Việt Nam hiện có 54% dân số dùng internet và con số này dự báo tiếp tục tăng trong những năm tới. Chính phủ Việt Nam đã đề ra các kế hoạch thúc đẩy phát triển kinh tế số thông qua nhiều sáng kiến khác nhau. Phát biểu tại Hội thảo-Triển lãm quốc tế “Phát triển công nghiệp thông minh-Smart Industry World 2017”, Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc đã nêu rõ Chính phủ sẽ đầu tư hiện đại hóa cơ sở hạ tầng thông tin quốc gia, đồng thời phát triển công nghiệp thông minh trên nền tảng công nghệ số.

Với những tiềm năng như vậy, để phát triển kinh tế số cộng với triển vọng kinh tế nhiều gam màu sáng, không có gì ngạc nhiên khi Việt Nam đang nhanh chóng trở thành trung tâm của các doanh nghiệp khởi nghiệp (start-up) Fintech. Thống kê cho thấy chỉ trong 4 tháng đầu năm 2017, đã có 39.580 start-up gia nhập thị trường Việt Nam, tăng 14% so với quý I của năm 2016. Đối với các start-up, Fintech đã trở thành lĩnh vực đầu tư hấp dẫn nhất với số vốn đổ vào lên tới 129 triệu USD trong năm 2016.

Trong vài năm trở lại đây, hệ sinh thái Fintech ở Việt Nam phát triển nhanh chóng, đồng thời cũng rất đa dạng khi các start-up tập trung vào tất cả lĩnh vực, từ cho vay ngang hàng đến thanh toán di động và hơn thế nữa.

Một lý do khiến Việt Nam trở thành mảnh đất màu mỡ cho các start-up Fintech là sự đồng hành của Chính phủ. Năm 2016, Chính phủ Việt Nam đã thành lập Cục Phát triển thị trường và doanh nghiệp khoa học và công nghệ (NATEC). NATEC trực thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ, có nhiệm vụ hỗ trợ đào tạo, tư vấn, phát triển ý tưởng kinh doanh, hỗ trợ tài chính cho các start-up mới. Chính phủ cũng có chính sách thuế ưu đãi dành cho các start-up. Theo đó, các công ty hoạt động trong lĩnh vực công nghệ cao hay tại các khu công nghệ cao được giảm thuế thu nhập doanh nghiệp với mức thuế suất ưu đãi là 10% trong thời gian 15 năm hoặc 17% trong thời gian 10 năm so với mức 20% như thông lệ.

Bên cạnh đó, tại Việt Nam còn có nhiều chương trình khác nhau để hỗ trợ các start-up. Một ví dụ là Quỹ Tăng tốc khởi nghiệp Việt Nam (VIISA) đầu tư 6 triệu USD cho các start-up nhằm xây dựng các công ty toàn cầu tại Việt Nam.

Sự hỗ trợ về chính sách dành cho các start-up giúp các doanh nghiệp Fintech trong nước phát triển. Các khoản đầu tư từ khắp nơi trên thế giới đang đổ vào các doanh nghiệp Fintech Việt Nam. Năm ngoái, hai quỹ đầu tư của Hàn Quốc là Korea Investment Partners (KIP) và Mirae Asset Venture Investment đã đầu tư 10 triệu USD vào Appota-nhà cung cấp nền tảng internet di động hàng đầu tại Việt Nam. Khoản đầu tư này giúp Appota đẩy nhanh nỗ lực phát triển lĩnh vực Fintech của mình. Ngay cả những “tay chơi” Fintech toàn cầu cũng đang tận dụng cơ hội. Samsung Pay đã gia nhập thị trường Việt Nam vào tháng 9 năm ngoái sau một thỏa thuận với Công ty Cổ phần thanh toán quốc gia Việt Nam (NAPAS). Không lâu sau, Alibaba đã ký biên bản ghi nhớ với NAPAS cho phép du khách Trung Quốc có thể sử dụng công cụ thanh toán trực tuyến Alipay khi đi du lịch tại Việt Nam.

Việt Nam đã tiến một bước dài từ một nước nông nghiệp trở thành nền kinh tế có triển vọng phát triển Fintech ấn tượng nhất trong khu vực. Việt Nam vẫn chưa phát huy hết tiềm năng của mình. Vì vậy, Chính phủ Việt Nam cần phải tiếp tục hỗ trợ hơn nữa. Trong tương lai, chúng ta sẽ thấy Việt Nam trở thành Thung lũng Silicon của khu vực.

HOÀNG VŨ