Vượt khó, làm chủ trang bị kỹ thuật

Gặp Thiếu tá Phạm Xuân Hoàn trong Lễ tuyên dương gương mặt trẻ tiêu biểu của BTTM năm 2016, tôi khá ấn tượng về anh. Phạm Xuân Hoàn không chỉ là gương mặt trẻ của BTTM năm 2016, mà còn là 1 trong 10 gương mặt trẻ tiêu biểu toàn quân, gương mặt trẻ triển vọng Việt Nam năm 2016. Từ đó, tôi quyết định gặp để hiểu thêm về những cống hiến của chàng sĩ quan trẻ có duyên từ nụ cười, ánh mắt đến sự cởi mở trong giao tiếp này.

Kể cho tôi nghe về kỷ niệm khi thực hiện nhiệm vụ với những thiết bị bay không người lái (UAV), Phạm Xuân Hoàn cho biết: “Đó là lần tôi tham gia hoàn thiện đề tài cấp Nhà nước của Viện Kỹ thuật Công binh (Binh chủng Công binh). Nhiệm vụ lần này là sử dụng công nghệ viễn thám UAV, kết hợp khảo sát đo đạc thực địa bằng kỹ thuật GPS-RTK để phân tích một số nội dung trong đề tài phục vụ lập mô hình toán và lập báo cáo khảo sát. Khi ấy, đúng vào mùa gió mùa, nên chúng tôi đối diện với rất nhiều nguy hiểm, nhưng luôn động viên nhau khắc phục khó khăn, hoàn thành nhiệm vụ...”.

leftcenterrightdel
Thiếu tá Phạm Xuân Hoàn nghiên cứu UAV GeoScan-101. 

 

Thiếu tá Phạm Xuân Hoàn sinh năm 1983 tại xã Gia Khánh, huyện Gia Lộc, tỉnh Hải Dương. Khi còn nhỏ, cậu bé Hoàn đã say mê với những cánh diều nhào lộn trên bầu trời, với những trưa nắng ngồi vót tre làm diều để chiều đến cùng đám bạn chăn trâu chinh phục những ngọn gió trên triền đê. Lớn lên, sẵn trong mình tình yêu đối với khoa học, công nghệ, năm 2001, bằng quyết tâm, Phạm Xuân Hoàn thi đỗ vào Học viện Kỹ thuật Quân sự với ước muốn sau này có khả năng cống hiến nhiều cho quân đội và đất nước.

Sau 2 năm, với kết quả học tập xuất sắc, anh được học viện lựa chọn, cử sang Liên bang Nga học về ngành nghiên cứu tài nguyên thiên nhiên bằng phương pháp hàng không vũ trụ tại Trường Trắc địa bản đồ Mát-xcơ-va. Đi từ đất nước với khí hậu nhiệt đới, đến học tập, nghiên cứu tại một quốc gia ở xứ lạnh với nền văn hóa mới, ngôn ngữ mới, Phạm Xuân Hoàn gặp không ít khó khăn, đòi hỏi phải thực sự cố gắng. Sau 9 năm học tập, nghiên cứu tại Liên bang Nga, Phạm Xuân Hoàn trở về nước với tấm bằng tiến sĩ và được phân công công tác tại Cục Bản đồ, BTTM-cơ quan đầu ngành về địa hình quân sự, với vai trò là trợ lý kỹ thuật. Như “cá gặp nước”, trong thời gian công tác không dài, nhưng với nỗ lực, sự cố gắng hết mình, Phạm Xuân Hoàn luôn hoàn thành tốt công việc được giao, với tinh thần, trách nhiệm cao nhất. Trong quá trình công tác, nghiên cứu nhiều trang bị, kỹ thuật chỉ sử dụng tiếng Anh chuyên ngành, Phạm Xuân Hoàn nhận thấy, nếu chỉ nắm chắc tiếng Nga thì chưa đủ mà phải thành thạo cả tiếng Anh để không những làm chủ hoàn toàn trang bị, mà còn có thể hội nhập, giao lưu, học hỏi với các chuyên gia, bạn bè quốc tế. Từ suy nghĩ đó, cứ vào thời gian rảnh, Phạm Xuân Hoàn lại tranh thủ tự học tiếng Anh, đặc biệt là tiếng Anh chuyên ngành, để phục vụ nghiên cứu, sử dụng và cải tiến các trang bị, kỹ thuật cho phù hợp với điều kiện của nước ta.

 “Mũi nhọn” cống hiến tài năng

Khoa học, công nghệ luôn vận động không ngừng nghỉ, đặc biệt là công nghệ vệ tinh, viễn thám, địa hình quân sự... Yêu cầu nhiệm vụ của công tác bản đồ đòi hỏi độ chính xác rất cao và liên quan đến yếu tố quốc phòng. Từ yêu cầu đó, đòi hỏi người làm công tác bản đồ không chỉ nắm chắc chuyên môn, mà phải có tình yêu, đam mê đối với khoa học, công nghệ, trách nhiệm với công việc thì mới có thể hoàn thành tốt nhiệm vụ.

Bằng sự cố gắng, nỗ lực học hỏi, nghiên cứu, Phạm Xuân Hoàn hiện là một trong những chuyên gia hàng đầu về lĩnh vực công nghệ bay, chụp, trinh sát bằng UAV, với nhiều chủng loại UAV khác nhau, cánh bằng cũng như lên thẳng. Không chỉ nắm vững trang bị, kỹ thuật, anh còn thực hiện hiệu quả việc chuyển giao, khai thác, tư vấn, vận hành, xử lý dữ liệu của các chủng loại như UAV Ebee, UAV Phantom2, UX5, Md4-1000, GeoScan-101, DJI… cho nhiều đơn vị trong và ngoài quân đội.

Năm 2014, được sự tin tưởng của lãnh đạo các cấp, Thiếu tá Phạm Xuân Hoàn được giao nhiệm vụ làm Trưởng đoàn chuyển giao công nghệ địa hình tiên tiến cho Cục Công binh, Bộ các Lực lượng vũ trang Cách mạng Cu-ba. Không phụ sự tin tưởng của cấp trên, Phạm Xuân Hoàn đã hoàn thành nhiệm vụ một cách xuất sắc, được bạn đánh giá rất cao. Anh chia sẻ: “Là quân nhân, tuy nắm vững về chuyên môn kỹ thuật nghiệp vụ, nhưng khi được cử đi công tác tại Cu-ba, với vai trò là trưởng đoàn, khi đó tôi xác định mình không còn xuất hiện với tư cách cá nhân, mà là đại diện cho đơn vị, cho quân đội. Do đó, ngoài việc chuẩn bị kỹ về chuyên môn, soạn giáo trình, trau dồi thêm ngoại ngữ, tôi còn phải thực hiện tốt nhệm vụ đối ngoại quân sự”. Không chỉ trong chuyến công tác tới Cu-ba, mà khi đến các nước khác như: Cộng hòa Dân chủ nhân dân Lào (năm 2016), Xin-ga-po (năm 2015) bạn đều đánh giá Phạm Xuân Hoàn rất cao, không chỉ về  kiến thức chuyên môn mà còn về sự cởi mở trong giao tiếp, tận tình chuyển giao kỹ thuật, cũng như sôi nổi trong hội thảo, giao lưu, học hỏi lẫn nhau trong lĩnh vực khoa học quân sự.

Phát huy chuyên môn, nghiệp vụ và cũng là nhiệm vụ của người quân nhân, Phạm Xuân Hoàn liên tục được cấp trên tin tưởng, ủy quyền trực tiếp đại diện tham gia nhiều chuyến công tác quan trọng. Phạm Xuân Hoàn nhớ lại: “Ở nhiều việc, tôi được giao đảm nhận cả vai trò chủ trì về kỹ thuật đồng thời cũng là phiên dịch trực tiếp về lĩnh vực được phân công. Cũng chính từ đó, tôi trực tiếp hướng dẫn chuyển giao công nghệ, bảo đảm tư liệu địa hình cho các trang thiết bị vũ khí mới được quân đội đầu tư như Quân chủng Phòng không-Không quân, Quân chủng Hải quân…, nhằm nâng cao hiệu quả, sức chiến đấu của các trang thiết bị công nghệ mới.

Không chỉ hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, Phạm Xuân Hoàn còn đầu tư nghiên cứu nhiều đề tài khoa học các cấp, nhằm chủ động, tích cực việc ứng dụng công nghệ mới vào thực tế nước ta. Với mong muốn xây dựng mô hình UAV “Made in Vietnam” hiện đại, đáp ứng được các yêu cầu khắt khe của ngành địa hình quân sự, anh đã đóng góp tích cực vào đề tài “Nghiên cứu, thiết kế và tích hợp hệ thống khảo sát địa hình trong xây dựng dựa trên công nghệ chụp ảnh, quét laser, GPS/GNSS và UAV”. Đây là đề tài cấp Nhà nước của Viện Cơ khí động lực, Trường Đại học Bách khoa Hà Nội. Cùng với đó, anh còn hướng dẫn tốt nghiệp cho nhiều sinh viên các trường đại học, học viện trong và ngoài quân đội. Anh Cao Hoàng Trưởng, học viên K46, Học viện Kỹ thuật Quân sự nói về người thầy hướng dẫn đồ án cho mình: “Thầy Hoàn chỉ bảo rất tận tình. Những vướng mắc trong khi nghiên cứu về thành lập mô hình số tự động từ cặp ảnh vệ tinh lập thể trong đồ án tốt nghiệp đều được thầy phân tích rõ, giúp tôi hoàn thành và đạt kết quả cao. Với tôi, thầy là một “tấm gương” để mình soi vào và học tập, noi theo”.

Đại tá Đàm Văn Phương, Chủ nhiệm Chính trị Cục Bản đồ, BTTM cho biết: “Với vai trò là trợ lý kỹ thuật Phòng Bản đồ-viễn thám, Thiếu tá Phạm Xuân Hoàn luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ về viễn thám và xây dựng cơ sở dữ liệu bản đồ; soạn các chỉ thị kỹ thuật, viết các tài liệu hướng dẫn kỹ thuật, kiểm tra kỹ thuật và nghiệm thu các loại sản phẩm trong lĩnh vực viễn thám; tham gia tập huấn chuyên sâu cho các phòng, ban bản đồ, bộ phận bản đồ toàn quân; thực hiện tham vấn về cài đặt, tích hợp cơ sở dữ liệu địa hình vào các loại trang thiết bị, vũ khí và phương tiện kỹ thuật hiện đại mới được trang bị trong quân đội”.

Tôi vẫn nhớ mãi lần cùng anh Hoàn đi thực nghiệm UAV. Hôm ấy trời mưa to, gió lớn, ngồi cùng anh dưới gốc cây gạo, ngước nhìn lên bầu trời, tôi thấy chiếc UAV nhỏ xíu như “bông hoa gạo” chao lượn, thoắt ẩn, thoắt hiện trong mây mù. Bỗng một cơn gió lớn ập tới, làm chiếc UAV biến mất trên màn hình máy tính, do đã gặp sự cố và không bay theo lập trình ban đầu. Ngay lập tức, anh Hoàn cầm theo thiết bị điều khiển thủ công, lao về hướng chiếc UAV mất kết nối. Khoảng 10 phút sau anh trở về với chiếc UAV còn nguyên vẹn trên tay. Nở nụ cười anh nói: “Thiết bị đã an toàn! Để thực sự làm chủ được những chiếc UAV, chúng tôi phải tiến hành bay thử nghiệm rất nhiều ở các điều kiện thời tiết khác nhau, từ điều kiện bình thường cho đến những điều kiện khắc nghiệt nhất, từ đó có thể đưa ra biện pháp xử lý phù hợp, nhằm sử dụng thiết bị có hiệu quả cao nhất mà vẫn bảo đảm an toàn. Với mọi người hôm nay được coi là thời tiết xấu, nhưng với tổ công tác chúng tôi thì đây lại là cơ hội tốt để thực nghiệm, góp phần làm chủ trang bị, kỹ thuật một cách tốt nhất”.

Bài và ảnh: ĐOÀN VĂN NAM