Vượt lên nỗi đau cả về thể xác và tinh thần, không cam chịu đói nghèo, người Bộ đội Cụ Hồ ấy đã quyết tâm làm giàu trên đất trang trại theo hình thức vườn-ao-chuồng-rừng (VACR), thu nhập gần nửa tỷ đồng mỗi năm.

Nỗi đau chiến tranh

Năm 1967, chàng trai trẻ Lê Xuân Khương viết đơn tình nguyện nhập ngũ khi vừa tròn 17 tuổi, được biên chế vào đơn vị đặc công của Sư đoàn 304. Những năm đó, ông tham gia chiến đấu ở khắp các mặt trận, những nơi bom đạn ác liệt, gian khổ, từ Đường 9-Khe Sanh, Chiến dịch Mậu Thân 1968, Chiến dịch Nam Lào năm 1971 đến Chiến dịch Quảng Trị năm 1972 và Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử năm 1975.

Lăn lộn khắp các chiến trường suốt 12 năm, từ năm 1967 đến 1979 trực tiếp tham gia chiến đấu và phục vụ chiến đấu, ông Khương bị nhiễm chất độc hóa học dioxin. Vì bệnh tật thường xuyên tái phát nên mãi đến tháng 12-1986 ông mới xây dựng gia đình.

Gia đình ông sinh được 6 người con thì có đến 3 người bị nhiễm chất độc da cam. Trong đó, một người con trai đã mất. Cuộc sống lúc bấy giờ vô cùng khó khăn, có những thời điểm gia đình ăn sắn, ăn măng rừng thay cơm. Cứ tưởng sinh ra với thân hình lành lặn, đứa con gái thứ năm của ông là Lê Thị Phúc, sinh năm 1990, sẽ không phải là nạn nhân của chất độc da cam/dioxin, nhưng vừa bước sang tuổi 12, cô bé bắt đầu có biểu hiện của bệnh khớp, xương thoái hóa. Khi Phúc đang theo học Trường Hữu nghị T78 thì bệnh phát nặng, liệt toàn thân, chân tay teo tóp lại.

Nỗi đau chiến tranh chưa dừng lại ở đó, con gái đầu của ông Khương lấy chồng và sinh cháu ngoại đầu tiên thì cậu bé cũng mang trong mình căn bệnh máu trắng. Theo ông Khương, đó là di chứng của chất độc da cam.

Bản thân ông Khương sau những năm chiến đấu với 3 lần bị thương, ảnh hưởng của chất độc hóa học khiến ông trở về với một cơ thể mang thương tật tỷ lệ 61%. Cuộc sống của người lính sau chiến tranh vốn đã nhiều khó khăn, nay lại càng thêm trắc trở.

leftcenterrightdel
CCB Lê Xuân Khương thu hoạch mủ cao su. 

Không đầu hàng số phận

Không chịu khuất phục số phận, không cam chịu đói nghèo, sau nhiều năm vợ chồng ông lăn lộn sáng, tối với núi đồi, khai hoang để trồng sắn, ngô, lúa và 5ha chè, đồng thời tiếp tục khai thác thêm ao, ruộng để nuôi cá, trồng lúa. Năm 1998, ông Khương dồn hết vốn liếng và vay mượn thêm để trồng 4ha cà phê. Tuy nhiên, do thổ nhưỡng không phù hợp, giá thu mua lại thấp nên dự án cà phê bị phá sản, bao nhiêu vốn liếng, công sức “đổ sông, đổ biển”. Với bản lĩnh Bộ đội Cụ Hồ, ông Khương đã vượt qua khó khăn, mạnh dạn tiếp tục vay vốn ngân hàng để phát triển sản xuất. Năm 2004, gia đình ông thành lập trang trại, và đây cũng là trang trại đầu tiên của huyện Như Xuân. Trang trại có diện tích rộng 15ha, bao gồm: Ao, hồ, keo, tre luồng, lúa...

Đất đã không phụ công người, từ năm 2011 đến 2013, gia đình ông thu hoạch được 350 tấn keo tươi với số tiền 385 triệu đồng; cây luồng cho thu nhập từ 50 đến 80 triệu đồng/năm; cá từ 10 đến 15 triệu đồng; lúa từ 3 đến 7 tấn; gia súc, gia cầm từ 40-50 triệu đồng; trong đó giống lợn cỏ lai lòi giúp gia đình ông thu đều đặn mỗi năm hơn 30 triệu đồng.

Ngoài ra, gia đình ông đã cải tạo vườn tạp thay thế trồng cây công nghiệp lâu dài như: 7ha cây cao su, hơn 2ha luồng và 4ha keo, trồng xen canh sắn thu hoạch hàng trăm triệu đồng. Năm 2020, với 4ha keo, gia đình ông Khương thu hơn 250 triệu đồng, thu hoạch 5ha cao su, trừ chi phí được 250 triệu đồng. Ngoài ra, ông còn thu hoạch được 5 tấn lúa với hơn 35 triệu đồng, 2 tấn cá với hơn 30 triệu đồng...

Hiện nay, trang trại của gia đình ông có tổng diện tích 15ha đã đi vào sản xuất ổn định... cho thu nhập bình quân mỗi năm từ 350 đến 500 triệu đồng, tạo việc làm cho 10 đến 15 lao động tại địa phương... "Bà con nhân dân ở đây còn vất vả lắm, từ ngày tôi vào đây khai hoang, lập trang trại, cũng nhờ có sự giúp đỡ của bà con mà mình mới phát triển được. Ngược lại, khi nông nhàn, hoặc cây trồng, vật nuôi của mình đến mùa thu hoạch, tôi đều thuê bà con đến làm. Với 15ha VACR như hiện nay, chỉ gia đình tôi thì không thể làm xuể, mình thuê nhân công tại đây cũng chính là tạo công ăn việc làm cho nhân dân địa phương...", ông Khương kể.

Ông Khương bộc bạch: “Trở về sau chiến tranh, nỗi đau lớn nhất là con mình, cháu mình cũng bị ảnh hưởng bởi chất độc da cam/dioxin và bệnh tật. Tôi xác định, bước chân vào cuộc kháng chiến thì được sống đã là may mắn rồi, bởi vậy dù mang trên mình những nỗi đau đó, người lính chúng tôi không còn cách nào khác phải chấp nhận mà vươn lên”.

Đến nay, ông đã chuẩn bị đầy đủ vật liệu, san mặt bằng để xây hai ngôi nhà, diện tích mỗi ngôi hơn 100m2, một ngôi nhà theo kết cấu nhà gỗ và một ngôi theo kết cấu bê tông, cốt thép, dành cho hai con trai ông. Dự kiến hai ngôi nhà sẽ được khởi công xây dựng đồng thời trong năm 2021. “Còn ngôi nhà tôi đang ở đây là ngôi nhà tình nghĩa do hội nạn nhân chất độc da cam trao tặng năm 2010. Vợ chồng tôi sẽ tu sửa lại và gắn bó đến cuối đời với ngôi nhà này, bởi đây là tình là nghĩa của Đảng, Nhà nước và đồng chí, đồng đội dành cho vợ chồng tôi. Cũng là để nhắc nhở con cháu tôi nhớ đến thuở cơ hàn, thiếu ăn, không có nơi ở, nhờ những ân tình đó mà chúng có được cơ ngơi như ngày hôm nay... Tôi cứ nhìn các con, các cháu mà cố gắng mỗi ngày. Mình còn sống ngày nào, còn sức lực ngày nào thì mình sẽ còn làm việc hết mình ngày đó. Đó cũng là cách để khi nhắm mắt, tôi không phải lo lắng vì mình bỏ con cái bệnh tật ở trên thế gian này”.

Khi kinh tế gia đình đi vào ổn định, ông đã tích cực phối hợp với Hội CCB, Hội Nạn nhân chất độc da cam/dioxin của địa phương, tham gia hỗ trợ các hoạt động của địa phương, như: Phong trào xây dựng nông thôn mới, làm đường giao thông, hoạt động “Đền ơn đáp nghĩa” thăm hỏi, động viên các thương, bệnh binh, gia đình liệt sĩ, người có công...  Trong hai năm 2019 và 2020, con đường dẫn vào khu trang trại của gia đình ông và 4 hộ dân khác nhỏ hẹp, vào mùa mưa thường trơn trượt, lầy lội, ông đã tự đầu tư kinh phí gần 100 triệu đồng thuê máy xúc, máy ủi, mở đường rộng hơn 4m. Chỉ tay về con đường mới mở từ đường liên thôn về khu trang trại, ông chia sẻ: "Mình lập nghiệp trước trong khu vực này, có điều kiện hơn họ, mình xung phong đầu tư, từ ngày có con đường này, xe tải có thể vào tận nơi để vận chuyển keo, sắn, luồng và các loại nông sản khác đi tiêu thụ, bà con cùng trong khu trang trại này phấn khởi lắm...".

Liên tục trong những năm vừa qua, CCB Lê Xuân Khương là một trong những tấm gương điển hình của huyện Như Xuân và tỉnh Thanh Hóa, được các cấp, các ngành khen thưởng. Năm 2016, ông vinh dự là đại biểu nạn nhân chất độc da cam tiêu biểu, điển hình toàn quốc.... Liên tục từ năm 2016 đến nay ông được các cấp, các ngành tỉnh Thanh Hóa tặng bằng khen vì có thành tích xuất sắc trong phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo, hoạt động vì cộng đồng và là tấm gương tiêu biểu trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức và phong cách Chủ tịch Hồ Chí Minh...

Ông Dương Đình Khải, Chủ tịch Hội Nạn nhân chất độc da cam/dioxin tỉnh Thanh Hóa chia sẻ: “Với nghị lực của Bộ đội Cụ Hồ, vượt qua mọi nỗi đau của bệnh tật, vươn lên làm giàu cho gia đình và xã hội, ông Lê Xuân Khương, một bệnh binh, nạn nhân da cam/dioxin xứng đáng là tấm gương sáng trong phong trào phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo”.

Bài và ảnh: HOÀNG KHÁNH TRÌNH