Gần 15 năm làm Giám đốc Trung tâm dạy nghề và tạo việc làm nhân đạo Phù Đổng, xã Tiên Dược (Sóc Sơn, Hà Nội), ông đã giúp đỡ hàng trăm nạn nhân chất độc da cam/dioxin, NKT, con em đồng đội vươn lên trong cuộc sống.
Ký ức bi hùng
Năm 1972, chàng thanh niên Hoàng Đình Thắng nhập ngũ, sau đó được biên chế về Trung đội 1 (Đại đội 4, Tiểu đoàn 52, Trung đoàn 11, Sư đoàn 571, Đoàn 559). Là chiến sĩ lái xe Trường Sơn, Hoàng Đình Thắng không thể nhớ hết bao nhiêu tình huống trên đường vận chuyển. Có những lần máy bay địch điên cuồng ném bom, hất tung cả người lẫn xe; có những phen ù tai choáng váng do sức ép của bom, anh vẫn chắc tay lái, chở người và hàng vào chiến trường miền Nam an toàn. Đầu năm 1974, Tiểu đoàn 52 được giao nhiệm vụ vận chuyển hàng đặc biệt từ Quảng Bình vào Tây Ninh. Dù không biết trên xe là hàng gì nhưng các chiến sĩ đều nêu cao quyết tâm vượt khó, hoàn thành nhiệm vụ. Ngay trong đêm, Đình Thắng cùng 49 lái xe xuất sắc nhất được đơn vị lựa chọn đến nhận 50 xe hàng về vị trí cất giấu. Xe được ngụy trang kỹ, dưới là gạo, trên là lưới mắt cáo B40, giữa xếp một loạt hòm hàng. Khi 50 xe hàng xuất phát thì cũng là lúc 17 tiểu đoàn xe của Đoàn 559 khởi hành để đánh lạc hướng địch. "Chúng tôi hoàn toàn đi đêm, vượt qua những cung đường khó, làn mưa bom bão đạn và an toàn đến Tây Ninh. Sau này, khi miền Nam được giải phóng tôi mới biết đó là chuyến chở tiền từ miền Bắc vào", CCB Hoàng Đình Thắng kể.
Nối mạch câu chuyện "huyền thoại Trường Sơn", CCB Hoàng Đình Thắng bùi ngùi nhớ lại trường hợp chiến sĩ hy sinh ngay trên xe của mình, trước khi ra mặt trận. Đầu năm 1975, 4 đại đội của tiểu đoàn nhận nhiệm vụ chở bộ đội Sư đoàn 320 (Quân đoàn 3) vào tham gia Chiến dịch Hồ Chí Minh. Đội hình đi cả đêm lẫn ngày với tốc độ khẩn trương. Xe Đình Thắng chở 48 chiến sĩ. Các chiến sĩ trẻ đều vừa tốt nghiệp cấp 3 (phổ thông trung học), nên rất yêu đời, trẻ trung, nhiều ước mơ và hoài bão. Các em tâm sự rằng, chiến đấu thắng lợi, hòa bình lập lại sẽ thi vào Trường Đại học Tổng hợp, Trường Đại học Bách Khoa… để trở thành nhà văn, nhà giáo, kỹ sư… Thế nhưng, chiến trường không chỉ ác liệt với bom đạn mà còn những gian nan đến từ sự khắc nghiệt của thời tiết, sự thiếu thốn của lương thực… Nhiệt huyết là thế, vậy mà chưa kịp chiến đấu, một chiến sĩ bị sốt ác tính rồi hy sinh ngay trên xe của Đình Thắng. Hình ảnh đó vẫn luôn hằn sâu trong tâm trí Đình Thắng. Suốt những năm tháng ở chiến trường, đối mặt với gian khổ, chứng kiến đồng đội hy sinh, với Đình Thắng, vượt lên tất cả là tình đồng chí, đồng đội, động lực để bản thân nêu cao ý chí "còn người, còn xe, còn hàng", hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Nguyện cả đời tri ân
Trở về từ chiến trường, CCB Hoàng Đình Thắng bị nhiễm chất độc da cam/dioxin, con trai, cháu nội của ông bị khuyết tật do ảnh hưởng của di chứng này. Hơn ai hết, ông hiểu những khó khăn trong cuộc sống của mình và đồng đội có hoàn cảnh như mình. Năm 2004, ông cùng 4 người bạn thành lập Trung tâm dạy nghề và tạo việc làm nhân đạo Phù Đổng. Những ngày đầu, trung tâm gặp nhiều khó khăn, trang thiết bị, máy móc không có, CCB Hoàng Đình Thắng phải đi xin những máy may cũ chờ thanh lý về bảo dưỡng, sửa chữa, đồng thời chủ động thông qua các mối quan hệ để tạo hợp đồng may đồng phục học sinh, áo blouse… với các công ty, xí nghiệp, cơ sở sản xuất tư nhân. Khi vận động được một số nhà hảo tâm hỗ trợ kinh phí dạy nghề, ông thuê giáo viên về truyền nghề may miễn phí cho nạn nhân chất độc da cam/dioxin, NKT, đồng thời lãnh đạo, quản lý trung tâm. Các em ở trung tâm đến từ nhiều địa phương, với những dạng tật, như: Câm, điếc, bệnh tim bẩm sinh, khuyết tật vận động, thiểu năng trí tuệ… Bằng tình yêu thương, lòng cảm thông, ông coi các em như con cháu trong gia đình, hỗ trợ ăn ở và học nghề miễn phí; hướng dẫn, động viên các em vượt lên mặc cảm, tự ti, cố gắng lao động bằng chính sức của mình. Cứ như thế, trung tâm của ông trở thành mái nhà chung, nâng đỡ nhiều nạn nhân chất độc da cam/dioxin, NKT vượt khó, trưởng thành. Gần 15 năm, trung tâm dạy nghề miễn phí cho gần 470 em, tạo việc làm cho gần 200 em với mức thu nhập ổn định, không chỉ đủ nuôi sống các em mà còn phụ giúp gia đình. Đặc biệt, đến với trung tâm, nhiều em được ông se duyên và tìm thấy một nửa của mình, xây dựng gia đình hạnh phúc. Nhắc đến đây, ông "khoe" với chúng tôi về ngày kỷ niệm 10 năm thành lập trung tâm, 16 cặp vợ chồng cùng các con đến chung vui khiến ngôi nhà nhỏ của ông chưa bao giờ nhộn nhịp đến thế.
Hiện nay, dù tuổi cao, sức khỏe giảm sút, nhưng với tâm nguyện của mình, CCB Hoàng Đình Thắng vẫn đau đáu kế hoạch phát triển trung tâm trong tương lai, nhất là việc đổi mới trang thiết bị, tạo ra nhiều sản phẩm chất lượng tốt, nâng cao thu nhập cho các em.
Bài và ảnh: NGUYỄN THỦY