Bức ảnh chụp đồ dùng sinh hoạt trong ngôi nhà của gia đình ông Đinh Ngọc Ngoạn. Ảnh chụp lại.

Theo ghi chú dưới bức ảnh, đó là những đồ dùng sinh hoạt trong ngôi nhà của gia đình ông Đinh Ngọc Ngoạn ở xã Thành Công (nay là xã Sơn Thành, huyện Nho Quan, tỉnh Ninh Bình). Tìm hiểu kỹ mới biết, xung quanh bức ảnh đó là cả một câu chuyện lịch sử hào hùng.

Đầu tháng 8-1945, ngay trước thời điểm diễn ra cuộc tổng khởi nghĩa giành chính quyền, tại ngôi nhà của gia đình ông Ngoạn, đồng chí Văn Tiến Dũng, Ủy viên Thường vụ Ủy ban Quân sự Cách mạng Bắc Kỳ (Bộ tư lệnh Quân sự miền Bắc Đông Dương), được phân công phụ trách tổ chức Chiến khu Quang Trung kiêm Bí thư Khu ủy Chiến khu Quang Trung đã tổ chức hội nghị chấn chỉnh chiến khu Quang Trung (Hòa-Ninh-Thanh). Cùng dự hội nghị có đồng chí Trần Tử Bình, đại diện Xứ ủy và các đồng chí bí thư tỉnh ủy, ủy viên quân sự 3 tỉnh: Hòa Bình, Ninh Bình, Thanh Hóa, đồng thời quyết định chọn xã Quỳnh Lưu (Nho Quan, Ninh Bình) là trung tâm căn cứ chiến khu.

Sau hội nghị quân sự này, phong trào cách mạng ở xã Thành Công phát triển mạnh mẽ, chuẩn bị mọi lực lượng tham gia khởi nghĩa giành chính quyền. Trên cơ sở nắm chắc địa bàn và đường lối, chủ trương chỉ đạo khởi nghĩa vũ trang của Ðảng, đồng chí Văn Tiến Dũng nghiên cứu nắm chắc tình hình, tích cực chỉ đạo, hướng dẫn các địa phương mở rộng phong trào cứu quốc; tổ chức quần chúng đấu tranh kết hợp với đẩy mạnh xây dựng các đội tự vệ, du kích, căn cứ địa cách mạng, tạo cơ sở để tiến hành chiến tranh du kích, khởi nghĩa từng phần ở những nơi có điều kiện, tiến tới tổng khởi nghĩa giành chính quyền khi thời cơ đến...

Nhờ đó, khi Ủy ban Khởi nghĩa toàn quốc phát lệnh tổng khởi nghĩa, mặc dù bị địch kiểm soát gắt gao nhưng các tỉnh Hòa Bình, Ninh Bình, Thanh Hóa đã đồng loạt vùng lên, giành chính quyền về tay nhân dân. Trong thắng lợi này, nhân tố quyết định là sự lãnh đạo đúng đắn của Ðảng và sự tham gia tích cực của quần chúng nhân dân trong chiến khu; trong đó có phần đóng góp quan trọng của đồng chí Văn Tiến Dũng (sau này là Đại tướng Văn Tiến Dũng, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Đảng ủy Quân sự Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng) với vai trò người tổ chức và trực tiếp chỉ đạo.

Được biết, ngôi nhà của gia đình ông Đinh Ngọc Ngoạn cùng các đồ dùng sinh hoạt nêu trên vẫn được giữ nguyên hiện trạng và trở thành điểm tham quan, giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ.

PHẠM THU HUYỀN