Vượt thách thức, chiêu mộ tài năng

Thời điểm này những năm trước, đến các cơ sở giáo dục như Học viện Âm nhạc Quốc gia (HVANQG) Việt Nam, Học viện Múa (HVM) Việt Nam, Đại học Sân khấu và Điện ảnh Hà Nội, Trường Trung cấp nghệ thuật Xiếc và Tạp kỹ (TCNTX,TK) Việt Nam... sẽ bắt gặp khung cảnh nhộn nhịp của học viên thể hiện năng khiếu múa, xiếc, nhạc cụ, thanh nhạc trên sân khấu, sàn tập. Thế nhưng năm nay, do dịch Covid-19, mọi kế hoạch tuyển sinh của các trường đã phải dừng lại.

Tất cả các phòng học, sàn tập của HVM Việt Nam nhiều tháng qua đã đóng cửa. Trao đổi với phóng viên Báo Quân đội nhân dân, NSƯT Trần Văn Hải, Quyền giám đốc HVM Việt Nam cho biết, học sinh trường ngoài nghỉ học do dịch bệnh, phải học qua online đã vất vả, học sinh trường múa còn khó khăn gấp nhiều lần. Bởi với môn năng khiếu khó, khổ như múa, mỗi ngày các em phải dành thời gian tập luyện 4-6 giờ đồng hồ; học trực tiếp với giáo viên, nếu không thường xuyên tập sẽ quên động tác, phải có các phòng tập đủ tiêu chuẩn, ăn uống đủ chế độ... Tuy nhiên, hầu hết học sinh của trường đều ở các vùng quê, nghỉ học trở về quê, gia đình không có phòng tập và không phải gia đình em nào cũng có điều kiện máy tính, thiết bị công nghệ để có thể học online.

Tiết mục múa tuồng thi tốt nghiệp lớp Biên đạo múa khóa 4, trình độ cao đẳng của Học viện Múa Việt Nam. Ảnh do Học viện Múa Việt Nam cung cấp 

Với công tác tuyển sinh năm học 2021, HVM Việt Nam đã lên kế hoạch nhận hồ sơ đăng ký trực tuyến từ ngày 6 đến 13-7; kiểm tra vòng sơ tuyển từ ngày 15 đến 25-7; chung tuyển từ ngày 16 đến 18-8-2021. Nhưng hiện tại, nhà trường mới dừng được ở việc nhận hồ sơ trực tuyến. “Trước tình hình dịch Covid-19 không thể tổ chức xét tuyển được tại Hà Nội, nhà trường đã phối hợp với các tỉnh, thành phố: Tuyên Quang, Hải Phòng, Thanh Hóa, Nghệ An, Quảng Bình để tổ chức xét tuyển. Chúng tôi hy vọng sẽ tìm được nguồn tài năng. Xác định sẽ gặp nhiều khó khăn, nhưng nhà trường cố gắng để vượt qua những thách thức”, NSƯT Trần Văn Hải cho biết.

Cũng theo Quyền giám đốc HVM Việt Nam, thời gian dài nhà trường tồn tại những bất cập trong công tác đào tạo, nhất là khi phát triển lên học viện. Tuy nhiên, trước sự vào cuộc quyết liệt của Bộ VHTTDL, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội, đặc biệt là tháng 4 vừa qua, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam đã chỉ đạo tháo gỡ những vướng mắc, cấp bằng tốt nghiệp cho học viên; cho phép tiếp tục tuyển sinh, đào tạo trình độ trung cấp, cao đẳng trong các trường đại học và học viện mang tính đặc thù kết hợp giữa đào tạo nghệ thuật với đào tạo văn hóa...

Lãnh đạo Bộ VHTTDL trao giải thưởng tại Cuộc thi tài năng xiếc toàn quốc 2021 (ảnh chụp tháng 4-2021). Ảnh: CHÂU XUYÊN 

Tiến sĩ Lê Anh Tuấn, Giám đốc HVANQG Việt Nam cho biết, nhà trường đã nhận được hơn 600 hồ sơ đăng ký online vào học hệ trung cấp, trong khi chỉ tiêu dự kiến khoảng từ 200 đến 250. Tuy nhiên, để bảo đảm chất lượng thi tuyển và an toàn phòng, chống dịch, nhà trường sẽ lùi lịch tuyển sinh. Còn với Trường TCNTX,TK Việt Nam, đây là loại hình nghệ thuật đặc thù nên đề án tuyển sinh cũng như kế hoạch và nội dung thi sẽ có quy chế riêng, do đó, để bảo đảm chất lượng đầu vào, nhà trường sẽ tổ chức thi tuyển thành hai đợt. 

Đổi mới, đào tạo chuyên sâu tài năng chất lượng cao

Theo NSƯT Trần Văn Hải, thời gian vừa qua, cùng với việc vừa bảo đảm công tác phòng, chống dịch, tháo gỡ những tồn tại, bất cập, cấp bằng tốt nghiệp cho học viên... nhà trường đã xây dựng giáo trình để từ năm 2021 mở mã ngành đào tạo diễn viên múa bậc đại học; mở mã ngành diễn viên múa với 3 loại hình: Kịch múa, múa dân gian dân tộc và múa đương đại. Và dù nghệ thuật múa có phát triển đến đâu thì chủ trương của lãnh đạo Bộ VHTTDL và nhà trường cũng chú trọng vấn đề bảo tồn văn hóa truyền thống và mở rộng tính chuyên nghiệp. Do đó, từ năm nay, nhà trường sẽ tập trung tuyển chọn nguồn tài năng chất lượng cao, đào tạo chuyên sâu. Tuy nhiên, thời gian này, việc đổi mới trong công tác đào tạo, bồi dưỡng tài năng sẽ gặp không ít khó khăn, vì vậy, nhà trường sẽ nỗ lực đổi mới từ các khâu quản lý, đào tạo và tuyển sinh.

Tiết mục thi của thí sinh Việt Nam tại Liên hoan xiếc quốc tế (tháng 10-2019). 

Qua tìm hiểu chúng tôi được biết, với Trường TCNTX,TK Việt Nam thì hiện nay, học sinh xiếc không phải đóng tiền học văn hóa phổ thông, các em chỉ phải đóng học phí 50.000 đồng/tháng, nhưng bù lại sẽ được nhận tiền hỗ trợ nghề là 68.000 đồng/tháng. Việc tuyển sinh cho diễn viên xiếc ở nhiều lứa tuổi nên trình độ học văn hóa của các em khác nhau. Mỗi khóa có khoảng 35-50 học sinh từ 11 đến 18 tuổi nên khó có thể mở lớp học văn hóa kết hợp với các trường bên ngoài. Tuy nhiên, nhà trường có Khoa Văn hóa phổ thông với đủ số lượng giảng viên cơ hữu đáp ứng việc dạy các môn cơ bản. Điều này giúp cho học sinh hệ trung cấp được đào tạo theo quy trình khép kín mang tính đặc thù. Khi ra trường, các em vừa bảo đảm được chuyên môn, vừa có cơ sở bằng cấp để hưởng lương và chế độ khi công tác tại các đoàn nghệ thuật.

Đề cập đến nhiệm vụ đào tạo tài năng nghệ thuật, Thứ trưởng Bộ VHTTDL Tạ Quang Đông cho rằng, việc phát hiện, tuyển chọn đào tạo tài năng đỉnh cao, chăm lo bồi dưỡng, rèn luyện, đánh giá để các tài năng trẻ có điều kiện phát triển và phát huy tài năng phục vụ cho đất nước thời gian qua chưa thực sự được quan tâm, đầu tư đúng mức. Chính vì vậy, Đề án “Đào tạo tài năng trong lĩnh vực văn hóa nghệ thuật giai đoạn 2016-2025, tầm nhìn đến năm 2030” được Chính phủ phê duyệt, cũng như việc Bộ VHTTDL ban hành các bộ tiêu chí đào tạo tài năng nghệ thuật với từng chuyên ngành đặc thù có ý nghĩa hết sức quan trọng, tạo cơ chế để các cơ sở đào tạo thực hiện một cách khoa học, bài bản và bền vững. 

CHÂU XUYÊN