Trước khi bị bắt, Hải Sen không chỉ bán sản phẩm và làm nội dung, anh ta còn mở các “khóa học” dạy xây kênh TikTok với mức học phí lên tới 100 triệu đồng. Dù không có bằng cấp giáo dục, chứng chỉ sư phạm hay chuyên môn đào tạo, Hải Sen vẫn làm giàu từ việc giảng dạy, đào tạo. Đáng nói, trường hợp như anh ta không phải cá biệt. Trên mạng xã hội, ngày càng nhiều lớp học "dạy làm giàu", "chữa lành nội tâm", "khai mở năng lượng" hay "đầu tư tài chính"... được mở ra bởi những người không hề có chuyên môn, chỉ nhờ khả năng gây chú ý đối với công chúng trên không gian mạng.

 Ảnh minh họa. Nguồn: Vietnam+

Điểm chung của những lớp học không có chuyên môn này thường là "đánh lận con đen", đánh tráo khái niệm bằng cách dùng các thuật ngữ như “học viên”, “trường lớp”, “giáo trình”... khiến nhiều người hiểu lầm với mô hình đào tạo chính thống. Lý lẽ thường được sử dụng khi bị hỏi đến là họ “chia sẻ trải nghiệm cá nhân”. Nhưng liệu trải nghiệm cá nhân có đủ để trở thành phương pháp giáo dục? Khi lớp học chỉ là sân khấu của cảm xúc cá nhân, không có hệ thống kiểm tra, đánh giá hay phản biện học thuật, người học liệu có đang nhận được giá trị thật hay chỉ là những “ảo ảnh phát triển”?

Ngoài ra, nguyên nhân phần lớn đến từ sự nhẹ dạ của người học. Sự dễ dãi, ngây thơ, thậm chí mù quáng của người học đã tiếp tay cho hiện tượng này. Trong một xã hội áp lực phát triển bản thân, nhiều người chọn “học để cảm thấy đang thay đổi”, bất kể nội dung là gì hay người dạy là ai. Sự khai sáng nhất thời dễ khiến họ ngộ nhận rằng mình đang tiến bộ, trong khi không có kỹ năng thực tế nào được hình thành, ngoài việc ví tiền nhẹ đi. Vì thế, người học cần tỉnh táo và có trách nhiệm hơn với hành trình phát triển bản thân. Học hỏi là việc nên làm, nhưng không thể phó mặc cho bất kỳ ai. Phát triển bản thân, nghề nghiệp thực sự cần thời gian, hệ thống và trên hết là sự đánh giá dựa trên giá trị thực chứ không phải cảm xúc. Không phải ai nói chuyện hay, có sức hút trên mạng đều xứng đáng trở thành người giáo dục, dạy dỗ người khác.

Hiện tại, những lớp học hoạt động trong “vùng xám” dạng này không thuộc diện quản lý giáo dục chính quy, cũng không bị cấm đoán rõ ràng. Việc không có sự giám sát của cơ quan chức năng trong khi các lớp học thu phí, tổ chức bài bản, quảng bá rầm rộ là một lỗ hổng đáng lo ngại. Đã đến lúc các cơ quan chức năng cần đặt ra những chuẩn mực rõ ràng và quản lý chặt chẽ hơn đối với những người không có trình độ, không có uy tín chuyên môn nhưng lại thích làm "thầy" người khác trên mạng xã hội. 

LIÊN CHI

*Mời bạn đọc vào chuyên mục Giáo dục Khoa học xem các tin, bài liên quan.