Hành trình thắp sáng những ngôi làng cổ

Có thể nói “du lịch cộng đồng” là một khái niệm hoàn toàn mới đối với mỗi người dân bản địa, bởi lẽ bấy lâu nay, đời sống của họ luôn gắn liền với việc đồng ruộng, nương áng, kết hợp sản xuất nông nghiệp đơn thuần. Vì vậy, việc tác động lên tư tưởng của người dân về tư duy làm kinh tế nông nghiệp gắn với du lịch chính là một khởi đầu mới. “Cuộc cách mạng” về nhận thức và hành động ấy đã giúp đồng bào nơi đây thoát ra khỏi “vỏ kén” của chính mình.

 Đời sống đồng ruộng, nương áng của người dân Cao Bằng.

Ông Sầm Việt An, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Cao Bằng chia sẻ: “Sau khi khảo sát và đánh giá về cơ hội phát triển du lịch cộng đồng, chúng tôi đã xác định được khoảng 20 địa điểm tiềm năng và cho tới nay tỉnh đã xây dựng và hoạt động được 7 điểm. Không chỉ vậy, trong những năm gần đây, hoạt động đón tiếp du khách tại các làng du lịch cộng đồng được ghi nhận có nhiều khởi sắc, mang lại động lực, nguồn sinh kế đáng kể cho người dân địa phương. Tuy nhiên, cùng với đó không thể tránh khỏi những thách thức. Do xuất phát điểm sau một số tỉnh, thành khác nên sự tiến triển giữa các khu vực không đồng đều và mức độ tăng trưởng cũng chưa cao. Vậy nên, chúng tôi vẫn đang kiên trì từng ngày trong hành trình “thay da đổi thịt” cho mỗi bản làng.”

Nằm sâu trong quần thể du lịch thác Bản Giốc, Trùng Khánh, làng đá Khuổi Ky 400 tuổi mang trong mình nét kiến trúc độc đáo, lạ mắt nhưng vẫn không kém phần hoang sơ, cổ kính. Tận dụng những lợi thế về cảnh sắc thiên nhiên và nét văn hoá đặc trưng của người Tày, mô hình trải nghiệm “homestay” tại ngôi làng đã và đang được nhiều du khách gần xa quan tâm.

 Ông Sầm Việt An - Giám đốc Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh Cao Bằng.

Trò chuyện với chủ homestay “Khuổi Ky Eco”, anh Triệu Xuân Tiệp cho hay: “Nắm bắt được xu thế du lịch thời đại mới, thay vì chọn những khách sạn cao cấp, du khách đến Cao Bằng nói chung và đến thác Bản Giốc, động Ngườm Ngao nói riêng đang có xu hướng ở lại các homestay cộng đồng. Đó là tiềm năng sẵn có về khoảng cách địa lý tới những khu du lịch nổi tiếng, cộng thêm vẻ vẹn nguyên của tập quán sinh hoạt hay phong cách ẩm thực ấn tượng của đồng bào dân tộc,... tất cả đã tạo cho tôi động lực vững vàng để xây nên cơ ngơi này. Lựa chọn dừng chân tại homestay, du khách không chỉ đơn thuần đến để lưu trú mà còn để thưởng thức trọn vẹn sắc màu văn hóa bản địa. Tuy nhiên, trong quá trình gây dựng cũng gặp không ít khó khăn về phương thức vận chuyển nguyên vật liệu cũng như trăn trở làm sao hoà trộn được tính thẩm mỹ, hiện đại trong cơ sở vật chất và nét hoài cổ, mộc mạc của làng đá.”

 Ngôi nhà đá mái lợp ngói âm dương nép mình bên núi rừng.

May mắn có sự hỗ trợ nhiệt tình của chính quyền địa phương từ khâu quy hoạch cho tới những lớp hướng dẫn kinh doanh đã củng cố thêm niềm tin cho bà con làng xóm tiếp tục “phá kén bay lên”, mạnh dạn phát triển mô hình du lịch cộng đồng. Hơn nữa, anh Tiệp hy vọng dự án Koica sắp tới của tổ chức phi chính phủ Hàn Quốc với mức đầu tư 20 tỷ sẽ mang lại trải nghiệm tuyệt vời nhất cho du khách khi đặt chân đến Cao Bằng trong tương lai gần.

Nuôi khát vọng vươn mình ra “biển lớn” 

Hành trình khám phá “chậm” mà “sâu” trong sự lắng đọng của một vùng đất mới, tận hưởng những giá trị di sản nguyên bản là tất cả những gì mà du khách, nhất là khách quốc tế đang tìm kiếm giữa xô bồ cuộc sống. Từ xu thế này, ông An nhận định rằng: “Ở mỗi dân tộc, mỗi địa phương, chúng tôi luôn chắt lọc những nét tinh hoa nhất để tiếp tục bảo tồn và phát huy, làm nên chất riêng. Chẳng hạn như xóm Hoài Khao được biết đến với nghề chạm bạc tinh xảo, nghệ thuật thêu và in hoa văn bằng sáp ong tài tình của ngành Dao Tiền, xã Phúc Sen nổi tiếng với nghề nhuộm vải chàm, nghề làm hương, đặc biệt còn được mệnh danh là “xưởng rèn thủ công” lớn nhất miền Bắc… Tôi tin di sản của chúng tôi sẽ chạm đến trái tim bạn bè bốn phương.”

 Du khách cùng nhau chụp ảnh kỷ niệm.

Một tín hiệu tích cực cho du lịch tỉnh Cao Bằng, đặc biệt sau thời kỳ trì trệ vì dịch bệnh Covid-19 là hiện nay các địa điểm du lịch cộng đồng đang dần gây được sự chú ý và tạo ra sức hút khá lớn không chỉ đối với khách nội địa, mà còn cả khách quốc tế trên tinh thần khám phá thiên nhiên, trải nghiệm văn hóa và kết nối con người.

Trong chuyến phiêu lưu Cao Bằng, hai du khách nước Ý, anh Giacomo và chị Chiara bày tỏ niềm thích thú: “Chúng tôi mới đặt chân tới đây vài giờ và đi khám phá loanh quanh các khu làng. Tôi đặc biệt thích thú với những ngôi nhà tại khu cắm trại Núi Mắt Thần, bởi nó cho chúng tôi cảm giác chân thực, yên bình đến lạ! Cứ ngỡ đang lạc vào một miền quê dân dã được mẹ thiên nhiên che chở vậy.” Chị Lucine đến từ Pháp cũng rất ấn tượng: “Khi tới thác Bản Giốc, chúng tôi có khá nhiều thời gian gặp gỡ các cộng đồng. Lúc đó, tôi mong muốn được thưởng thức âm nhạc dân gian, họ sẵn sàng lấy nhạc cụ biểu diễn và ngân nga những giai điệu truyền thống như tổ chức show riêng dành cho chúng tôi. Sự niềm nở, hiếu khách ấy thật sự đáng trân trọng.”

 

 Hai du khách nước ngoài hào hứng chia sẻ về trải nghiệm của mình.

Không chỉ vậy, thời gian vừa qua, bạn Tào Khánh Linh cùng gia đình đã lựa chọn làng du lịch cộng đồng Khuổi Ky là điểm dừng chân nghỉ ngơi khi từ Hà Nội về Trùng Khánh tham dự lễ hội thác Bản Giốc: “Trước khi tới đây, mình đã tìm hiểu vài homestay và có ấn tượng tốt về nơi này. Quả thực không làm mình thất vọng. Không gian ở làng đá rất dễ chịu, thoáng mát, mọi thứ dường như vẫn giữ được nét nguyên sơ, cổ kính vốn có. Chất lượng dịch vụ cũng rất tốt, người dân chân thật, gần gũi và giúp đỡ mình rất nhiệt tình trong việc tìm xe đi tới lễ hội.”

Muốn triển khai hiệu quả hơn việc phát triển du lịch cộng đồng trong thời gian tới, kinh nghiệm cho thấy cần trao cho cộng đồng “chiếc cần câu” thay vì “con cá” giúp họ tự phát huy vai trò chủ thể, thông qua việc mở những lớp đào tạo, tập huấn về chuyên môn, nghiệp vụ, ngoại ngữ để người dân tự làm, tự quyết, tự phát triển cơ ngơi của mình dưới sự chung tay của chính quyền, theo Nghị quyết số 78/2021/NQ-HĐND về chính sách hỗ trợ phát triển du lịch cộng đồng trên địa bàn tỉnh đến năm 2025. Ông An tin tưởng đó là cách thức hữu hiệu nhất giúp vị thế của ngành du lịch làng cộng đồng Cao Bằng không chỉ tỏa sáng trong nước mà còn nâng tầm vươn xa thế giới.

HOÀNG ĐIỆP - QUỲNH TRANG

*Mời bạn đọc vào chuyên mục Du lịch xem các tin, bài liên quan.