Ngay sau khi Cách mạng Tháng Tám thành công, nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa ra đời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã bày tỏ mong muốn Việt Nam được làm bạn với tất cả các nước dân chủ, đặc biệt là thiết lập quan hệ ngoại giao với Liên Xô. Ngày 30-1-1950, Việt Nam và Liên Xô chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao.
Bắt đầu từ đây, Việt Nam-Liên Xô đã xúc tiến quan hệ song phương bằng việc lần lượt ký kết và thực thi các hiệp định trên nhiều lĩnh vực hợp tác, như: Chính trị, quân sự, giáo dục-đào tạo... Với sự giúp đỡ nhiều mặt của Liên Xô, nhân dân Việt Nam đã giành được độc lập và thống nhất đất nước. Nhờ sự giúp đỡ về tín dụng và kỹ thuật của Liên Xô, nhiều công trình phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội được xây dựng ở Việt Nam, tiêu biểu, như: Công trình giữ gìn lâu dài thi hài và xây dựng Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, Cung Văn hóa hữu nghị Việt-Xô, Bệnh viện Hữu nghị Việt-Xô (nay là Bệnh viện Hữu nghị), cầu Thăng Long, Nhà máy Thủy điện Hòa Bình... thể hiện sự giúp đỡ chí tình, chí nghĩa của Đảng, nhân dân Liên Xô đối với công cuộc xây dựng đất nước Việt Nam. Ngày 16-6-1994, “Hiệp ước về những nguyên tắc cơ bản của quan hệ hữu nghị giữa Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và LB Nga” đã được hai bên ký kết tại Thủ đô Moscow, tạo dựng nền tảng, cơ sở vững chắc để hai nước nâng quan hệ song phương lên “Đối tác chiến lược” (tháng 3-2001) và “Đối tác chiến lược toàn diện” (tháng 7-2012).
    |
 |
| Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc trong cuộc gặp với Tổng thống Liên bang Nga Vladimir Putin nhân chuyến thăm chính thức Liên bang Nga (tháng 5-2019). Ảnh: chinhphu.vn |
Trong suốt chặng đường hơn 70 năm qua, dù có nhiều thăng trầm, nhưng mối quan hệ hai nước vẫn phát triển mạnh mẽ vì sự phồn vinh của mỗi nước. Hai nước đã hợp tác sâu rộng trên tất cả lĩnh vực, từ chính trị-kinh tế, quốc phòng, an ninh, văn hóa, giáo dục, khoa học-công nghệ. Độ tin cậy chính trị giữa hai nước đã mở đường cho những quan hệ, hợp tác khác, trong đó phát triển hợp tác kinh tế là một trong những minh chứng rõ nét nhất. Từ khi Liên minh các nước Á-Âu ký Hiệp định thương mại tự do, hoạt động thương mại hai chiều song phương tăng lên rất nhanh. Năm 2015 kim ngạch hai chiều giữa LB Nga và Việt Nam khoảng 2,5 tỷ USD, nhưng đến hết năm 2018 đã tăng gần gấp đôi, đạt 4,5 tỷ USD. Trong năm 2020, bất chấp tác động mạnh mẽ của đại dịch Covid-19, hợp tác kinh tế-thương mại Việt-Nga vẫn đạt được kết quả tích cực. Kim ngạch thương mại hai chiều trong 10 tháng của năm 2020 đạt mức 4,05 tỷ USD, tăng 7,02% so với cùng kỳ năm 2019, trở thành “điểm sáng” trong quan hệ song phương.
Hiện nay, LB Nga cũng là một trong số ít nước có nhiều người Việt Nam sinh sống và học tập nhất. Việt Nam ngày càng thu hút và trở thành địa chỉ du lịch hấp dẫn đối với du khách Nga. Đây là nhân tố quan trọng góp phần củng cố mối quan hệ hữu nghị, hiểu biết lẫn nhau giữa nhân dân hai nước.
Bước sang năm 2021, Việt Nam và LB Nga bắt đầu bước vào giai đoạn hợp tác mới sau 70 năm thiết lập quan hệ ngoại giao. Trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, điều quan trọng là Việt Nam và LB Nga phải tiếp tục duy trì, tạo thêm được động lực trong giai đoạn mới, đặc biệt là thúc đẩy hợp tác thương mại song phương, kết hợp chặt chẽ những thế mạnh của hai bên để tạo ra lợi ích lớn hơn nữa, góp phần đưa quan hệ đối tác chiến lược toàn diện giữa Việt Nam và LB Nga phát triển một cách bền vững, sâu rộng, hiệu quả, đáp ứng lợi ích và mong muốn của lãnh đạo và nhân dân hai nước.
PHƯƠNG LINH