Tại kỳ họp này, Quốc hội sẽ xem xét để có thể thông qua 7 dự án luật, 2 nghị quyết và cho ý kiến về 9 dự án luật. Trong số đó có nhiều dự án luật được cử tri đặc biệt quan tâm, như: Giáo dục (sửa đổi), Quản lý thuế (sửa đổi), Phòng, chống tác hại của rượu, bia, Bộ luật Lao động (sửa đổi)…
Theo quy định của Hiến pháp, Quốc hội là cơ quan đại biểu cao nhất của nhân dân, cơ quan quyền lực Nhà nước cao nhất của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Một trong những chức năng, nhiệm vụ quan trọng nhất của Quốc hội là làm luật và sửa luật.
    |
 |
|
Ảnh minh họa/ tuyengiao.vn |
Một đạo luật chỉ phát huy được tác dụng khi nó đi vào cuộc sống và được thực thi nghiêm túc. Xây dựng và thực thi luật có quan hệ biện chứng với nhau. Xây dựng luật, hiểu một cách đơn giản, là việc đặt ra các quy tắc pháp lý làm chuẩn mực cho cách xử sự của công dân, tổ chức. Quá trình thực thi luật là thực tiễn sinh động kiểm nghiệm chất lượng xây dựng luật. Chất lượng này được biểu hiện ở mối quan hệ biện chứng giữa hiệu lực và hiệu quả của đạo luật được ban hành.
Quy trình xây dựng luật ở nước ta khá chặt chẽ. Hằng năm, trên cơ sở đề nghị của các cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền trình dự án luật, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) lập và trình Quốc hội xem xét, quyết định chương trình xây dựng luật. Trên cơ sở đó, UBTVQH phân công, chỉ đạo, đôn đốc và giám sát các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan thực hiện chương trình này. Hội đồng Dân tộc, các ủy ban của Quốc hội, bên cạnh việc thẩm tra các dự án luật còn dành nhiều thời gian, công sức cho việc chỉnh lý, hoàn thiện các dự án luật trên cơ sở ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội (ĐBQH), ý kiến của nhân dân, của các cơ quan, tổ chức hữu quan.
Tuân thủ quy trình xây dựng luật trên đây, trong những năm qua, hoạt động lập pháp của nước ta đã có những bước tiến quan trọng, tạo cơ sở pháp lý phục vụ công cuộc đổi mới toàn diện đất nước và hội nhập quốc tế; xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân, vì dân; giữ vững ổn định chính trị, củng cố quốc phòng, an ninh, bảo đảm quyền tự do, dân chủ của công dân.
Tuy nhiên, trên thực tế, bên cạnh đa số các luật được Quốc hội thông qua đã đi ngay vào cuộc sống, phát huy tác dụng tích cực trong cuộc sống vẫn còn có luật vừa mới thông qua đã phải sửa đổi vì không phù hợp với thực tiễn. Có những luật ban hành rồi nhưng không thể thi hành được vì thiếu các văn bản hướng dẫn. Cũng có luật xây dựng nhiều năm không xong vì dự thảo “vênh” với nhiều luật khác đã ban hành…
ĐBQH và cử tri đang kỳ vọng vào một phần mềm ứng dụng lần đầu tiên được triển khai tới các ĐBQH trong kỳ họp này giúp việc lấy ý kiến được chính xác, nhanh chóng và thuận tiện phục vụ công tác tiếp thu, chỉnh lý các dự án luật. Thế nhưng máy móc, thiết bị dù hiện đại đến đâu cũng không thể thay thế con người trong công tác xây dựng luật.
Đông đảo cử tri mong muốn việc xây dựng luật cần tiếp tục được đổi mới theo hướng mở rộng phạm vi phản biện xã hội đối với các dự án luật, hoàn thiện cơ chế thanh tra, kiểm tra, giám sát tính hợp hiến, hợp pháp của các văn bản quy phạm pháp luật và cụ thể hóa trách nhiệm cá nhân trong công tác xây dựng luật. Mặt khác, cần có chế tài xử lý nghiêm khắc việc không thi hành pháp luật, hoặc thực thi “nửa vời” như thực hiện pháp luật bằng cách giải thích không đúng tinh thần, lời văn của luật để vụ lợi; thấy văn bản pháp luật lỗi thời, không hợp lý hoặc chồng chéo, mâu thuẫn mà không phản ánh với cơ quan có thẩm quyền sửa đổi kịp thời…
ĐỖ PHÚ THỌ