Dự án “Nuôi em” là chương trình thiện nguyện kết nối các nhà hảo tâm với trẻ em vùng cao, giúp bữa cơm của các em có thêm thịt, với mức hỗ trợ khoảng 1,45 triệu đồng/em/năm. Quy mô dự án tăng nhanh, lên tới hàng chục nghìn em và nguồn đóng góp ước tính hàng trăm tỷ đồng.

Bữa cơm của các em nhỏ vùng cao do dự án "Nuôi em" thực hiện. Ảnh: Fanpage Nuôi em

Tuy nhiên, những ngày qua, dự án vướng nghi vấn về tính minh bạch khi xuất hiện các phản ánh liên quan trùng mã em nuôi, các trường hợp đã dừng hỗ trợ nhưng chưa thông báo cho nhà hảo tâm, vẫn tiếp tục thu tiền, cùng việc tiếp nhận đóng góp qua nhiều tài khoản cá nhân. Một số nội dung giải trình khác về cơ chế tài chính và cách vận hành cũng khiến cộng đồng đặt ra nhiều thắc mắc, nghi vấn.

Trong bối cảnh các mô hình thiện nguyện cá nhân nở rộ, nhiều mạnh thường quân băn khoăn liệu họ có quyền kiểm tra dòng tiền mình đã đóng góp hay không. Pháp luật hiện hành có quy định về công khai, minh bạch đối với một số hoạt động vận động đóng góp, nhưng chưa bao quát hết các chương trình thiện nguyện dài hạn, quy mô lớn. Khoảng trống này khiến nhà hảo tâm thiếu cơ sở pháp lý và công cụ giám sát cần thiết để đối chiếu thông tin khi phát sinh nghi vấn.

Thực tế đó cho thấy cần xem xét hoàn thiện chính sách theo hướng yêu cầu các mô hình thiện nguyện phải tuân thủ các quy định về quản trị rõ ràng như: Tách bạch tài chính, báo cáo định kỳ, áp dụng kế toán độc lập hoặc có bên thứ ba hỗ trợ rà soát; quy định các hành vi bị cấm... Mục tiêu không phải siết hoạt động thiện nguyện mà để bảo vệ chính những người làm thiện nguyện và các mạnh thường quân. Khi thiện nguyện vận hành trên nền tảng minh bạch, ổn định sẽ giúp tấm lòng của các nhà hảo tâm được chuyển tới đúng nơi cần thiết, đồng thời góp phần phòng ngừa các rủi ro hoặc hành vi trục lợi có thể xuất hiện trong quá trình triển khai.