HNCC ASEAN 33 và các HNCC liên quan, như: HNCC ASEAN+3 (với Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc), HNCC ASEAN+1 (với Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, Hoa Kỳ, Australia, Nga), HNCC Đông Á (EAS)… diễn ra trong bối cảnh ASEAN đã bước sang tuổi 51 và năm thứ 3 hình thành Cộng đồng ASEAN với những kết quả tích cực và khả quan trong thực hiện Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025 và các kế hoạch tổng thể trên cả 3 trụ cột cộng đồng, gồm chính trị-an ninh, kinh tế, văn hóa-xã hội.

Về chính trị-an ninh, ASEAN tiếp tục các nỗ lực củng cố, chia sẻ những chuẩn mực ứng xử trong khu vực thông qua Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác ở Đông Nam Á (TAC), Tuyên bố Ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), hướng tới xây dựng Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC)...; đề cao đoàn kết, thống nhất nội khối, phát huy giá trị của các công cụ và cơ chế bảo đảm an ninh khu vực, thể hiện tiếng nói, lập trường chung đối với các thách thức quốc tế và khu vực thông qua các cơ chế hợp tác khu vực đã có, góp phần thúc đẩy hợp tác, đối thoại, xây dựng lòng tin, đóng góp cho hòa bình, an ninh và ổn định khu vực.

Về kinh tế, ASEAN tiếp tục đẩy mạnh nhiều biện pháp hợp tác hướng đến tự do hóa thương mại, trong đó có gia tăng thương mại và đầu tư nội khối, đào tạo nhân lực chất lượng cao, sáng tạo, phát triển các doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa (MSMEs). Đồng thời, ASEAN tiếp tục kết nối với các nền kinh tế đối tác thông qua điều chỉnh và nâng cấp các hiệp định thương mại tự do (FTA) đã có, ký và đàm phán các FTA mới.

Về văn hóa-xã hội, ASEAN chú trọng thúc đẩy các lĩnh vực hợp tác thiết thực hướng đến đời sống của người dân, như ứng phó thiên tai, biến đổi khí hậu, phúc lợi xã hội, hỗ trợ các nhóm yếm thế… đồng thời nỗ lực đẩy mạnh tuyên truyền, quảng bá về Cộng đồng ASEAN tới người dân, doanh nghiệp và đối tác bên ngoài.

Cùng với đó, các đối tác ngày càng coi trọng và chủ động thúc đẩy hợp tác nhiều mặt với ASEAN thông qua nhiều chương trình, sáng kiến và biện pháp cụ thể; cam kết tiếp tục hỗ trợ ASEAN xây dựng cộng đồng, ủng hộ vai trò trung tâm của khối trong khu vực.

Tại Hội nghị Diễn đàn Kinh tế Thế giới về ASEAN năm 2018 (WEF ASEAN 2018) ở Việt Nam tháng 9-2018 và Cuộc gặp các nhà lãnh đạo ASEAN (ALG) nhân dịp Hội nghị thường niên Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF)-Ngân hàng Thế giới (WB) tại Indonesia tháng 10-2018 vừa qua, lãnh đạo các nước ASEAN đã thống nhất nhiều nội dung và phương hướng hợp tác nhằm nâng cao khả năng thích ứng của ASEAN với các chuyển biến sâu rộng của kinh tế thế giới, tận dụng cơ hội của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0. Trong khi đó, các đối tác cũng đưa ra nhiều đề xuất mới để khẳng định sự coi trọng đối với ASEAN.

Với bối cảnh như vậy, HNCC ASEAN 33 và các HNCC liên quan lần này là dịp để các nhà lãnh đạo tiếp tục thảo luận, đẩy mạnh hợp tác và liên kết theo tinh thần chủ đề ASEAN 2018 là “Xây dựng một ASEAN tự cường và sáng tạo”, định hướng hợp tác cho ASEAN trong các năm tiếp theo. Các nhà lãnh đạo cũng sẽ thảo luận các biện pháp thúc đẩy hợp tác giữa các bên, trong đó có gia tăng hợp tác kinh tế, đầu tư, thương mại, phát triển cơ sở hạ tầng, tăng cường kết nối; hợp tác ứng phó với các biến động của kinh tế thế giới, thích ứng với cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0; giải quyết các thách thức toàn cầu như biến đổi khí hậu, khủng bố, an ninh mạng; đồng thời trao đổi về các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm nhằm đóng góp cho việc duy trì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở khu vực.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và phu nhân dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam tham dự HNCC ASEAN 33 và các HNCC liên quan, thể hiện sự ủng hộ của Việt Nam đối với Singapore trong vai trò Chủ tịch ASEAN 2018, cũng như sự tham gia chủ động, tích cực, có trách nhiệm của chúng ta vào các nội dung hợp tác khu vực. Đây cũng là dịp để Việt Nam thúc đẩy và hiện thực hóa các đề xuất, sáng kiến của mình tại Hội nghị WEF ASEAN 2018 và ALG vừa qua, đồng thời tranh thủ sự ủng hộ của các nước ASEAN và đối tác để định hướng chủ đề, qua đó tạo tiền đề cho việc đảm nhiệm thành công cương vị Chủ tịch ASEAN 2020.

Chúng ta tin tưởng rằng, HNCC ASEAN 33 và các HNCC liên quan sẽ thành công tốt đẹp, góp phần truyền đi thông điệp mạnh mẽ về một ASEAN tự cường và sáng tạo, mở rộng và làm sâu sắc quan hệ của ASEAN với các đối tác, thúc đẩy đoàn kết, thống nhất và giữ vững vai trò trung tâm của ASEAN trong một cấu trúc khu vực mở, minh bạch và dựa trên luật lệ.

QĐND