Việt Nam và Cam-pu-chia là hai nước láng giềng gần gũi và có mối quan hệ truyền thống, gắn bó từ lâu đời. Mối quan hệ này đã được nhiều thế hệ lãnh đạo và nhân dân hai nước dày công vun đắp bằng công sức, xương máu của biết bao thế hệ người Việt Nam và Cam-pu-chia, và là tài sản vô giá của hai dân tộc chúng ta. 

leftcenterrightdel
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân phát biểu tại Lễ kỷ niệm. Ảnh: TTXVN 

Ngày này cách đây 50 năm, hai nước đã chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao. Đây là sự kiện trọng đại, đánh dấu trang sử mới trong quan hệ hai nước. Trong bức điện gửi Quốc trưởng Cam-pu-chia Nô-rô-đôm Xi-ha-núc ngày 23-6-1967, Chủ tịch Hồ Chí Minh nêu rõ: “Việc đặt quan hệ ngoại giao giữa hai nước chúng ta là biểu hiện rực rỡ của mối tình hữu nghị thân thiết và đoàn kết chiến đấu. Đó là một sự kiện lịch sử trong quan hệ giữa Việt Nam và Cam-pu-chia, một nhân tố tích cực trong việc giữ gìn hòa bình ở Đông Dương và Đông Nam Á”.

Trên nền tảng quan hệ lịch sử lâu đời và từ cuộc đấu tranh chống thực dân, việc thiết lập quan hệ ngoại giao đã tạo nên các điều kiện thuận lợi để nhân dân hai nước Việt Nam và Cam-pu-chia tiếp tục sát cánh bên nhau trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc và cùng giành thắng lợi lịch sử vào mùa xuân 1975. Nhưng thật đáng tiếc, tập đoàn Pôn Pốt đã phản bội chiến thắng của nhân dân Cam-pu-chia với tham vọng thiết lập mô hình diệt chủng “Cam-pu-chia Dân chủ”, đã ra tay giết hại hàng triệu người dân Cam-pu-chia. Đáp lại lời kêu gọi khẩn thiết của Mặt trận Đoàn kết Dân tộc Cứu nước Cam-pu-chia, quân và dân Việt Nam lại tiếp tục sát cánh cùng các lực lượng yêu nước và nhân dân Cam-pu-chia giải phóng đất nước, cứu nhân dân Cam-pu-chia thoát khỏi chế độ Pôn Pốt diệt chủng, ngăn chặn chế độ diệt chủng quay trở lại và mang lại sự hồi sinh cho đất nước Chùa tháp Cam-pu-chia, vì hòa bình, ổn định ở khu vực. Lịch sử nhân loại và nhân dân hai nước Việt Nam - Cam-pu-chia mãi mãi khắc ghi chiến thắng ngày 7-1-1979.

Nhân dịp đặc biệt này, chúng ta bày tỏ lòng biết ơn chân thành đối với công lao và sự hy sinh của hai dân tộc trong cuộc đấu tranh cao cả đó, đặc biệt là của các anh hùng liệt sĩ, thương binh, các cựu cán bộ chuyên gia, cựu Quân tình nguyện Việt Nam đã không tiếc máu xương, hy sinh thân mình, vun đắp cho tình đoàn kết, hữu nghị truyền thống giữa hai dân tộc và nhân dân hai nước Việt Nam - Cam-pu-chia.   

Sau cuộc Tổng tuyển cử năm 1993, quan hệ giữa hai nước Việt Nam và Cam-pu-chia chuyển sang một giai đoạn mới, phù hợp với tình hình của mỗi nước. Lãnh đạo và nhân dân hai nước tiếp tục nỗ lực củng cố và tăng cường quan hệ “láng giềng tốt đẹp, hữu nghị truyền thống, hợp tác toàn diện, bền vững lâu dài”.

Với định hướng đó, quan hệ hai nước đã không ngừng được củng cố và phát triển trên mọi lĩnh vực, mang lại lợi ích thiết thực cho nhân dân hai nước, đóng góp tích cực vào hòa bình, ổn định và hợp tác ở khu vực cũng như trên thế giới. Chúng ta vui mừng thấy rằng quan hệ chính trị giữa hai nước tiếp tục phát triển tốt đẹp. Lãnh đạo cấp cao hai nước thường xuyên thăm viếng lẫn nhau, khẳng định quyết tâm cùng nhau vun đắp cho tình đoàn kết, hữu nghị truyền thống và hợp tác toàn diện giữa hai nước. Quan hệ hợp tác giữa các bộ, ngành, địa phương hai nước với các cơ chế hợp tác thiết thực được thiết lập và thực hiện ngày càng hiệu quả, đưa quan hệ hợp tác trên các lĩnh vực ngày càng đi vào chiều sâu. Hợp tác giữa hai Quốc hội tiếp tục được củng cố và tăng cường trên các lĩnh vực lập pháp, giám sát và phối hợp tại các diễn đàn nghị viện đa phương. Hoạt động ngoại giao nhân dân của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Hội đồng Quốc gia Mặt trận Đoàn kết phát triển Tổ quốc Cam-pu-chia, nhóm nghị sĩ hữu nghị, hội hữu nghị, các tổ chức đoàn thể quần chúng của hai nước diễn ra sôi động, phong phú cả về nội dung và hình thức, góp phần nâng cao sự hiểu biết của nhân dân, đặc biệt là thế hệ trẻ về truyền thống đoàn kết, hữu nghị, hợp tác và giúp đỡ lẫn nhau giữa hai dân tộc và nhân dân hai nước.

Hợp tác trên lĩnh vực an ninh, quốc phòng giữa hai nước được tăng cường. Hai bên cam kết thực hiện chính sách không cho phép bất kỳ lực lượng thù địch nào sử dụng lãnh thổ của mình để đe dọa an ninh của nước kia. Trên cơ sở các hiệp ước, hiệp định và thỏa thuận của lãnh đạo cấp cao hai nước, các cơ quan chức năng, chính quyền và nhân dân địa phương biên giới hai bên đang phối hợp tích cực triển khai công tác phân giới cắm mốc trên đất liền. Đến nay, hai bên đã hoàn thành hơn 84% khối lượng công tác phân giới, cắm mốc và quyết tâm sớm hoàn thành công tác này nhằm xây dựng biên giới hai nước thành đường biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển bền vững. Lãnh đạo cấp cao hai nước cũng cam kết tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi cho kiều dân hai nước sinh sống trên lãnh thổ của nhau, phù hợp với luật pháp mỗi nước.

Quan hệ hợp tác kinh tế thương mại, đầu tư giữa hai nước phát triển nhanh chóng và đạt được những kết quả đáng mừng. Các hoạt động đầu tư, kinh doanh của doanh nghiệp Việt Nam tại Cam-pu-chia được lãnh đạo Cam-pu-chia đánh giá rất cao, đã đóng góp tích cực vào công tác an sinh xã hội và sự phát triển thịnh vượng của Vương quốc Cam-pu-chia. Hợp tác trong lĩnh vực đào tạo, văn hóa, y tế, viễn thông... cũng được quan tâm, đẩy mạnh.

Trong quá trình thực hiện chính sách đối ngoại rộng mở, đa phương hóa, đa dạng hóa các quan hệ quốc tế, hai nước cũng đã phối hợp chặt chẽ với nhau tại các diễn đàn quốc tế và khu vực như Tam giác phát triển Cam-pu-chia - Lào - Việt Nam (CLV), Hợp tác bốn nước Cam-pu-chia - Lào - Mi-an-ma - Việt Nam (CLMV), Chiến lược Hợp tác kinh tế ba dòng sông A-da-oa-đi - Chao Phờ-ray-a - Mê Công (ACMECS), ASEAN, ASEM, Liên hợp quốc… góp phần nâng cao uy tín và vị thế của mỗi nước ở khu vực cũng như trên thế giới.

Nhìn lại chặng đường lịch sử 50 năm qua, có thể nói, mặc dù có biết bao khó khăn thử thách với những thăng trầm của lịch sử, nhưng tình đoàn kết, hữu nghị truyền thống và sự hợp tác toàn diện tốt đẹp giữa Việt Nam và Cam-pu-chia đã không ngừng được củng cố và phát triển, là tài sản vô giá, thiêng liêng và bền vững của hai dân tộc.

Chúng ta tin tưởng rằng, dù bối cảnh tình hình thế giới và khu vực có nhiều biến chuyển như thế nào, hai nước, hai dân tộc Việt Nam và Cam-pu-chia sẽ tăng cường hơn nữa quan hệ đoàn kết, hữu nghị truyền thống và hợp tác toàn diện, vun đắp hơn nữa cho mối quan hệ này phát triển tốt đẹp, mãi mãi xanh tươi, đời đời bền vững, vì lợi ích của nhân dân Cam-pu-chia và Việt Nam. Đây không chỉ là trách nhiệm cao cả, bổn phận của chúng ta hôm nay mà còn là của các thế hệ lãnh đạo và nhân dân hai nước mai sau.

Tạo hóa đã thiện ý ban tặng cho dòng sông Mê Công chảy qua lãnh thổ hai nước, mang phù sa bồi đắp cho những cánh đồng lúa bát ngát đôi bờ, mang cá, tôm nuôi dưỡng con người, làm nên cuộc sống trù phú của nhân dân hai nước. Dòng sông ấy cũng đã không ngừng chứng kiến mối quan hệ gắn bó keo sơn giữa hai dân tộc chúng ta. Nhân dịp trọng thể này, tôi chúc tình đoàn kết, hữu nghị truyền thống và sự hợp tác toàn diện giữa Việt Nam và Cam-pu-chia sẽ như dòng nước sông Mê Công hùng vĩ mãi mãi không bao giờ khô cạn, mãi mãi là mạch nguồn của hòa bình và thịnh vượng cho hai dân tộc chúng ta. 

Phát biểu của Chủ tịch Quốc hội NGUYỄN THỊ KIM NGÂN

(*) Đầu đề của Báo Quân đội nhân dân