Tạo nguồn lực để phát triển kinh tế - xã hội cho Hải Phòng, Nghệ An, Thanh Hóa và Thừa Thiên Huế 

Theo Bô%3ḅ trưởng Nguyễn Chí Dũng, việc xây dựng các cơ chế, chính sách đặc thù được nghiên cứu dựa trên cơ sở lý luận và thực tiễn nhằm phát huy được tiềm năng, thế mạnh của địa phương; có tác động lan tỏa vùng miền; gắn với đề cao tính tự lực, tự cường, phát huy tính năng động, sáng tạo.

Đồng thời, phải phù hợp với khả năng cân đối ngân sách nhà nước, không ảnh hưởng lớn đến vai trò chủ đạo của ngân sách Trung ương theo quy định của Hiến pháp; không làm tăng bội chi ngân sách nhà nước và trần nợ công đã được Quốc hội quyết định; tăng cường phân cấp, phân quyền, tăng tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm của các cấp chính quyền của địa phương.

 Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành nội dung làm việc. Ảnh: VPQH

Bô%3ḅ trưởng Nguyễn Chí Dũng cũng cho hay, các cơ chế, chính sách của 4 địa phương trình Quốc hội đều được nghiên cứu, đánh giá kỹ lưỡng bảo đảm tương quan với các cơ chế, chính sách mà Quốc hội đã cho áp dụng tại 3 thành phố lớn: Hà Nội, TP Hồ Chí Minh và TP Đà Nẵng.

Cụ thể, Chính phủ trình Quốc hội dự thảo Nghị quyết thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP Hải Phòng với 6 cơ chế chính sách, tỉnh Thừa Thiên Huế 6 cơ chế chính sách, tỉnh Nghệ An 6 cơ chế chính sách và tỉnh Thanh Hóa 8 cơ chế chính sách.

Đại diê%3ḅn cơ quan thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Phú Cường nhất trí với viê%3ḅc ban hành Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP Hải Phòng và các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Thừa Thiên Huế nhằm tạo cơ chế huy động nguồn lực, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội cho các địa phương này.

Cơ chế về mức dư nợ vay của mỗi tỉnh, thành phố thế nào?

Về chính sách dư nợ vay, Chính phủ đề xuất tỉnh Thừa Thiên Huế, tỉnh Nghê%3ḅ An được vay với tổng mức dư nợ vay không vượt quá 40% số thu ngân sách tỉnh được hưởng theo phân cấp; TP Hải Phòng, tỉnh Thanh Hóa được vay với tổng mức dư nợ vay không vượt quá 60% số thu ngân sách tỉnh, thành phố được hưởng theo phân cấp. Tổng mức vay và bội chi ngân sách của các tỉnh, thành phố hằng năm do Quốc hội quyết định.

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng: Các cơ chế, chính sách của 4 địa phương trình Quốc hô%3ḅi đều được nghiên cứu, đánh giá kỹ lưỡng. Ảnh: VPQH

Về nô%3ḅi dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Phú Cường cho biết nhất trí với dự thảo Nghị quyết và cho rằng, quy định này góp phần tạo dư địa để TP Hải Phòng và các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Thừa Thiên Huế có thể huy động tối đa nguồn lực, thúc đẩy đột phá trong phát triển.

Tuy nhiên, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Phú Cường cho biết, cũng có ý kiến đề nghị cân nhắc nâng mức trần tổng dư nợ vay, vì thực tế hiện nay, các địa phương trên chưa vay được hết mức trần theo quy định hiện hành và trong giai đoạn 2021-2025, tổng mức bội chi ngân sách của các địa phương chỉ là 0,3% GDP. 

 Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Phú Cường. Ảnh: VPQH

Ngân sách Trung ương bổ sung có mục tiêu cho ngân sách các tỉnh, thành phố thế nào?

Ngoài ra, Bô%3ḅ trưởng Bô%3ḅ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cũng đề xuất cơ chế ngân sách Trung ương bổ sung có mục tiêu từ tăng thu trên địa bàn các tỉnh, thành phố.

Theo đó, đối với TP Hải Phòng, hằng năm, ngân sách Trung ương bổ sung có mục tiêu cho ngân sách Thành phố không quá 70% số tăng thu ngân sách Trung ương từ các khoản thu phân chia giữa ngân sách Trung ương với ngân sách Thành phố và một số khoản thu ngân sách Trung ương hưởng 100% nhưng không vượt quá tổng số tăng thu ngân sách Trung ương trên địa bàn so với thực hiện thu năm trước và ngân sách Trung ương không hụt thu.

Theo Chủ nhiê%3ḅm Ủy ban Tài chính và Ngân sách Nguyễn Phú Cường, đa số ý kiến nhất trí với Dự thảo Nghị quyết và cho rằng, chính sách này tương tự như chính sách TP Hải Phòng đã và đang được hưởng theo Nghị định số 89/2017/NĐ-CP của Chính phủ về một số cơ chế, chính sách tài chính, ngân sách đặc thù đối với TP Hải Phòng và cũng tương tự như chính sách đang được áp dụng tại TP Hồ Chí Minh.

Còn đối với tỉnh Thừa Thiên Huế, tỉnh Nghệ An, hằng năm, ngân sách Trung ương bổ sung có mục tiêu cho tỉnh Thừa Thiên Huế và tỉnh Nghệ An không quá 70% số tăng thu từ hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu so với dự toán Thủ tướng Chính phủ giao, nhưng không vượt quá tổng số tăng thu từ hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu so với thực hiện thu năm trước và ngân sách trung ương không hụt thu.

"Đa số ý kiến tán thành với quy định này nhằm góp phần bổ sung thêm nguồn lực cho Thừa Thiên Huế và tỉnh Nghệ An để thực hiện tốt hơn nữa tinh thần các Nghị quyết của Bộ Chính trị về phát triển các địa phương này. Có ý kiến đề nghị cần cân nhắc tính hợp lý của việc đề xuất ngân sách Trung ương bổ sung có mục tiêu cho các địa phương này vì có thể dẫn đến việc lập dự toán thấp, không sát với thực tế để được hưởng số tăng thu", Chủ nhiê%3ḅm Ủy ban Tài chính và Ngân sách Nguyễn Phú Cường nói. 

Riêng đối với tỉnh Thanh Hóa, Chính phủ đề xuất hằng năm, ngân sách Trung ương bổ sung có mục tiêu cho tỉnh Thanh Hóa không quá 70% số tăng thu từ hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu qua Cảng biển Nghi Sơn so với dự toán Thủ tướng Chính phủ giao nhưng không vượt quá số tăng thu so với thực hiện năm trước và ngân sách trung ương không hụt thu.

Về nô%3ḅi dung này, Chủ nhiê%3ḅm Ủy ban Tài chính và Ngân sách Nguyễn Phú Cường cho hay, đa số ý kiến cho rằng, việc bổ sung nguồn lực để góp phần hoàn thành việc di dân tái định cư, tăng cường thu hút đầu tư vào các dự án, phát triển hệ thống hạ tầng kỹ thuật cho Khu kinh tế Nghi Sơn là nhu cầu cần thiết hiện nay đối với tỉnh Thanh Hóa và Chính phủ đã tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, chỉnh lý để quy định chặt chẽ, bảo đảm hợp lý, hài hòa, phù hợp với khả năng cân đối của ngân sách Trung ương. Có ý kiến đề nghị cân nhắc nội dung này vì có thể dẫn đến việc lập dự toán không sát thực tế để hưởng số chênh lệch tăng thu.

PHƯƠNG HẰNG