Chỉ tính từ đầu năm 2007 đến nay, hàng loạt vụ án hình sự nghiêm trọng xảy ra trong mối quan hệ giữa chủ nhà với "ô sin". Đó là hồi chuông báo động cảnh tỉnh cho chúng ta phải sớm có ngay những biện pháp hữu hiệu để ngăn chặn.
Trộm cắp và án mạng
Qua tìm hiểu thông tin từ các cơ quan pháp luật, chúng tôi được biết, đã có rất nhiều vụ trộm cắp tài sản của chủ nhà do người giúp việc gây ra. Như ngày 10-1, Công an quận Ba Đình (Hà Nội) khám phá vụ án "ô sin" Phan Thị Mây, sinh năm 1973, quê ở huyện Kinh Môn, tỉnh Hải Dương trộm cắp gần 150 triệu đồng của một chủ nhà trú tại phường Ngọc Hà, Hà Nội. Ngày 17-2, tại thôn Đản Dị, xã Uy Nỗ, huyện Đông Anh (Hà Nội), cơ quan công an địa phương cũng làm rõ và xử lý vụ Đào Thị Xuê, giúp việc cho gia đình chị Phạm Thị Hồng đã mở két lấy của chủ nhà hơn 80 triệu đồng. Không chỉ trộm cắp tài sản, gần đây còn xảy ra những vụ án người giúp việc đánh chủ nhà để cướp tài sản, thậm chí giết và làm bị thương nhiều người. Ông Trần Văn Chiêu ở TP Hồ Chí Minh thuê Lê Thị Thái, 23 tuổi để giúp việc, chăm sóc cho mẹ mình là bà Nguyễn Thị Trinh. Vào một ngày cuối tháng 3, Lê Thị Thái đã dùng đá đập vào đầu bà Trinh để cướp đồ trang sức quý. Rất may là bà Trinh không chết và Thái đã bị bắt giữ. Đặc biệt, những ngày đầu tháng 5-2007 vừa qua, dư luận xôn xao về vụ án mạng đặc biệt nghiêm trọng xảy ra tại phường Thanh Lương, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội mà thủ phạm là Lê Ngọc Chung, sinh năm 1991 ở Thanh Oai, Hà Tây. Lê Ngọc Chung rửa xe thuê tại của hàng của gia đình bà Đặng Thị Nữ ở đường Minh Khai, phường Thanh Lương. Ngày 2-5, Chung đã dùng hung khí chém chết 2 người và làm bị thương 3 người khác trong gia đình bà Nữ.
Không chỉ có người giúp việc gây án, mà chính chủ nhà cũng có hành vi vi phạm pháp luật đối với "ô sin". Nổi lên là hành vi các công chủ xâm hại tình dục "ô sin" hay chủ nhà đánh đập, hành hạ người giúp việc. Thậm chí chỉ vì những nghi ngờ thiếu căn cứ người giúp việc có "tình ý" với chồng mình hay trộm cắp tài sản mà nhiều nữ chủ nhân cố tình bạo hành với người giúp việc dẫn đến phạm tội hình sự. Tháng 3-2006, Tòa án nhân dân quận 2, TP Hồ Chí Minh đưa ra xét xử vụ án hình sự về tội hành hạ người khác với bị cáo là Nguyễn Thị BÍch Hoa ở Lương Định Của, quận 2. Do nghi ngờ người giúp việc là cháu Thạch Thùy Vương, sinh năm 1993, lấy trộm 100.000 đồng của mình, thị Hoa đã có hành vi hành hạ, đánh đập dã man cháu Vương, gây thương tật vĩnh viễn cho cháu. Tòa án nhân dân quận 2 đã tuyên phạt Nguyễn Thị Bích Hoa 3 năm tù giam và buộc Hoa phải bồi thường cho cháu Vương gần 30 triệu đồng.
Cẩn trọng từ nhiều phía
Nhu cầu thuê người giúp việc của các gia đình đã và đang phát triển ở nước ta, nhất là đối với các gia đình khá giả ở thành phố, thị xã. Rất nhiều mối quan hệ tốt đẹp giữa chủ nhà với người giúp việc và ngược lại, khiến cho vấn đề việc làm cũng như tình cảm giữa con người với con người trong xã hội thêm phong phú, đáng quý. Nhưng những vụ việc trên đây khiến chúng ta phải thẳng thắn nhìn lại mối quan hệ đó để có biện pháp ngăn chặn, để không tái diễn những chuyện đau lòng như trên. Đòi hỏi phải có các biện pháp đồng bộ với nỗ lực rất cao của chủ nhà, người giúp việc và cả cộng đồng xã hội. Chủ nhà cũng như người giúp việc cần thận trọng hơn trong việc lựa chọn đối tác, thường xuyên cảnh giác, không chủ quan; tự rèn luyện để tránh những ham muốn không chính đáng. Giữ gìn cẩn trọng mối quan hệ giữa chủ với người giúp việc và ngược lại, nếu xảy ra mâu thuẫn cần bình tĩnh tìm cách giải quyết có lý, có tình trên cơ sở tôn trọng pháp luật và tôn trọng lẫn nhau. Chính quyền cơ sở và cơ quan công an tăng cường công tác quản lý, nắm chắc việc tạm trú của người giúp việc cũng như những biến động, những mâu thuẫn và biểu hiện bất bình thường liên quan đến vấn đề người giúp việc và chủ nhà trong địa bàn để có các biện pháp giải quyết, phòng ngừa kịp thời, hiệu quả. Đặc biệt, chúng tôi thấy cần nhấn mạnh đến vai trò, trách nhiệm của các trung tâm giới thiệu việc làm. Đây là nơi đang cung cấp ngày càng nhiều người giúp việc cho các gia đình. Chính gia đình của nạn nhân là bà Đặng Thị Nữ đã nhiều lần đến các trung tâm giới thiệu việc làm trên địa bàn thành phố để tìm người giúp việc và tên sát nhân Lê Ngọc Chung do họ tuyển được từ một trung tâm giới thiệu việc làm ở quận Hoàng Mai. Nếu các trung tâm giới thiệu việc làm thực hiện chu đáo trách nhiệm của mình, tuyển chọn và giới thiệu chặt chẽ người giúp việc cho các gia đình thì hẳn sẽ không để lọt những đối tượng xấu như trường hợp nêu trên.
Những vụ việc đau lòng trong mối quan hệ giữa chủ nhà với người giúp việc chỉ có thể bị ngăn chặn khi cả cộng đồng cùng kiên quyết và nỗ lực tham gia phòng, chống.
PHẠM VĂN HUẤN