Bảo đảm lấy ý kiến nhân dân thiết thực, hiệu quả, thực chất
Phát biểu góp ý tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng, cần xác định vấn đề trọng tâm, trọng điểm, đối tượng và cách thức tổ chức để bảo đảm lấy ý kiến nhân dân thiết thực, hiệu quả, thực chất.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đặt vấn đề, trên tinh thần “mọi quyết sách lấy người dân và doanh nghiệp là trung tâm” thì nội hàm “nhân dân” trong lấy ý kiến nhân dân được hiểu như thế nào? Bao gồm những ai?
Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh phải có cách thức lấy ý kiến phù hợp, bảo đảm thiết thực, hiệu quả, tránh hình thức, theo đó cần xác định vấn đề trọng tâm, địa bàn, lĩnh vực trọng điểm, đối tượng bị tác động trực tiếp.
“Nếu như chỉ đăng tải trên Cổng thông tin điện tử thì liệu người dân có thể thấy hết được vấn đề hay không? Hay cần có báo cáo viên nêu những vấn đề vướng mắc, những tác động có thể có, cần có gợi ý cụ thể cho người dân nắm được” – Chủ tịch Quốc hội nêu vấn đề.
    |
 |
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu tại phiên họp. Ảnh: Doãn Tấn |
Đồng thời, Chủ tịch Quốc hội cũng lưu ý, các cơ quan của Quốc hội không thể thụ động đợi báo cáo từ phía Chính phủ hay cơ quan chủ trì soạn thảo gửi về mà cần chủ động tham gia cùng, phát huy vai trò giám sát.
Do thời gian không có nhiều, Chủ tịch Quốc hội yêu cầu cần nghiên cứu kế thừa kinh nghiệm hoạt động lập pháp trước đây, trong đó có việc lấy ý kiến nhân dân để tổ chức hợp lý để tránh hình thức, phát huy vai trò các cơ quan, xác định rõ đầu mối tổng hợp, tiếp thu.
Công tác thông tin, tuyên truyền cần được chú trọng
Tham gia thảo luận tại phiên họp, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường bày tỏ nhất trí cao với chủ trương lấy ý kiến nhân dân đối với dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi); đồng thời bày tỏ cơ bản nhất trí với dự thảo nghị quyết và đồng tình với ý kiến thẩm tra của Ủy ban Kinh tế, những gợi ý của Chủ tịch Quốc hội. Do đó, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường cho rằng phải đầu tư kỹ lưỡng hơn đối với dự thảo nghị quyết này...
Ngoài ra, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường cũng nêu rõ, hiện nay dự thảo nghị quyết mới nói về mục đích, yêu cầu, đối tượng, nội dung, hình thức, thời gian và trách nhiệm tổ chức để lấy ý kiến, do đó cần có một Điều quy định về kết quả lấy ý kiến. Theo đó, kết quả lấy ý kiến nhân dân phải vừa gửi về Bộ Tài nguyên và Môi trường để tổng hợp, báo cáo và đồng thời cũng gửi về Quốc hội để chủ động nắm thông tin và xem xét trong quá trình thẩm tra, hoàn thiện dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi).
    |
 |
Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường phát biểu ý kiến tại phiên họp. Ảnh: Doãn Tấn |
Đồng quan điểm này, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh đề nghị cần sử dụng đa dạng hóa, phối hợp các kênh tổng hợp ý kiến của Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp; của Chính phủ và chính quyền các cấp; của Mặt trận Tổ quốc; sử dụng song song các kênh này và đối chiếu lẫn nhau để bảo đảm minh bạch về thông tin.
Quan tâm đến hình thức lấy ý kiến, Chủ nhiệm Nguyễn Đắc Vinh nhấn mạnh, hình thức lấy ý kiến là vấn đề rất quan trọng; đề nghị trước khi lấy ý kiến cần tổ chức thật tốt công tác thông tin, tuyên truyền để đối tượng lấy ý kiến có nhận thức rõ ràng, hiểu biết sâu sắc về vấn đề mình cần đóng góp ý kiến.
"Đây là dự án luật lớn, phạm vi rộng, liên quan rất nhiều vấn đề, nên công tác thông tin, tuyên truyền cần được chú trọng, đặc biệt cần chú ý đến ý kiến của các chuyên gia, các nhà nghiên cứu trong lĩnh vực này", Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh lưu ý.
Liên quan đến thời gian tổ chức lấy ý kiến, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội Lê Quang Huy bày tỏ băn khoăn rằng đây là dự án luật lớn, nhiều vấn đề phức tạp, việc xin ý kiến rộng rãi cần phải tính thêm vì thời gian lấy ý kiến trùng vào dịp Tết cổ truyền.
Để tránh việc triển khai mang tính hình thức, Chủ nhiệm Lê Quang Huy đề nghị cần có cách làm, phương án cụ thể để triển khai lấy ý kiến và nên kéo dài thời gian lấy ý kiến nhân dân đến ngày 15-3-2023, thậm chí kéo dài hơn để đủ thời lượng nghiên cứu và thẩm thấu dự án luật sao cho thấu đáo.
11 nội dung của dự án Luật Đất đai sửa đổi được đề xuất lựa chọn xin ý kiến nhân dân:
- Chính sách đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số;
- Căn cứ, thẩm quyền, trình tự, thủ tục điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất;
- Các trường hợp thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng, trong đó có trường hợp thu hồi đất để thực hiện dự án đô thị, dự án nhà ở thương mại;
- Nguyên tắc “bảo đảm thu nhập và điều kiện sống bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ” khi bồi thường về đất trong trường hợp Nhà nước thu hồi đất;
- Quy trình giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất đối với đất ở, đất sản xuất, kinh doanh;
- Việc sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư thông qua việc thỏa thuận về quyền sử dụng đất;
- Việc mở rộng hạn mức nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân;
- Việc mở rộng đối tượng nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất trồng lúa;
- Việc cho phép chuyển nhượng, thế chấp quyền thuê trong hợp đồng thuê đất trả tiền hằng năm;
- Nguyên tắc và phương pháp định giá đất;
- Thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai.
|
* Tại phiên họp, 100% thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội có mặt biểu quyết nhất trí thông qua các nội dung cơ bản của Nghị quyết về việc tổ chức lấy ý kiến nhân dân đối với dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi).
Kết luận nội dung phiên họp, Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đề nghị Ủy ban Kinh tế chủ trì, phối hợp với Ủy ban Pháp luật, Bộ Tài nguyên và Môi trường tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội để hoàn thiện dự thảo Nghị quyết, xin ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội trình Chủ tịch Quốc hội ký ban hành.
THẢO NGUYÊN