Tàu đánh cá Trọng Nghĩa bị nạn trôi dạt trên sóng dữ mùa biển động. Ba ngày đêm các ngư dân chống chọi, cầm cự trong tuyệt vọng. Họ không thể quên thời khắc ấy: Trong âm u, dữ dội của ngày biển động, bóng một chiếc tàu có cờ đỏ sao vàng hiện ra, mỗi lúc một gần. Thấp thoáng những áo xanh của cán bộ, chiến sĩ Cảnh sát biển (Hải quân nhân dân Việt Nam) quen thuộc. Các thuyền viên như đứng lặng, không ai nói với ai một lời. Niềm hạnh phúc hiện trên khóe mắt giàn giụa nước của họ. Sau những ngày trôi dạt tưởng như sẽ bị biển cả nuốt chửng, sự sống đã được gọi về...

Hành trình ngược từ “cõi chết”

Câu chuyện về tàu Trọng Nghĩa gặp nạn và những khoảnh khắc đầy hiểm nguy của các thuyền viên, sự dũng cảm hy sinh của cán bộ, chiến sĩ cảnh sát biển vùng 5 vẫn còn là “đề tài thời sự” được ngư dân vùng biển Tây Nam của Tổ quốc nhắc đến và truyền tai nhau.

Giữa tháng 12-2006, từ làng chài ven biển thuộc xã Khánh Bình Tây, huyện Trần Văn Thời (Cà Mau), thuyền trưởng Nguyễn Hoàng Sơn và 16 ngư dân trên tàu Trọng Nghĩa (Biển kiểm soát: CM-91501TS) ra khơi đánh cá vào buổi bình minh khi biển lặng, sóng êm. Công việc đánh bắt ngày nối ngày bình yên thì bất ngờ xuất hiện đợt áp thấp nhiệt đới. Biển động dữ dội. Các thuyền viên thu dọn ngư cụ, tránh những đợt lắc dữ dội do sóng biển đánh mạnh. Trưa 20-12-2006, gió biển tạm lắng, các thuyền viên đang tranh thủ ngả lưng sau những phút mệt nhoài thì bất ngờ tiếng thuyền trưởng Nguyễn Hoàng Sơn kêu thất thanh: "Chết rồi. Nước ngập phòng máy rồi!".

Tàu Trọng Nghĩa bị nạn được lai kéo về Cảng An Thới (Phú Quốc) an toàn (ảnh: Huy Bình).

Kinh nghiệm đi biển dày dạn, các thuyền viên đều hiểu, nước ngập trong khoang tàu là dự báo một tai họa kinh hoàng, cận kề với cái chết. Tất cả thuyền viên đều bật dậy nháo nhào lao xuống khoang dưới. Từ những vết nứt, lỗ thủng dưới đáy tàu, nước đang xối xả tràn vào phòng máy. Không chần chừ, tất cả lao vào cố gắng giữ mạn đáy tàu không bị nứt vỡ thêm và dùng thùng, xô, chuyền tay nhau tát nước ra ngoài. Biết khó cầm cự, thuyền trưởng Sơn nhanh chóng lệnh cho tàu hướng vào bờ và liên tục phát tín hiệu "gọi bờ" để được trợ giúp cứu nạn, cứu hộ.

Biển động ngày càng dữ dội. Gió và những đợt sóng dâng cao đánh mạnh lên mạn tàu. Thân tàu nghiêng ngả trong mưa giông. Những lỗ thủng nơi đáy tàu ngày càng lớn. Lúc này, nếu cho tàu tiếp tục chạy sẽ có khả năng làm tăng áp lực, khoang tàu sẽ bị vỡ bung nên thuyền trưởng Sơn phải cho tàu tắt máy, để trôi không phương hướng trên biển. Cứu tàu là cứu sự sống của chính mình dẫu có hy vọng mong manh. 17 thuyền viên thay phiên nhau tát nước ra ngoài. Ngày thứ nhất, ngày thứ hai trôi qua trong vô vọng. Ngày thứ ba, sóng biển vẫn hung dữ tấn công con tàu đầy thương tích. Dù kiệt sức, các thuyền viên vẫn gắng sức cầm cự, tát nước ra ngoài. Ai cũng hiểu, nếu họ ngừng tay thì tàu sẽ chìm…

Phía trong buồng lái, thuyền trưởng Sơn bấm máy ICOM phát tín hiệu, kêu cứu liên tục. Bất ngờ, sáng 22-12, Đài duyên hải Nha Trang (Thuộc Công ty Thông tin điện tử Hàng hải Việt Nam) nhận được tín hiệu của tàu Trọng Nghĩa. Tiếng trả lời nghe rõ mồn một từ đầu dây bên kia như vọng sự sống vào tai thuyền trưởng Hoàng Sơn: Đài duyên hải Nha Trang đây. Đề nghị thuyền trưởng thông báo tình hình bị nạn và tọa độ tàu!

Mọi người trên tàu lặng đi vì sung sướng. Thông tin về tàu Trọng Nghĩa bị nạn đang trôi trên biển nhanh chóng được truyền đến các ngành chức năng trong đất liền và lực lượng cứu nạn, cứu hộ trên biển…

Mệnh lệnh trái tim

Thông tin tàu bị nạn nhanh chóng được chuyển về cho Bộ tư lệnh Hải quân, Sở Chỉ huy Cảnh sát biển Vùng 5 và sau đó được chuyển đến các tàu cảnh sát biển đang tuần tra. Các lực lượng khẩn trương triển khai các phương án cứu nạn, cứu hộ.

Biên đội tàu CSB-2001 và CSB-2002 của Cảnh sát biển Vùng 5 đang tuần tra trên biển thì nhận được lệnh của Sở chỉ huy Cảnh sát biển Vùng 5 truyền đến phải cấp tốc triển khai nhiệm vụ cứu tàu Trọng Nghĩa. Lúc này trời đang trưa. Tọa độ của tàu CSB-2002 cách tàu bị nạn 56 hải lý về hướng Tây Nam. Đã thuần thục các phương án cứu nạn, cứu hộ trên biển, trung tá Lê Đình Lợi, Phó Hải đội trưởng Hải đội 501 chỉ huy tàu CSB-2002 lập tức quay tàu về hướng Tây Nam vượt sóng. Trong quá trình hành quân, cán bộ, chiến sĩ tàu CSB-2002 liên tục phát tần số gọi tàu Trọng Nghĩa, duy trì liên lạc nắm bắt các thông tin để vạch kế hoạch cụ thể, nhanh chóng cứu tàu.

Trung tá Lê Đình Lợi liên tục cầm bộ đàm trao đổi và xin ý kiến chỉ đạo từ Sở chỉ huy Cảnh sát biển Vùng 5 để thống nhất các phương án. Cũng tại Sở Chỉ huy cảnh sát biển vùng 5, công tác kêu gọi phối hợp các lực lượng bảo vệ trên biển của các nước lân cận cũng được triển khai và nhận được sự trợ giúp nhiệt tình của Hải quân Thái Lan.

Đến 15 giờ 20 phút, tàu CM-915501 hiện ra trong thời tiết âm u của biển. Khi tàu Trọng Nghĩa đã ở trước mặt, đứng trên mũi tàu, trung tá Lê Đình Lợi đã cố gắng xét đoán thực trạng của con tàu. Biển động dữ dội. Trung tá Lê Đình Lợi hô to: “Buộc phao, kéo dây lớn ngay lập tức”. Những thuyền thúng được thả xuống, những chiến sĩ bơi thuyền thúng sang tàu bị nạn, nhanh chóng đưa áo phao, lương thực cho các thuyền viên, khắc phục tạm thời sự cố. Trung tá Lợi đã cho di chuyển các thuyền viên trên tàu bị nạn qua tàu CSB-2002 để khám và cấp cứu.

Sau khi xem xét, chỉ huy tàu CSB-2002 đánh giá khó có thể sửa chữa tàu Trọng Nghĩa trong thời tiết biển động. Tàu đã bị hư hại rất nặng. Đáy ván bị phá vỡ, rạn nứt nhiều nơi, nước vào nhiều, thân vỏ yếu có khả năng sẽ nhanh chóng bị chìm nếu tiếp tục bị sóng đánh mạnh. Làm sao tiếp cận tàu để bảo đảm an toàn khi đáy tàu bị thủng? Nếu không tính toán kỹ, trong hoàn cảnh biển động, khi tàu CSB-2002 tiếp cận sẽ tiếp tục khiến sức nước đánh vỡ tiếp khoang tàu, làm chìm tàu.

Theo chỉ đạo của Ban chỉ huy phòng, chống lụt bão-tìm kiếm cứu nạn tỉnh Cà Mau, cứu người là trên hết, có thể bỏ tàu chìm. Sau khi quan sát và nghiên cứu kỹ, trao đổi và xin ý kiến chỉ đạo từ Sở chỉ huy Cảnh sát biển Vùng 5, với phương châm “còn nước, còn tát”, Sở chỉ huy Cảnh sát biển Vùng 5 đã thống nhất quyết tâm cứu cả người, cả tàu, kéo vào bờ.

Ngay sau đó, các biện pháp chống chìm tàu đã được triển khai với những dụng cụ chống chìm hiện có. Suốt gần hai ngày ngâm mình trong nước biển, các chiến sĩ cảnh sát biển đã khống chế được tình trạng nước tràn vào khoang tàu. Tiếp đó, để bảo đảm độ an toàn khi kéo tàu vào bờ, cán bộ, chiến sĩ tàu CSB-2002 đã nỗ lực dùng dây thừng giằng chéo bó thân tàu theo phương pháp “bó giò”, gia cố các mặt ván ở đáy, phủ kín thân tàu… Cách làm này đã giúp cho tàu giữ độ ổn định, tránh bị vỡ bung ra từng mảnh khi tàu lớn tiếp cận và trong quá trình lai kéo vào bờ.

Tối 24-12, tàu CSB-2002 với sự hỗ trợ áp tải của tàu CSB-2001 đã tiến hành kéo tàu bị nạn cập cảng xã đảo Thổ Chu an toàn. Tiếp đó, cán bộ, chiến sĩ biên đội tàu CSB-2002 và tàu CSB-2001 tiếp tục sửa chữa, khắc phục tàu Trọng Nghĩa. Ngày 25-12 tổ chức lai kéo tàu Trọng Nghĩa về đảo Phú Quốc để tổ chức bàn giao cho chủ tàu là Nguyễn Thanh Tình.

Thượng tá Nguyễn Kim Hồng, Phó chỉ huy trưởng Cảnh sát biển Vùng 5 cho chúng tôi biết: Sau khi đưa tàu bị nạn vào bờ an toàn, Sở Chỉ huy Cảnh sát biển Vùng 5 đã trợ giúp thuốc men, gạo, quần áo cho các thuyền viên trên tàu. Cán bộ, chiến sĩ cảnh sát biển Vùng 5 còn tổ chức quyên góp 3,73 triệu đồng trợ giúp các thuyền viên. Cầm những món quà và số tiền của cán bộ, chiến sĩ cảnh sát biển Vùng 5 khi chia tay, các thuyền viên tàu bị nạn đều rơi nước mắt. Hạnh phúc của họ không chỉ là cứu sống mà còn được chứng kiến nghĩa tình sâu đậm của cán bộ, chiến sĩ Cảnh sát biển Vùng 5 (Hải quân) trong những ngày sóng dữ.

ĐẶNG TRUNG KIÊN