Mỗi kỳ họp Quốc hội là dịp để chúng ta đánh giá lại kết quả thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước, cũng như hoạt động quản lý, chỉ đạo, điều hành và rút ra các bài học kinh nghiệm để phục vụ nhân dân tốt hơn. Đồng thời, cũng là dịp nhận diện rõ hơn những hạn chế, yếu kém, những khó khăn, thách thức cần tập trung giải quyết để tiếp tục đạt được những thành tựu lớn hơn. Với cách thức đó, các vị đại biểu Quốc hội (ĐBQH) đã nhiệt tâm theo dõi, đặt nhiều câu hỏi chất vấn sâu sắc, giúp cho các thành viên Chính phủ nâng cao chất lượng quản lý, điều hành. Nhân dịp này tôi xin ghi nhận ý kiến của cử tri và nhân dân cả nước đã phản ảnh tại kỳ họp.

Thay mặt Chính phủ, tôi xin trân trọng cảm ơn sự quan tâm giám sát, đánh giá của các vị ĐBQH đối với Chính phủ và các thành viên Chính phủ.

Trước khi vào nội dung tiếp thu giải trình, tôi mong các vị ĐBQH cùng chia sẻ: Theo tinh thần cương lĩnh bổ sung, phát triển 2011, đến giữa thế kỷ 21, phấn đấu xây dựng nước ta trở thành một nước công nghiệp phát triển theo định hướng xã hội chủ nghĩa (XHCN), thì những khó khăn, thách thức phía trước là không hề nhỏ. Xóa đói, giảm nghèo đã khó, làm cho đất nước cường thịnh, bền vững, thu hẹp và tiến kịp các nước phát triển, sẽ càng khó khăn hơn nhiều.

Trong lịch sử dựng nước và giữ nước, cha ông ta, những bậc tiền bối của chúng ta chưa bao giờ khuất phục trước ngoại bang, chưa bao giờ lùi bước trước những khó khăn, gian khổ. Tiếp nối truyền thống đó, chúng ta phải nỗ lực phấn đấu với tinh thần tự lực, tự cường với tất cả lòng tự hào, tự tôn dân tộc để vượt qua khó khăn, thách thức, xây dựng đất nước giàu mạnh, bảo vệ sự toàn vẹn lãnh thổ quốc gia, xã hội bình yên, thịnh vượng. Thách thức lớn nhất của chúng ta hiện nay không phải là thoát bẫy thu nhập trung bình. Nguy cơ lớn nhất không phải là tụt hậu kinh tế. Mà thách thức lớn nhất của chúng ta chính là thiếu ý chí mạnh mẽ vươn lên và nguy cơ lớn nhất là không hành động vì sợ trách nhiệm.

leftcenterrightdel
Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc trả lời chất vấn trước Quốc hội. Ảnh: Quốc hội.

Kính thưa Quốc hội,

Nguồn lực phát triển lớn nhất của đất nước ta không phải là “rừng vàng, biển bạc”. Nguồn lực phát triển lớn nhất của đất nước ta chính là con người, là gần 100 triệu người dân Việt Nam. Đảng và Nhà nước ta cùng cả hệ thống chính trị cam kết luôn nỗ lực chăm lo cho mọi người dân được chăm sóc sức khỏe, được học hành, được có việc làm, không ai bị bỏ lại phía sau. Phải làm sao để mỗi người dân Việt Nam có cơ hội thực hiện khát vọng làm giàu hợp pháp, phát triển khả năng trên chính mảnh đất quê hương. Chúng ta bày tỏ lòng tiếc thương tới những công dân Việt Nam thiệt mạng trong thảm kịch vừa xảy ra tại Anh và xin chia buồn với gia quyến các nạn nhân. Chúng ta không được để thảm kịch đó tái diễn! Thực tiễn và bối cảnh đòi hỏi chúng ta phải hành động thiết thực hơn nữa, nhanh và mạnh hơn nữa, hiệu quả hơn nữa để đạt mục tiêu chiến lược là dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

Để đạt được mục tiêu đó, chúng ta phải cùng quyết chí, đồng tâm hợp lực với tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm. Nghị quyết, chính sách của quốc gia thực thi có hiệu quả hay không thì cần có sự chung tay vào cuộc quyết liệt của toàn hệ thống chính trị, đặc biệt là vai trò chủ động, tích cực của các địa phương. Chúng ta đều thấy rõ, cùng một thể chế và chính sách nhưng một số địa phương tạo được môi trường đầu tư, kinh doanh rất tốt trong khi nhiều địa phương khác lại chưa tốt. Không ít ngành, địa phương giải ngân vốn đầu tư công cao, nhưng ngược lại nhiều nơi còn rất thấp. Tại sao cùng vướng mắc như nhau, có địa phương chủ động quyết liệt tháo gỡ để triển khai thành công, có địa phương lại chưa làm được? Câu trả lời chủ yếu nằm ở sự quyết tâm của mỗi chúng ta, ở việc nhận diện những khó khăn, thách thức và năng lực sáng tạo, sự quyết liệt trong tổ chức thực hiện của chúng ta.

Thưa các vị đại biểu Quốc hội,

Mấy ngày qua, Chính phủ, từng thành viên Chính phủ đã nghiêm túc lắng nghe, tiếp thu ý kiến của các vị ĐBQH và sẽ tập trung chỉ đạo các cấp, các ngành khẩn trương giải quyết, đáp ứng yêu cầu và kỳ vọng của đồng bào, cử tri cả nước; nỗ lực phấn đấu thực hiện thắng lợi các nghị quyết của Đảng, Quốc hội.

Năm 2019 là năm thứ hai liên tiếp dự báo chúng ta đạt và vượt toàn bộ 12/12 chỉ tiêu chủ yếu, trong đó có 5 chỉ tiêu vượt kế hoạch. Nhưng kết quả này sẽ cao hơn nữa nếu mỗi chúng ta cùng nêu gương, hành động quyết liệt hơn để tháo gỡ những khó khăn vướng mắc của nền kinh tế.

Sau đây, thay mặt Chính phủ, tôi xin báo cáo, làm rõ hơn về một số vấn đề trọng tâm mà Quốc hội, đồng bào, cử tri cả nước quan tâm.

Về giải ngân vốn đầu tư công: Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ thường xuyên quan tâm chỉ đạo thúc đẩy giải ngân đầu tư công;  nhưng thực tế cho thấy vẫn cần tiếp tục đôn đốc giải quyết sát sao hơn, đồng thời, cần sự chủ động, sáng tạo vào cuộc mạnh mẽ của tất cả các cấp chính quyền, của từng cơ quan, đơn vị. Các bộ trưởng và chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phải bám sát kế hoạch và tiến độ giải ngân của từng dự án thuộc thẩm quyền quản lý; khẩn trương đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, chịu trách nhiệm trực tiếp về kết quả thực hiện giải ngân và hiệu quả sử dụng vốn đầu tư của ngành mình, địa phương mình; không để tiếp diễn tình trạng bê trễ, đùn đẩy, né tránh trách nhiệm. Không được để tình trạng chậm giải ngân vốn đầu tư công làm phát sinh thêm chi phí, giảm hiệu quả sử dụng nguồn lực và hạn chế tiềm năng phát triển đất nước. Không được để thất thoát, tham nhũng, tiêu cực, lãng phí trong đầu tư công; phải bảo đảm hiệu quả cao nhất, chất lượng tốt nhất.

Về dự án trọng điểm quốc gia Cảng hàng không quốc tế Long Thành và đường bộ cao tốc Bắc-Nam phía Đông: Đây là những dự án đã được Quốc hội phê duyệt chủ trương đầu tư, ưu tiên bố trí vốn. Chính phủ đã và đang tích cực chỉ đạo triển khai thực hiện; Thủ tướng Chính phủ đã báo cáo Quốc hội và phê duyệt báo cáo khả thi Cảng hàng không quốc tế Long Thành, tỉnh Đồng Nai đã cam kết bàn giao mặt bằng vào đầu năm 2020 để khởi công vào đầu năm 2021 và hoàn thành giai đoạn 1 vào năm 2025. Đối với 11 dự án thành phần đường bộ cao tốc Bắc-Nam phía đông, trong số 3 dự án đầu tư công thì đã khởi công 1 dự án, 2 dự án còn lại sẽ triển khai trong quý IV năm nay. 8 dự án theo hình thức PPP chuyển sang đấu thầu trong nước, sẽ triển khai xây dựng vào giữa năm 2020.

Nhiều vị ĐBQH đã nêu ý kiến về việc triển khai nghị quyết về phát triển bền vững Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) thích ứng với biến đổi khí hậu còn nhiều khó khăn về nguồn vốn, trong khi hệ thống hạ tầng giao thông kết nối còn nhiều bất cập và tình trạng sạt lở bờ sông, bờ biển nghiêm trọng gần đây...

Chính phủ đã và đang tập trung chỉ đạo, quyết tâm sớm hoàn thành các tuyến đường bộ quan trọng kết nối các địa phương trong vùng ĐBSCL; đặc biệt cao tốc Trung Lương-Mỹ Thuận đã được ưu tiên bố trí đủ vốn và dự kiến hoàn thành vào đầu năm 2021; Dự án cầu Mỹ Thuận 2 sẽ triển khai quý 1/2020 và đoạn cao tốc Mỹ Thuận-Cần Thơ sẽ sớm triển khai thực hiện.

Chúng ta có kế hoạch bố trí 16.700 tỷ đồng cho các dự án phát triển ĐBSCL. Chính phủ sẽ kiến nghị Quốc hội tiếp tục bố trí đủ 3.400 tỷ đồng nữa từ kế hoạch đầu tư công trung hạn và dự phòng ngân sách Trung ương 2019 để hỗ trợ các địa phương trong vùng. Thời gian tới, Chính phủ tiếp tục ưu tiên bố trí ngân sách nhà nước (NSNN) và tăng cường huy động các nguồn lực xã hội để giải quyết các vấn đề cấp bách như đối phó tình hình sạt lở bở sông, bờ biển, suy giảm nguồn nước, thực hiện chuyển đổi cơ cấu kinh tế, cây trồng, vật nuôi, phát triển nguồn nhân lực và hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, trong đó có việc tập trung đầu tư cảng biển, cảng sông. Quyết tâm thực hiện hiệu quả các đề án, chương trình đã được duyệt, không ngừng cải thiện đời sống của hơn 20 triệu người dân vùng ĐBSCL, phát huy hơn nữa các tiềm năng, thế mạnh và sự đóng góp của vùng cho đất nước.

Về cơ cấu lại doanh nghiệp nhà nước (DNNN): Tiếp thu ý kiến của các vị ĐBQH, Chính phủ sẽ chỉ đạo thực hiện đồng bộ các giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động, đổi mới năng lực quản trị của DNNN, tăng nhanh tiến độ cổ phần hóa, thoái vốn trong kế hoạch đã được duyệt. Tiếp tục tạo cơ hội cho khu vực tư nhân, các loại hình hợp tác xã tham gia quá trình tái cơ cấu DNNN. Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp cần tập trung vào mục tiêu nâng cao hiệu quả hoạt động, nhất là tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu của các tập đoàn, tổng công ty nhà nước; đặt yêu cầu cụ thể về năng lực quản trị của các DNNN tiến tới đạt chuẩn mực thông lệ quốc tế. Đối với các dự và doanh nghiệp thua lỗ, thất thoát lớn, cần tập trung giải quyết, bảo đảm hoàn thành đúng tiến độ, giảm thiểu thiệt hại cho Nhà nước và xử lý nghiêm các sai phạm.

Vấn đề cơ cấu lại các ngân hàng thương mại yếu kém và xử lý nợ xấu: Cần phải được triển khai, xử lý quyết liệt hơn, nhanh hơn và thực chất hơn. Sử dụng hiệu quả các công cụ chính sách tiền tệ, phấn đấu 2020, giảm ít nhất 0,5 điểm phần trăm lãi suất cho vay, nhất là đối với những lĩnh vực ưu tiên. Điều hành tỷ giá linh hoạt, hiệu quả theo tín hiệu thị trường, hỗ trợ xuất khẩu và nâng đỡ sản xuất trong nước.

Về môi trường đầu tư kinh doanh: Tiếp tục triển khai nghiêm túc Nghị quyết số 02 của Chính phủ về cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Cải cách mạnh mẽ nền hành chính công vụ, khuyến khích đổi mới và sáng tạo trong mọi hoạt động của nền kinh tế. Tiếp tục nỗ lực nâng hạng môi trường kinh doanh và năng lực cạnh tranh quốc gia thuộc nhóm ASEAN-4 trong 5 năm tới. Đặc biệt, cần phối hợp với ngành tòa án cải thiện mạnh mẽ chỉ số giải quyết phá sản (xếp hạng của WB về chỉ số này của Việt Nam là 133/190 nền kinh tế).

Tiếp thu ý kiến các ĐBQH, Chính phủ sẽ chỉ đạo tiếp tục rà soát, bãi bỏ và giảm đáng kể danh mục ngành nghề kinh doanh có điều kiện thông qua việc bổ sung, sửa đổi Luật Đầu tư; tiếp tục bãi bỏ, đơn giản hóa các quy định về điều kiện kinh doanh, bảo đảm những thay đổi này có tác động thiết thực đối với người dân và doanh nghiệp, chuyển mạnh từ tiền kiểm sang hậu kiểm. Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Thanh tra Chính phủ tổng hợp, đánh giá hai năm thực hiện Chỉ thị 20 về chấn chỉnh công tác thanh tra, kiểm tra đối với doanh nghiệp ở tất cả các bộ, ngành và địa phương. Yêu cầu mọi cấp, mọi ngành, cơ quan chức năng hoạt động với phương châm phục vụ, kiến tạo, cải thiện hơn nữa môi trường đầu tư kinh doanh trong bối cảnh, hội nhập, cạnh tranh quốc tế ngày càng mạnh mẽ. Chính phủ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Tòa an Nhân dân Tối cao, Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao để hoàn thiện các quy định pháp luật có liên quan về cơ chế bảo vệ quyền tài sản và thực thi các hợp đồng, về phá sản doanh nghiệp và giải quyết tranh chấp hợp đồng là những lĩnh vực chậm cải thiện nhất thời gian qua. Đồng thời, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát trong quản lý thị trường, chống gian lận thương mại, gian lận xuất xứ hàng hóa, hàng nhập lậu qua biên giới, hàng giả,… tạo môi trường kinh doanh minh bạch, lành mạnh.

Các thủ tục hành chính về đầu tư, đất đai, xây dựng và môi trường còn phức tạp, đôi khi không rõ ràng, chồng chéo, mâu thuẫn… gây tốn kém nhiều thời gian, tiền bạc và rủi ro cao cho các nhà đầu tư. Đây là những rào cản trực tiếp gây khó khăn cho việc mở rộng đầu tư, kinh doanh. Ngay sau kỳ họp này, Chính phủ tiếp tục chỉ đạo tập trung rà soát toàn diện để bãi bỏ các quy định bất hợp lý, sửa đổi các thủ tục hành chính trùng lặp, chồng chéo, không rõ ràng trong các quy định pháp luật thuộc phạm vi thẩm quyền của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Xây dựng một Luật sửa nhiều luật trình Quốc hội nhằm khắc phục những bất cập của pháp luật hiện hành trước yêu cầu đổi mới, phát triển và hội nhập.

Về công tác bảo vệ môi trường: Như các ĐBQH nêu chúng ta đang phải đối diện với vấn đề ô nhiễm môi trường ngày càng nghiêm trọng, đặc biệt ở các đô thị lớn, trong đó nổi lên là ô nhiễm nguồn nước, không khí, và vấn đề rác thải, úng ngập… Đảng, Nhà nước tiếp tục đặt ra yêu cầu cao hơn về an ninh, an toàn và chất lượng cuộc sống của người dân. Quan điểm phát triển hài hòa trên ba trụ cột kinh tế-xã hội-môi trường được thể hiện trong các nghị quyết của Đảng, Quốc hội, Chính phủ phải được tổ chức thực hiện nghiêm túc, hiệu quả. Kiểm soát chặt chẽ, nghiêm ngặt các dự án có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường, rác thải nhập khẩu; khuyến khích đầu tư sử dụng các loại vật liệu thân thiện với môi trường, hạn chế sản xuất và tiêu dùng sản phẩm nhựa sử dụng một lần, chú trọng phát triển năng lượng tái tạo. Xây dựng các kịch bản phòng ngừa, xử lý sự cố môi trường như ô nhiễm không khí, bụi mịn, an ninh nguồn nước, thắt chặt quản lý khai thác nước ngầm...

Về các vấn đề xã hội: Chính phủ tiếp tục quan tâm chăm lo đời sống cho người có công, người nghèo, người khuyết tật, cung cấp dịch vụ xã hội cơ bản cho các đối tượng chính sách, tạo cơ hội học hành, tiếp cận y tế cho đồng bào vùng dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa, nhất là ở các vùng Tây Bắc, Tây Nguyên, Tây Nam Bộ, bãi ngang ven biển. Trong xây dựng nông thôn mới, chúng ta đã đạt được những thành tựu rất đáng khích lệ, là kết quả trực tiếp từ nghị quyết rất đúng đắn của Trung ương về tam nông. Nhưng chúng ta cũng cần nghiêm túc nhìn nhận sâu sắc, toàn diện cả kết quả tích cực có tính lịch sử và cả những hạn chế yếu kém, không được chủ quan, để triển khai tốt hơn nữa trong giai đoạn sắp đến. Liệu có bền vững không, khi có xã đạt nông thôn mới nhưng chất lượng cuộc sống của người dân về văn hóa, về môi trường lại đi xuống? Chỉ có nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá toàn diện, chúng ta mới nhận biết hết được những hạn chế, yếu kém và mặt trái; từ đó nỗ lực và có giải pháp phù hợp để nâng cao thực chất hơn chất lượng cuộc sống của người dân nói chung và vùng nông thôn nói riêng.

Về các vấn đề xã hội bức xúc mà ĐBQH nêu như tình trạng xuống cấp về văn hóa, đạo đức, bạo lực gia đình, xâm hại trẻ em; hành xử côn đồ; tai nạn giao thông, đuối nước, cháy nổ nghiêm trọng…

Chúng ta đều biết, trình độ phát triển và tiến bộ của một dân tộc không chỉ đo bằng thành tích kinh tế (mặc dù điều này rất quan trọng), mà còn đo bằng môi trường sống và các giá trị văn hóa, văn minh. Kinh tế thị trường đem lại cho chúng ta điều kiện vật chất đầy đủ hơn, tiện nghi hơn nhưng cũng có mặt trái là dễ làm cho con người thờ ơ, vô cảm, thiếu trách nhiệm, dễ bỏ qua hoặc lãng quên các giá trị văn hóa, đạo đức truyền thống. Vì vậy, cần phải có chiến lược, biện pháp cụ thể để phát huy mặt tích cực, hạn chế mặt trái của cơ chế thị trường, của hội nhập quốc tế, nâng cao chất lượng cuộc sống, bảo tồn các giá trị văn hóa, đạo đức truyền thống và trách nhiệm xã hội của mỗi công dân.

Chính phủ khuyến khích các hoạt động văn hóa lành mạnh, loại bỏ các biểu hiện trái với truyền thống tốt đẹp của dân tộc và lợi ích chung của cộng đồng và xã hội; yêu cầu các cấp, các ngành, trước hết là các lực lượng chức năng tập trung thực hiện quyết liệt, đồng bộ các giải pháp bảo đảm môi trường sống, an ninh, an toàn cho người dân. Đẩy mạnh thông tin truyền thông, tôn vinh gương người tốt, việc tốt; phê phán những hành vi vô trách nhiệm, thiếu văn hóa. Cần rà soát lại các quan hệ xã hội liên quan đến văn hóa, đạo đức truyền thống để bảo vệ nền tảng giá trị bằng pháp luật. Nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực thi pháp luật về bảo vệ, chăm sóc, giáo dục trẻ em, bình đẳng giới, phòng chống bạo lực gia đình; kiên quyết xử lý nghiêm khắc các vi phạm. Đặc biệt quan tâm tới công tác bảo vệ, chăm lo cho trẻ em, trẻ vị thành niên, không chấp nhận thực tế có những trẻ em bị bạo hành, bị lạm dụng sức lao động và bị xâm hại như những vụ việc đã nêu trên báo chí. Tôi đã trao đổi với đồng chí Bộ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và xã hội về vấn đề này. Việt Nam có Luật trẻ em 2016, Thủ tướng sẽ sớm ban hành chỉ thị về tăng cường công tác bảo vệ, chăm lo cho trẻ em.

Chú trọng bảo đảm an toàn giao thông, phòng, chống cháy nổ, trong đó có việc nhanh chóng di dời các cơ sở sản xuất ô nhiễm, có nguy cơ cháy nổ cao ra khỏi khu dân cư. Cùng với gìn giữ văn hóa truyền thống tốt đẹp, chúng ta cần tiếp tục học hỏi, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại, hướng tới xây dựng một xã hội Việt Nam nhân ái, công bằng, dân chủ, văn minh.

Về năng lực bộ máy hành chính và chất lượng cán bộ: Nhiều ĐBQH đã phát biểu, chất vấn về vấn đề này và bày tỏ sự chia sẻ với Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Dù đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận nhưng cũng phải nghiêm túc đánh giá rằng: Năng lực của bộ máy hành chính và chất lượng cán bộ hiện nay chưa đáp ứng kịp với yêu cầu quản lý, điều hành kinh tế-xã hội trong tình hình mới. Thủ tướng Chính phủ nhận thấy còn thiếu đồng bộ, thiếu nhất quán ở một số bộ, ngành, địa phương về tư duy lẫn hành động trong quản trị Nhà nước, trong cải cách hành chính, xây dựng Chính phủ điện tử. Tiếp thu ý kiến của ĐBQH, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tiếp tục chỉ đạo rà soát chức năng nhiệm vụ của các cơ quan nhà nước từ Trung ương đến địa phương, khắc phục triệt để tình trạng chồng chéo, trùng lặp, không phân định và xác định rõ trách nhiệm trong việc triển khai thi hành nhiệm vụ, thúc đẩy điện tử hóa, số hóa hoạt động của các cơ quan nhà nước, gắn với tăng cường bảo đảm an toàn thông tin, an ninh mạng. Trên cơ sở đó sẽ đẩy mạnh việc sắp xếp lại bộ máy, tinh giản biên chế để tiết kiệm chi thường xuyên, dành nguồn lực cho đầu tư phát triển gắn với cải cách chính sách tiền lương theo Nghị quyết Trung ương. Thủ tướng cũng sẽ chỉ đạo các bộ, ngành, cơ quan chức năng nhanh chóng triển khai việc cụ thể hóa chủ trương, chính sách của Đảng về trọng dụng nhân tài để huy động nguồn nhân lực chất lượng cao vào quá trình xây dựng và kiến thiết đất nước; đồng thời sẽ tiến hành tổng kết, đánh giá tình hình thực hiện Nghị định số 157/2007/NĐ-CP về trách nhiệm của người đứng đầu, cấp phó của người đứng đầu trong thi hành công vụ để sửa đổi, bổ sung đáp ứng yêu cầu trong thời kỳ mới.

Về quốc phòng, an ninh: Nhiều ĐBQH bày tỏ sự quan tâm, lo lắng trước các hành vi vi phạm nghiêm trọng các vùng biển của nước ta được xác định theo luật pháp quốc tế trên Biển Đông và hiến kế cho Chính phủ nhiều giải pháp cụ thể. Đây cũng là mối quan tâm, nỗi lo lắng chung của đồng bào ta. Chúng ta đều biết dân tộc ta đã trải qua hàng ngàn năm dựng nước và giữ nước, trải qua nhiều cuộc đấu tranh bảo vệ Tổ quốc, gìn giữ độc lập và thống nhất đất nước nên khó có ai thấm nhuần ý nghĩa của hòa bình sâu sắc hơn chúng ta. Dưới sự lãnh đạo của Đảng và trên cơ sở các căn cứ pháp lý, thời gian qua, chúng ta kiên quyết, kiên trì bảo vệ toàn vẹn chủ quyền, quyền chủ quyền trên vùng biển nước ta. Trên cơ sở tiếp thu ý kiến của ĐBQH, lắng nghe ý kiến, nguyện vọng của nhân dân, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ sẽ tiếp tục chỉ đạo các lực lượng chức năng triển khai các hoạt động thực thi pháp luật bằng các giải pháp phù hợp, “dĩ bất biến, ứng vạn biến” bảo đảm môi trường phát triển hòa bình, nhưng kiên quyết không nhân nhượng với các hành vi xâm phạm chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán của nước ta trên Biển Đông. Đồng thời tranh thủ sự ủng hộ, đồng tình của bạn bè quốc tế, của những quốc gia và lực lượng yêu chuộng hòa bình và công lý.

Về đấu tranh chống tham nhũng: Năm 2019, dưới sự chỉ đạo quyết liệt của Ban chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, cùng với các cơ quan kiểm tra cấp ủy đảng các cấp, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo phối hợp các cơ quan bảo vệ pháp luật tiến hành thanh tra, điều tra, truy tố trước pháp luật nhiều vụ án tham nhũng và đạt được nhiều kết quả quan trọng. Tuy nhiên, cuộc chiến chống tham nhũng là cuộc chiến đầy khó khăn thách thức. Chúng ta phải tiếp tục đấu tranh không khoan nhượng với tham nhũng, tiêu cực, lãng phí. Phải bằng công cụ pháp luật và sử dụng mạnh mẽ các chế tài pháp luật để làm trong sạch đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức đi đôi với đẩy mạnh cải cách, hoàn thiện thể chế pháp luật để loại trừ những kẽ hở dễ bị lợi dụng, sửa đổi những quy định không rõ ràng, chồng chéo, thậm chí mâu thuẫn. Chính phủ đề nghị các cơ quan thanh tra, kiểm tra, kiểm toán tổng hợp những bất cập của pháp luật được phát hiện trong quá trình thực thi công vụ để đề xuất với các cấp có thẩm quyền điều chỉnh kịp thời, vừa đẩy mạnh chống tham nhũng, vừa phải tạo điều kiện cho phát triển đất nước. Yêu cầu các đồng chí bộ trưởng, chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố, các cơ quan thực thi bảo vệ pháp luật và các cơ quan liên quan khác rà soát lại đội ngũ để đưa ra khỏi bộ máy những cán bộ tham nhũng, tiêu cực, lợi ích nhóm, gây nhũng nhiễu người dân và doanh nghiệp.

Về an ninh, trật tự: Việt Nam được đánh giá là một trong những đất nước an ninh, an toàn hàng đầu thế giới, được chọn là một trong 10 điểm đến hấp dẫn nhất thế giới năm 2019. Xã hội chúng ta cơ bản yên bình, có rất nhiều tấm gương người tốt, việc tốt, những con người xả thân, hy sinh vì cộng đồng, vì xã hội. Nhưng cũng còn những hành vi phạm tội tới mức tận cùng của cái ác xảy ra trong thời gian gần đây làm chúng ta rất đau lòng. Nhiều ĐBQH cũng đã đề cập đến tình hình tội phạm về ma túy, giết người, cướp của, lừa đảo, đánh bạc, sử dụng công nghệ cao, môi trường, buôn bán người, đưa người xuất cảnh trái phép, băng nhóm xã hội đen… đã gây hậu quả nghiêm trọng cho xã hội, xâm phạm tính mạng, tài sản của Nhà nước, của nhân dân, gây bức xúc xã hội.

Chính phủ nhận thức rõ và sẽ tập trung chỉ đạo thực hiện đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp đề ra; coi đây là nhiệm vụ trọng yếu, thường xuyên, lâu dài, không được chủ quan, lơ là. Cơ quan nào, địa phương nào để tình hình an ninh trật tự, tội phạm phức tạp thì cấp ủy, người đứng đầu, các cơ quan chức năng phải chịu trách nhiệm trước Đảng, Nhà nước, nhân dân. Bảo vệ cuộc sống bình yên, hạnh phúc cho nhân dân là trách nhiệm của tất cả các cấp, các ngành, các lực lượng chức năng. Cần khẩn trương rà soát các lĩnh vực có sơ hở gây mất an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, dễ phát sinh tội phạm, kịp thời phát hiện những thiếu sót, bất cập để hoàn thiện quy định pháp luật và chủ động, kịp thời có các giải pháp phòng chống, ngăn chặn hiệu quả. Các lực lượng chức năng, trước hết là Bộ Công an cần phát huy hơn nữa vai trò nòng cốt; chủ trì, phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương tập trung thực hiện tốt nhiệm vụ được giao, triển khai hiệu quả các đường dây nóng, sẵn sàng ứng phó hiệu quả mọi diễn biến, tình huống, không để tình hình phức tạp xảy ra.

Thưa các vị đại biểu Quốc hội,

Trong năm 2020, chúng ta đồng thời thực hiện vai trò Chủ tịch ASEAN 2020, Chủ tịch liên Nghị viện ASEAN (AIPA) và đảm nhiệm vai trò Ủy viên không thường trực của Hội đồng Bảo an LHQ nhiệm kỳ 2020-2021. Để hoàn thành các trọng trách quốc tế lớn này, rất cần sự tham gia, hợp tác, cùng hành động của cả hệ thống chính trị và người dân, đặc biệt là của các vị ĐBQH. Thành tựu hơn 30 năm đổi mới, hội nhập của Việt Nam, nhất là trong những năm gần đây có sự đóng góp, hợp tác chặt chẽ, hiệu quả của cộng đồng quốc tế, các đối tác phát triển, Chính phủ các nước, cộng đồng doanh nghiệp, nhà đầu tư nước ngoài; Chính phủ Việt Nam trân trọng cảm ơn và mong tiếp tục nhận được sự hỗ trợ, hợp tác cùng phát triển thịnh vượng của bạn bè quốc tế.

Chưa bao giờ đất nước đứng trước nhiều thời cơ và thuận lợi lớn như hiện nay. Chúng ta phải tận dụng triệt để những thời cơ lớn đó, phải nỗ lực bằng tất cả trái tim và khối óc, phải hành động bằng ý chí và sức mạnh của cả dân tộc chúng ta; bằng sự đoàn kết chung sức, đồng lòng của toàn dân và trong toàn hệ thống chính trị cũng như trong từng cơ quan/đơn vị như Bác Hồ kính yêu từng dạy: Dân ta nhớ một chữ đồng/Đồng tình, đồng sức, đồng lòng, đồng minh.

Chúng ta, hãy thắp lên ngọn lửa yêu nước, tinh thần tự tôn, tự trọng dân tộc, tinh thần tự lực, tự cường vượt qua mọi khó khăn, thách thức trong mỗi chúng ta; hãy khơi dậy sức sáng tạo với ngọn lửa đầy nhiệt huyết và đam mê, hãy hành động mạnh mẽ, quyết liệt trên mỗi cương vị của mình. Các cơ quan truyền thông, báo chí cần đóng góp khơi dậy ý chí, khát vọng dân tộc hùng cường, thịnh vượng để đưa đất nước đến bến bờ vinh quang.

Vì thời gian có hạn, tôi không thể đề cập đến tất cả những vấn đề mà các vị ĐBQH đã thảo luận, chất vấn. Với tinh thần cầu thị vì lợi ích quốc gia, dân tộc, Thủ tướng và các thành viên Chính phủ luôn nghiêm túc lắng nghe, sẽ chỉ đạo triển khai cụ thể và sẽ báo cáo kết quả thực hiện với Quốc hội tại các kỳ họp tiếp theo.

(Phát biểu của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc tại Phiên giải trình và trả lời chất vấn Kỳ họp thứ tám, Quốc hội khóa XIV)

(*) Đầu đề do Báo Quân đội nhân dân đặt.