Phát biểu khai mạc phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhấn mạnh, đây là phiên họp đầu năm mới 2019, cũng là phiên họp trong tháng cuối cùng của năm Mậu Tuất. Nhân dịp này, Chủ tịch Quốc hội chúc các đồng chí ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các vị đại biểu tham dự năm mới đạt nhiều kết quả tốt đẹp trong công tác.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho biết, tại phiên họp này, trong thời gian một ngày, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ xem xét, cho ý kiến về 3 vấn đề. Thứ nhất, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về những vấn đề còn ý kiến khác nhau của dự án Luật Thi hành án hình sự (sửa đổi). Thứ hai, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ quyết định việc cử Ủy viên Hội đồng tuyển chọn, giám sát thẩm phán quốc gia. Thứ ba, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ quyết định việc điều chỉnh địa giới hành chính 2 xã thuộc huyện Hồng Ngự và thành lập thị trấn Thường Thới Tiền thuộc huyện Hồng Ngự, tỉnh Đồng Tháp; quyết định việc nhập đơn vị hành chính cấp xã, thành lập 6 phường thuộc thị xã Chí Linh và thành lập thành phố Chí Linh thuộc tỉnh Hải Dương.

leftcenterrightdel
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân phát biểu khai mạc phiên họp.

Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, phiên họp được tiến hành vào dịp giáp Tết Nguyên đán và cũng là dịp triển khai công việc đầu năm mới 2019, các cơ quan, đơn vị đều có nhiều việc bận rộn, nhất là việc tổng kết, đánh giá công tác năm 2018 và triển khai công tác đầu năm 2019. Tuy nhiên, các đại biểu, đại diện các cơ quan hữu quan vẫn tham gia phiên họp đầy đủ, thể hiện sự tích cực chuẩn bị nội dung trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến. Chủ tịch Quốc hội đề nghị các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan, đơn vị hữu quan tập trung cao độ để hoàn thành các nội dung của chương trình Phiên họp thứ 30 đã đưa ra.

Thành lập khu sản xuất, điểm lao động cho phạm nhân lao động ngoài trại giam

* Ngay sau phiên khai mạc, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về các vấn đề còn ý kiến khác nhau của dự án Luật Thi hành án hình sự (sửa đổi). Việc quy định về tổ chức khu sản xuất, điểm lao động cho phạm nhân ngoài trại giam là một trong những vấn đề lớn trong dự thảo Luật thời gian vừa qua; được các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội quan tâm, cho ý kiến thảo luận. 

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga, Điểm b khoản 4 Điều 17 Dự thảo Luật quy định: “Căn cứ yêu cầu thực tế của công tác giam giữ, quản lý và tổ chức lao động dạy nghề cho phạm nhân, trại giam tổ chức khu sản xuất, điểm lao động, dạy nghề ngoài trại giam. Việc tổ chức khu sản xuất, điểm lao động, dạy nghề ngoài trại giam do Bộ trưởng Bộ Công an, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng quy định”. Về vấn đề này, tại Kỳ họp thứ 6 vừa qua, đại biểu Quốc hội có hai loại ý kiến chủ yếu: Tán thành với dự thảo Luật nhưng cần quy định chặt chẽ các điều kiện và không tán thành quy định vì lo ngại sẽ phát sinh nhiều vấn đề phức tạp. 

leftcenterrightdel

Toàn cảnh phiên họp. Ảnh: Quochoi.vn.

Ủy ban Tư pháp và Cơ quan chủ trì soạn thảo nhấn mạnh, đối với người bị phạt tù thì lao động, học tập (bao gồm cả học nghề) là nghĩa vụ bắt buộc và là nội dung quan trọng trong công tác giáo dục người chấp hành án phạt tù. Do đó, hai cơ quan này thống nhất đề nghị bổ sung quy định cho phép trại giam thành lập Khu sản xuất, Điểm lao động và cho phép trại giam phối hợp với doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân tổ chức lao động, dạy nghề cho phạm nhân ngoài trại giam. Tuy nhiên, để bảo đảm tính khả thi và phù hợp với pháp luật quốc tế, Ủy ban Tư pháp cho rằng, việc tổ chức cho phạm nhân lao động ngoài trại giam phải đáp ứng hai yêu cầu. 

Trước hết, phải bảo đảm về an ninh, trật tự tại khu vực phạm nhân lao động; thực hiện đầy đủ các chế độ giam giữ, giáo dục cải tạo đối với phạm nhân; bảo đảm công khai, minh bạch việc phân phối lại kết quả lao động của phạm nhân một cách hợp lý và bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động. Thứ hai là quy định mang tính nguyên tắc trong Luật các điều kiện đối với phạm nhân được chọn ra ngoài lao động, như: Loại tội, mức hình phạt, thời gian chấp hành hình phạt tù còn lại, ý thức cải tạo, sức khỏe, độ tuổi lao động của phạm nhân..., trên cơ sở đó, giao Chính phủ quy định chi tiết.

Cũng bày tỏ đồng tình cần bổ sung quy định cho phép trại giam thành lập Khu sản xuất, Điểm lao động, nhưng Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Khắc Định nhấn mạnh đây là luật khó với nhiều nội dung mới, nên cần xem xét, trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhiều lần, đưa ra thảo luận, góp ý kỹ lưỡng.

Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội Hà Ngọc Chiến cơ bản thống nhất với Ủy ban Tư pháp về việc tổ chức khu sản xuất, dạy nghề ở ngoài trại giam. Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Hà Ngọc Chiến cũng nhấn mạnh, quy định sẽ tháo gỡ được nhiều vướng mắc lâu nay như khắc phục được tình trạng quá tải, thông qua lao động sẽ góp phần cải tạo phạm nhân thành người lương thiện, cải thiện cải thiện sức khỏe và góp phần tạo ra sản phẩm cho xã hội... Ngoài ra, việc lao động sản xuất cũng tạo cơ sở thực hiện các chính sách nhân đạo (như giảm án, đặc xá)...

Nhấn mạnh quyền con người của phạm nhân, Phó chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển khẳng định, chế độ ta luôn hướng đến giáo dục để người ta hòa nhập sau khi chấp hành xong bản án. Do đó, việc cho lao động ngoài trại giam tại các điểm sản xuất là tạo điều kiện cho phạm nhân lao động có thu nhập, nâng cao đời sống và có tay nghề. Do đó, cần phân loại, phạm nhân cải tạo tốt, tự giác thì được tạo điều kiện để lao động. “Trong đội ngũ phạm nhân có người có trình độ lao động nhất định thì nên sử dụng. Quy định cứng quá thì khó thực hiện, do đó cần "mở ra" để tạo điều kiện cho phạm nhân lao động”, Phó chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển nói.

Cho ý kiến về nội dung này, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân lưu ý cần thực hiện đúng các quy định cũng như bảo đảm chính sách nhân đạo và sự tự nguyện lao động, hưởng thành quả lao động của phạm nhân. “Nếu đưa phạm nhân ra ngoài mà họ không muốn vì có sự mặc cảm thì có nên không. Do đó, cần có sự đồng ý của phạm nhân thì mới đưa phạm nhân đi lao động ngoài khu trại giam. Ngoài ra, trong luật cũng cần quy định rõ về nguyên tắc hưởng thành quả lao động của phạm nhân khi tham gia lao động ở hình thức này, phải thực hiện đúng quy định của pháp luật về lao động với phạm nhân khi tham gia lao động sản xuất ở ngoài khu trại giam (về thời gian làm việc, nghỉ ngơi, bảo hộ lao động, an toàn lao động....)”, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

PHƯƠNG HẰNG