Tại phiên họp, Ủy ban Pháp luật tiến hành thẩm tra dự án Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm và Luật Sở hữu trí tuệ.
Theo tờ trình của Chính phủ, dịch vụ phụ trợ bảo hiểm là bộ phận cấu thành của hoạt động kinh doanh bảo hiểm, vốn đang tồn tại trong thị trường bảo hiểm Việt Nam, gồm: Tư vấn bảo hiểm, đánh giá rủi ro bảo hiểm, tính toán bảo hiểm, giám định tổn thất bảo hiểm, hỗ trợ giải quyết bồi thường bảo hiểm.
Tuy nhiên, Luật Kinh doanh bảo hiểm hiện hành chưa có quy định về dịch vụ này. Trong khi đó, thị trường bảo hiểm càng phát triển thì dịch vụ phụ trợ bảo hiểm càng tác động lớn đến sự lành mạnh của hoạt động kinh doanh bảo hiểm, giúp các bên tham gia bảo hiểm giảm thiểu rủi ro; đề phòng, hạn chế tổn thất; hạn chế gian lận bảo hiểm; tăng cường tính chuyên nghiệp của thị trường; tối ưu hóa chi phí, nguồn lực cho doanh nghiệp bảo hiểm; chi trả tiền bảo hiểm, bồi thường nhanh chóng, đầy đủ, kịp thời quyền lợi của người tham gia bảo hiểm…
Đề xuất bổ sung quy định về kinh doanh dịch vụ phụ trợ bảo hiểm, dự luật cũng có những quy định cụ thể về đáp ứng điều kiện với cá nhân cung cấp dịch vụ tư vấn bảo hiểm và điều kiện với tổ chức cung cấp dịch vụ phụ trợ bảo hiểm.
Dự luật thể hiện việc chuẩn hóa các dịch vụ phụ trợ bảo hiểm trên tinh thần mở cửa, nhưng có sự kiểm soát bằng điều kiện năng lực chuyên môn; không quy định điều kiện về đăng ký, cấp giấy phép thành lập và hoạt động của doanh nghiệp, mà chỉ đưa ra điều kiện làm cơ sở cho cơ quan quản lý nhà nước thực hiện hậu kiểm.
“Quy định này phù hợp với chủ trương đổi mới trong phương thức quản lý nhà nước, tạo thuận lợi cho tổ chức, cá nhân cung cấp dịch vụ phụ trợ bảo hiểm, giúp doanh nghiệp bảo hiểm hoạt động hiệu quả hơn, đồng thời bảo vệ tốt hơn quyền lợi của khách hàng tham gia bảo hiểm, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước”, tờ trình của Chính phủ nêu.
Các ý kiến của các thành viên Ủy ban Pháp luật cho rằng, việc đổi mới phương thức quản lý nhà nước, tạo thuận lợi cho tổ chức, cá nhân cung cấp dịch vụ phụ trợ bảo hiểm là cần thiết. Tuy nhiên, dịch vụ phụ trợ bảo hiểm là ngành, nghề kinh doanh có điều kiện, nên các quy định để kiểm soát, quản lý dịch vụ này phải phù hợp để vừa tạo thuận lợi cho chủ thể kinh doanh, nhưng cũng phải bảo đảm sự an toàn của thị trường và bảo đảm khách hàng được cung cấp dịch vụ phụ trợ bảo hiểm có chất lượng. Từ đó, các ý kiến đề nghị Chính phủ giải trình thêm.
Giải trình về nội dung này, Thứ trưởng Bộ Tài chính Huỳnh Quang Hải nhấn mạnh, quan điểm của Chính phủ là đã, đang và sẽ tiếp tục nghiêng về hậu kiểm. Thực tế, việc thực hiện hậu kiểm vẫn bảo đảm được vai trò của quản lý Nhà nước thông qua các cơ chế kiểm soát từ xa, như: Kiểm tra việc cấp giấy chứng chỉ đào tạo; thông tin báo cáo và trách nhiệm của doanh nghiệp. Bên cạnh đó còn có các hoạt động kiểm tra, giám sát, thanh tra định kỳ, đột xuất và thông qua đánh giá của các tổ chức nghề nghiệp.
Tại phiên họp, các đại biểu cũng đặt vấn đề về việc Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) chỉ có hiệu lực với 11 nước thành viên. Nay, để tương thích với CPTPP mà phải sửa đổi luật thì có hợp lý không, bởi khi sửa luật thì sẽ có giá trị áp dụng chung cho tất cả, không riêng các doanh nghiệp đến từ các nước thành viên CPTPP.
Trả lời câu hỏi này, Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh nêu rõ, CPTPP không mâu thuẫn với các hiệp định mà Việt Nam đã ký kết, tham gia, trong đó có Nghị định thư gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) của Việt Nam. Các quy định về dịch vụ phụ trợ bảo hiểm đã xuất hiện trong Nghị định thư gia nhập WTO, Nghị quyết phê chuẩn Nghị định thư gia nhập WTO của Quốc hội cũng cho phép áp dụng trực tiếp các cam kết của Việt Nam tại các văn kiện gia nhập WTO.
Luật Kinh doanh bảo hiểm ra đời trước khi Việt Nam gia nhập WTO, thực tế khi đó cũng không xuất hiện nhiều dịch vụ phụ trợ bảo hiểm, các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ bảo hiểm thường thực hiện luôn các dịch vụ phụ trợ bảo hiểm nên không cần thiết phải sửa luật. Tuy nhiên, hiện nay, do sự chuyên môn hóa rất cao trong hoạt động kinh doanh bảo hiểm, nên xuất hiện nhiều doanh nghiệp kinh doanh trong lĩnh vực phụ trợ bảo hiểm, từ đó đặt ra yêu cầu cần thiết sửa đổi Luật Kinh doanh bảo hiểm để bổ sung quy định về vấn đề này.
Tin, ảnh: CHIẾN THẮNG