Đại biểu Quốc hội đề xuất tăng thuế đối với các sản phẩm rượu, bia

Kiểm soát lạm dụng rượu, bia

Nghị trường Quốc hội sáng 23-5 tiếp tục “nóng” với phần tranh luận sôi nổi của các đại biểu về dự án Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia. Nhiều đại biểu cho rằng, chỉ có thể giảm tác hại của rượu, bia thông qua việc giảm sử dụng, do đó, dự thảo luật cần quy định chặt chẽ và nghiêm khắc hơn, tăng chế tài trong nhiều nội dung, đặc biệt là vấn đề quản lý, quảng cáo, khuyến mại, tài trợ rượu, bia; quản lý rượu thủ công; về các biện pháp giảm tác hại của rượu, bia…

Đại biểu Phạm Trọng Nhân (đoàn Bình Dương) bày tỏ băn khoăn bởi các chế định được xem là “xương sống” của dự án luật như cấm quảng cáo, cấm bán rượu, bia từ 15 độ cồn trở lên trên internet, quy định về thời gian bán đã bị loại ra ngoài dự thảo lần này. Đại biểu Phạm Thị Minh Hiền (đoàn Phú Yên) cho rằng, quy định không quảng cáo rượu, bia dưới 5,5 độ cồn trên báo nói, báo hình trong khung giờ từ 19 đến 20 giờ hằng ngày là chưa hợp lý. Theo đại biểu, khung giờ từ 19 đến 20 giờ hầu như không có quảng cáo, không có ý nghĩa trong việc giảm lượng trẻ em tiếp xúc với quảng cáo rượu, bia và đồ uống có cồn. Do đó, cần phải điều chỉnh việc khung giờ này là từ 18 đến 21 giờ.

Nêu quan điểm về quy định các hành vi bị nghiêm cấm, đại biểu Phạm Như Hiệp (đoàn Thừa Thiên-Huế) cho biết, dự thảo có quy định cấm bán bia, rượu cho người dưới 18 tuổi, nhưng làm cách nào để kiểm soát, để biết người mua dưới 18 tuổi? Điều này cần được quy định rõ thông qua việc người bán được kiểm tra giấy tờ tùy thân. Đồng thời, đại biểu Phạm Như Hiệp đề xuất, cần bổ sung thêm quy định tăng thuế đối với các sản phẩm rượu, bia. Việc này sẽ góp phần hạn chế việc dễ tiếp cận của rượu, bia; cũng được xem là một biện pháp phòng, chống tác hại của rượu, bia.

Ở góc độ khác, đại biểu Bùi Văn Xuyền (đoàn Thái Bình) cho rằng, cần thiết ban hành luật để hạn chế các tác hại của việc sử dụng rượu, bia. Song đại biểu cho rằng, cần có cái nhìn công bằng với một ngành sản xuất đang có đóng góp cho sự phát triển kinh tế-xã hội của đất nước, không coi ngành sản xuất rượu, bia là “tội đồ”. Có chung quan điểm, đại biểu Dương Trung Quốc (đoàn Đồng Nai) bày tỏ, cần thiết phải ban hành luật với các chế tài mạnh hơn để kiểm soát việc lạm dụng rượu, bia. Tuy nhiên, cần có cái nhìn khách quan bởi rượu, bia là một nét văn hóa. Vấn đề cần lưu ý nhất là phải nâng cao năng lực quản lý của Nhà nước, năng lực tự kiểm soát của mỗi người với hành vi sử dụng rượu, bia.

Nhấn mạnh việc thay đổi nhận thức để thay đổi hành vi là giải pháp cần được đặt lên hàng đầu trong công tác phòng, chống tác hại của rượu, bia, đại biểu Giàng A Chu (đoàn Yên Bái) cho rằng, căn bản của vấn đề chính là xây dựng văn hóa, nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật, đạo đức xã hội, ý thức với bản thân, gia đình và cộng đồng. Nếu làm được như thế thì mới xóa bỏ được thói quen và tập tục cũ lạc hậu, nhậu nhẹt, bắt ép nhau uống rượu, bia. Do đó, công tác tuyên truyền, thay đổi nhận thức phải được đặt lên hàng đầu và cần có các quy định rõ ràng.

Cân nhắc khi tăng quyền cho Kiểm toán Nhà nước

Thảo luận tại tổ về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật KTNN, nhiều ý kiến đại biểu Quốc hội bày tỏ đồng tình với sự cần thiết phải sửa đổi, bổ sung luật. Luật KTNN được Quốc hội khóa XIII thông qua tại kỳ họp thứ chín, có hiệu lực thi hành từ ngày 1-1-2016. Tuy nhiên, sau hơn 3 năm thi hành, Luật KTNN bộc lộ một số vướng mắc, bất cập đòi hỏi phải nghiên cứu sửa đổi, bổ sung. Đáng chú ý, trong dự thảo luật trình Quốc hội lần này, đã bổ sung một số thẩm quyền, nhiệm vụ cho KTNN. Cụ thể, dự thảo luật bổ sung thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực KTNN; bổ sung quy định để KTNN thực hiện nhiệm vụ phòng, chống tham nhũng, quy định nhiệm vụ của KTNN trong thực hiện giám định tư pháp. Bên cạnh đó, dự thảo cũng làm rõ nội dung các cơ quan, tổ chức, đơn vị có liên quan đến hoạt động kiểm toán, bổ sung quy định về quyền khiếu nại đối với báo cáo kiểm toán...

Đại biểu Nguyễn Hữu Cầu (đoàn Nghệ An) cho rằng, KTNN có đủ năng lực, điều kiện để thực hiện nhiệm vụ giám định tư pháp, đồng thời, cũng hỗ trợ cho các cơ quan tố tụng, trong đó có cơ quan điều tra. Ngoài ra, việc bổ sung quyền xử phạt vi phạm hành chính cho cơ quan KTNN cũng giúp quy định pháp luật đầy đủ hơn, khi KTNN phát hiện sai phạm nhưng cá nhân, tổ chức không hợp tác thì KTNN có quyền xử phạt là phù hợp. Ở góc độ khác, đại biểu Thạch Phước Bình (đoàn Trà Vinh) đề nghị rà soát kỹ các luật khác có liên quan khi bổ sung quyền, nhiệm vụ của KTNN để tránh trùng lặp hoặc dẫn chiếu lại. Ví dụ với nhiệm vụ phòng, chống tham nhũng, cần nghiên cứu, rà soát kỹ để tránh dẫn chiếu lại Luật Phòng chống tham nhũng. Đối với nhiệm vụ giám định tư pháp, đại biểu Thạch Phước Bình đề nghị, không nên bổ sung trong dự thảo luật này mà nên quy định trong Luật Giám định tư pháp. Về quy định bổ sung quyền xử phạt vi phạm hành chính, đại biểu Giàng Thị Bình (đoàn Lào Cai) cho rằng, cần đối chiếu với Luật Xử lý vi phạm hành chính và các luật chuyên ngành khác để xem xét thẩm quyền áp dụng cho các đối tượng nào, mức xử phạt cụ thể bao nhiêu...

Tham gia góp ý vào dự thảo luật, đại biểu Nguyễn Chí Tài (đoàn Thừa Thiên-Huế), băn khoăn khi dự thảo bổ sung quyền truy cập dữ liệu điện tử và quyền truy cập vào phần mềm ứng dụng của đơn vị được kiểm toán cho kiểm toán viên. Theo đại biểu Nguyễn Chí Tài, dữ liệu điện tử, phần mềm ứng dụng có nhiều loại thông tin khác nhau, vì vậy, cần cân nhắc kỹ để bảo đảm tính bảo mật cho đơn vị được kiểm toán. Cùng với đó, đại biểu Nguyễn Chí Tài đề nghị, cần phân rõ thẩm quyền giữa cơ quan KTNN và thanh tra để tránh trùng lắp đối tượng thanh tra, kiểm toán. Có chung quan điểm, đại biểu Phạm Đình Toản (đoàn Hưng Yên) đề xuất, dự thảo luật cần quy định rõ nguyên tắc phối hợp giữa cơ quan thanh tra và kiểm toán để tránh chồng chéo trong lập kế hoạch. Điều này cũng góp phần tạo lập môi trường kinh doanh thông thoáng, thuận lợi cho doanh nghiệp.

Chia sẻ với các băn khoăn của đại biểu Quốc hội, Tổng kiểm toán Nhà nước Hồ Đức Phớc (đại biểu Quốc hội đoàn Nghệ An) cho biết, việc bổ sung một số nhiệm vụ như phòng, chống tham nhũng để hướng dẫn thi hành quy định này được cụ thể, chặt chẽ. Đối với nhiệm vụ giám định tư pháp, hiện nay, KTNN nhiều lần nhận được đề nghị của cơ quan công an để hỗ trợ công tác này, tuy nhiên, trong quy định pháp luật chưa có nên chưa thực hiện được. Xét về năng lực, KTNN có thể đảm nhiệm được công tác giám định tư pháp trong các lĩnh vực như tài chính, kế toán, quản lý dự án, kể cả công nghệ thông tin, bảo mật... Nếu được cho phép, KTNN sẽ cử cán bộ đi đào tạo về giám định tư pháp, được cấp giấy phép giám định viên và ban hành quy trình giám định, sau đó mới thực hiện nhiệm vụ này. Liên quan đến bổ sung quyền xử phạt vi phạm hành chính cho KTNN, Tổng KTNN Hồ Đức Phớc chia sẻ, việc xử phạt chỉ áp dụng với hai hành vi là chống đối, cản trở hoạt động kiểm toán và không xuất trình, cung cấp hồ sơ, tài liệu. Quy định này cũng xuất phát từ yêu cầu thực tiễn, bảo đảm hoạt động kiểm toán chặt chẽ, hiệu quả hơn.

Cũng trong thời gian làm việc buổi chiều, Quốc hội đã nghe tờ trình, báo cáo thẩm tra dự án Luật Thư viện và thảo luận tại tổ về dự án luật này.

Ngày 24-5, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật Quản lý thuế (sửa đổi) và thảo luận ở tổ về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Chính phủ và Luật Tổ chức chính quyền địa phương; dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức.

MẠNH HƯNG - VŨ DUNG