"Tinh thần Fidel" và nghĩa tình son sắt Việt Nam - Cuba

“Vì Việt Nam, Cuba sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình!” - câu nói được lãnh tụ Fidel Castro khẳng định trong cuộc mít-tinh tại Quảng trường Cách mạng José Martí, La Habana, ngày 2-1-1966, nhân kỷ niệm 7 năm thắng lợi của Cách mạng Cuba và chào mừng Hội nghị Đoàn kết Á - Phi - Mỹ Latin. Lời khẳng định bất hủ ấy đã trở thành biểu tượng của tình cảm ruột thịt, của sự hy sinh, sẻ chia mà Cuba dành cho nhân dân Việt Nam

Trong những năm tháng cam go của cuộc kháng chiến của nhân dân Việt Nam, lãnh tụ Fidel Castro thông qua các chuyến công du để vận động chính phủ, nhân dân nhiều nước đoàn kết, ủng hộ Việt Nam. Ở Cuba, các cuộc tuần hành quần chúng thể hiện tình đoàn kết với Việt Nam luôn có sự tham gia và đồng hành trực tiếp của người đứng đầu Đảng, Nhà nước Cuba.

Vượt qua khoảng cách địa lý xa xôi và điều kiện khó khăn, Cuba vẫn kiên trì sát cánh cùng Việt Nam như một người bạn chân thành, người đồng chí thủy chung. Không chỉ dành sự hỗ trợ vật chất, tinh thần quý báu, Cuba còn trở thành biểu tượng và là lực lượng tiên phong trong phong trào nhân dân thế giới đoàn kết, ủng hộ cuộc đấu tranh chính nghĩa của Việt Nam chống đế quốc Mỹ, giành thắng lợi hoàn toàn, thống nhất đất nước.

Cuba là nước đầu tiên công nhận Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam (tháng 12-1961); là nước đầu tiên thành lập Ủy ban đoàn kết với Việt Nam (tháng 9-1963); là quốc gia duy nhất đặt Đại sứ quán bên cạnh Mặt trận tại vùng giải phóng (tháng 7-1967). Tinh thần đoàn kết ấy được thể hiện sinh động khi Cuba tuyên bố năm 1967 là “Năm Việt Nam Anh hùng”.  Cuba cũng có vai trò rất quan trọng trong việc vận động các nước Mỹ Latin ủng hộ Việt Nam gia nhập Liên hợp quốc năm 1977.  

Lãnh tụ Cuba Fidel Castro thăm vùng giải phóng Quảng Trị năm 1973. Ảnh tư liệu

Trong bối cảnh đất nước còn chịu bao vây, cấm vận và muôn vàn khó khăn, lãnh tụ Fidel Castro từng khẳng định: “Đáng tiếc là chúng ta - những người Cuba - không có đủ đường, sữa để gửi cho nhân dân Việt Nam, chứ nếu có, không những đường, sữa, mà cả máu chúng ta cũng sẵn sàng hiến dâng cho nhân dân Việt Nam”.  Năm 1972, lãnh tụ Fidel Castro một lần nữa khẳng định: “Tình đoàn kết của chúng ta, niềm tin của chúng ta đối với nhân dân Việt Nam và ban lãnh đạo Việt Nam là vô điều kiện và tuyệt đối”.

Đặc biệt, không ai có thể quên, tháng 9-1973, khi chiến trường Quảng Trị vẫn còn khét mùi thuốc súng, từ bên kia bán cầu, Chủ tịch Fidel Castro đã đến thăm vùng giải phóng miền Nam Việt Nam. Đây là chuyến thăm lịch sử, khi ông trở thành nguyên thủ quốc gia đầu tiên và duy nhất trên thế giới đặt chân tới vùng giải phóng miền Nam trong lúc cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước vẫn chưa kết thúc. Hình ảnh vị lãnh tụ Cuba đứng trên mảnh đất vừa giải phóng, giương cao lá cờ cách mạng, đã lan tỏa khắp thế giới như một thông điệp mạnh mẽ: Việt Nam không đơn độc trong cuộc chiến đấu vì độc lập, tự do.

Với khẩu hiệu “Tất cả vì Việt Nam”, những người bạn Cuba đã làm hết những gì có thể để giúp Việt Nam. Tinh thần đoàn kết, ủng hộ Việt Nam lan tỏa tới từng trường học, bệnh viện, nhà máy, công trường, đơn vị vũ trang và mọi tầng lớp nhân dân Cuba. Hiếm có nơi nào trên thế giới như Cuba, nơi hàng nghìn nhà máy, trường học, khu phố mang tên các anh hùng và địa danh của Việt Nam.

Lãnh tụ Cuba Fidel Castro phất cao lá cờ lấp lánh Huân chương của đoàn Khe Sanh, Quân giải phóng Trị Thiên Huế, tháng 9-1973 - Ảnh: TTXVN

Nhân dân Việt Nam mãi khắc ghi hình ảnh những người bạn Cuba trong những năm tháng gian khó, cùng chia sẻ “một thời máu lửa” vừa kháng chiến, vừa xây dựng đất nước. Những chuyên gia, thủy thủ, công nhân Cuba đã sát cánh bên bộ đội và nhân dân Việt Nam giữa bom đạn trên đất cảng Hải Phòng, trên công trường Đường Trường Sơn, tại Bệnh viện Hữu nghị Đồng Hới (Quảng Bình), Khách sạn Thắng Lợi (Hà Nội)... Trên khắp mọi miền Tổ quốc, dấu ấn bàn tay lao động và trí tuệ của bạn bè Cuba vẫn hiện hữu trong nhiều con đường, nhà máy, công trình thiết yếu - minh chứng sống động cho tình đoàn kết thủy chung và sự sẻ chia vô tư mà Cuba dành trọn cho Việt Nam, góp phần giúp đất nước ta vươn lên sau chiến tranh.

Sự thủy chung, nồng hậu và vô điều kiện trong tình đoàn kết, ủng hộ - những phẩm chất ấy đã làm nên mối quan hệ đặc biệt, không có tiền lệ và trở thành mẫu mực của quan hệ quốc tế.

Hơn nửa thế kỷ qua, tình hữu nghị đặc biệt Việt Nam - Cuba luôn được thử thách và hun đúc trong lửa đạn chiến tranh, trong những thời khắc cam go nhất của mỗi dân tộc. Đó là mối quan hệ thủy chung, trong sáng, trở thành tài sản vô giá mà hai Đảng, hai Nhà nước và nhân dân hai nước cần trân trọng, gìn giữ và tiếp tục vun đắp.

Ngày nay, trong bối cảnh thế giới nhiều biến động, tình đoàn kết Việt Nam - Cuba vẫn tỏa sáng như biểu tượng mẫu mực của quan hệ quốc tế, minh chứng sinh động cho sức mạnh của niềm tin, của sự sẻ chia và nghĩa tình son sắt giữa hai dân tộc cách nửa vòng Trái đất.

Việt Nam không bao giờ quên những nghĩa cử cao đẹp và sự giúp đỡ vô tư, chí tình mà Cuba đã dành cho mình trong những năm tháng gian khổ nhất của cuộc đấu tranh giành độc lập, thống nhất đất nước cũng như trong công cuộc kiến thiết sau chiến tranh. Đoàn kết và ủng hộ, góp phần giúp Cuba vượt qua những thử thách gay gắt của “thời kỳ đặc biệt”, đó không chỉ là trách nhiệm của những người cộng sản, mà còn là đạo lý, là truyền thống “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc đối với bạn bè, đồng chí.

 VĂN DUYÊN

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Chính trị xem các tin, bài liên quan.