Khai tăng tuổi để nhập ngũ

Khi nói đến Đại tá Hoàng Kim Nông, Anh hùng LLVT nhân dân mọi người thường gắn với những trận đánh lừng danh của Đặc công Hải quân ở chiến trường Cửa Việt, Đông Hà, tỉnh Quảng Trị. Tuy nhiên, trong những ngày đầu nhập ngũ, chính Hoàng Kim Nông đã có những kỷ niệm đáng nhớ khi tham gia trận đầu đánh thắng của Hải quân nhân dân Việt Nam và quân dân miền Bắc trước lực lượng không quân, hải quân vào loại hiện đại bậc nhất của Mỹ. 

Lúc còn dưới mái trường học phổ thông, chàng học sinh Hoàng Kim Nông cũng như những người bạn học cùng trang lứa đã được bố mẹ và những bậc cao niên trong xã truyền lại rằng: Xã Thanh Sơn, huyện Tĩnh Gia, tỉnh Thanh Hóa-một làng quê yên bình, nằm ép mình bên dãy núi Nga có truyền thống yêu nước, bởi thế mà thanh niên trong xã ông luôn ước nguyện được cầm súng đánh giặc. Ông chia sẻ: “Mới mười bảy tuổi, cơ thể tôi đã phát triển cân đối, khỏe mạnh, lực lưỡng không kém gì người lớn. Học xong lớp bảy, địa phương khám tuyển nghĩa vụ quân sự, tôi đã khai tăng một tuổi để đi khám và trúng tuyển. Lúc ấy, tôi cùng đám bạn vui mừng chạy tung tăng khắp xóm chào bà con, họ hàng để lên đường tòng quân”.

Khẩu đội súng 14,5 ly Tàu 124 chiến đấu ngày 5-8-1964 tại Quảng Ninh. Ảnh tư liệu.  

Trải qua 3 tháng huấn luyện, khuôn mặt trắng trẻo, ngây thơ của cậu học trò nay đã đen sạm và già như người từng trải. Đơn vị cử Hoàng Kim Nông đi học chuyên ngành hàng hải. Sau khóa học, tháng 4-1964, ông được bổ sung về Tàu 187, Căn cứ 2 Hải quân. Đúng 12 giờ ngày 5-8-1964 tiếng chuông báo động liên hồi, mọi người vội chạy ra các vị trí chiến đấu. Tiếng động cơ máy bay như xé toạc bầu trời. Một chiếc rồi đến 6 chiếc quần thảo đảo điên khu vực Tàu 187 đang làm nhiệm vụ. Nhìn vào đất liền từng cột khói cuồn cuộn bốc lên cao như cái nấm khổng lồ. Máy bay Mỹ bắn phá miền Bắc, chúng bị quân dân trong đất liền đánh trả quyết liệt, vội chạy thoát thân ra biển nhưng bất ngờ bị Tàu 187 đánh chặn. Tập thể tàu đa phần anh em mới có thâm niên 1 đến 2 tuổi quân nhưng bản lĩnh kiên cường, chiến đấu anh dũng.

Cựu chiến binh Cao Viết Thao, nguyên chiến sĩ cơ điện Tàu 187 hiện đang ở xã Thọ Lập, huyện Thọ Xuân, tỉnh Thanh Hóa cho biết: “Lúc đó quần áo Hoàng Kim Nông dính máu đồng đội, anh vẫn vững vàng trên trận địa. Khi máy bay bổ nhào, từ thủy thủ hàng hải, anh đã lao nhanh mình lên tiếp đạn cho pháo bắn. Lúc máy bay Mỹ ra xa, anh liền quay ra băng bó cho thương binh”.

35 con người vừa mới cùng nhau ăn cơm trưa chật cả boong tàu, vậy mà chỉ sau hơn 1 giờ chiến đấu, trên Tàu 187 chỉ còn lại 5 người, Thuyền trưởng Tiếu cụt 1 cách tay nhưng vẫn chỉ huy tàu cập bến.

Dù biết hy sinh nhưng không rời trận địa

Cựu chiến binh Nguyễn Sĩ Tiến, thương binh hạng 4/4, nguyên chiến sĩ pháo thủ Tàu 124, Phân đội tàu tuần tiễu thuộc Khu tuần phòng 1. Ông và đồng đội tham gia trận đánh ngày 5-8 trên khu vực biển Hạ Long. Giờ đây, mỗi khi nhắc về đồng đội và tập thể Tàu 124, ông luôn khẳng định cán bộ, chiến sĩ đã chiến đấu anh dũng. Dưới làn đạn dày đặc của Mỹ, dù biết hy sinh nhưng không một ai rời trận địa.

Tàu 124 là tàu vỏ sắt, loại 79 tấn, được trang bị pháo phòng không 37 ly, súng máy phòng không 14,5 ly có 2 nòng trên 6 vị trí chiến đấu. Con tàu được ví như một trận địa cao xạ tầm thấp di động với vận tốc tối đa 18 hải lý/giờ. Nhiệm vụ của tàu là bảo vệ cảng Hòn Gai trước sự bắn phá của Mỹ.

Trận đánh ngày 5-8, trong đội hình chiến đấu của Phân đội 1, Tàu 124 bị rốc két của địch bắn vào gần khoang máy, nhiều cán bộ, chiến sĩ bị thương. Ông Nguyễn Sĩ Tiến kể: “Lúc chiến đấu tôi bị thương ở vùng bụng, mặt và tai; máu chảy đẫm áo, ngất lên, ngất xuống, không thể tiếp tục chiến đấu được. Lúc tỉnh lại, tôi lấy máu của mình viết lên vách đài chỉ huy căn dặn anh em quyết tâm chiến đấu bắn rơi nhiều máy bay địch”.

Hành động đó đã thôi thúc cán bộ, chiến sĩ của tàu kiên quyết bám trận địa, vừa chiến đấu vừa cơ động ra khỏi vùng nguy hiểm (Tàu cơ động về khu biển chân núi Bài Thơ). Khi tàu cập bến, Nguyễn Sĩ Tiến được đồng đội và nhân dân băng bó rồi chuyến đến Bệnh viện tỉnh Quảng Ninh.

 Cựu chiến binh Hoàng Quốc Luận trò chuyện với tác giả.

Không đương đầu trực tiếp bắn máy bay Mỹ trong trận đánh ngày 2 và 5-8 nhưng trong tâm trí của cựu chiến binh Hoàng Quốc Luận, thương binh hạng 2/4 ở phường Ngọc Hải, quận Đồ Sơn, TP Hải Phòng luôn có kỷ niệm khó quên tại chiến trường Thanh Hóa. Lúc đó, Trung sĩ Hoàng Quốc Luận, nguyên Trạm phó máy chỉ huy Đại đội 54, Tiểu đoàn 5 pháo binh bờ biển Hải quân. Cuối tháng 7, đầu tháng 8-1964, đơn vị ông được lệnh cơ động vào khu vực biển huyện Quảng Xương, tỉnh Thanh Hóa. Đại đội 54 có nhiệm vụ tiêu diệt những tuần dương hạm ở ngoài biển xa. Ông tâm sự: Hành quân bộ mấy ngày đêm liên tục mới vào tới trận địa, lợi dụng rừng phi lao, đơn vị bí mật xây dựng trận địa. Dưới cái nắng bỏng rát, anh em quên cả mệt nhọc nhanh chóng hoàn thiện công sự, trận địa để kịp bước vào chiến đấu.

Thời điểm pháo hạm của Mỹ ngoài biển bắn phá mạnh vào các mục tiêu trọng điểm trong đất liền, ông cùng đồng đội liên tục chỉ huy các trận địa ngăn chặn các tuần dương hạm của Mỹ. Trận ngày 5-8, Tiểu đoàn bắn gần 20 loạt đạn pháo góp phần cùng với quân dân làm nên chiến thắng ở xứ Thanh.

Luyện giỏi, bắn trúng

Cách đây 58 năm, ngày 5-7-1963, chàng thanh niên trẻ Nguyễn Quốc Chủng vừa học xong lớp 10 Trường cấp 3 Ninh Bình, chỉ 3 ngày nữa đến kỳ thi đại học, anh đã “xếp bút nghiên” lên đường tòng quân làm nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc. Tính đến ngày tham gia chiến đấu, anh già một tuổi quân. Những cán bộ, chiến sĩ đã từng sống và chiến đấu cùng anh lúc bấy giờ đều chung cảm nhận: Binh nhất Nguyễn Quốc Chủng rất gan dạ, mưu trí, bắn súng rất giỏi. Đạn bay qua đầu, qua vai, khói mù mịt bao quanh, quần áo đen thui mà anh vẫn tính toán chính xác để phối hợp với đồng đội bắn máy bay địch.

Ông Nguyễn Quốc Chủng kể: Trong luyện tập, hễ một con chim bay qua là tôi chĩa nòng súng ngắm luyện cho tác phong nhanh và đường ngắm đúng. Những đêm tuần tra, tôi thường hướng nòng súng về ngôi sao nhỏ nhất để luyện tập. Có lần thuyền trưởng hỏi tôi “Định bắn ngôi sao à?”. Tôi trả lời: Không, tôi luyện tập để bắn mục tiêu phản lực ban đêm. Tôi luôn nghĩ luyện giỏi để bắn trúng kẻ địch”. Sau khóa huấn luyện, Binh nhất Nguyễn Quốc Chủng được biên chế là pháo thủ số 1, Khẩu đội súng máy 14 ly 5, Tàu 124.

Bộ đội Hải quân Việt Nam đánh trả máy bay Mỹ. Ảnh: Tạp chí Quốc phòng toàn dân 

Đầu giờ chiều ngày 5-8, tất cả các tàu trên vịnh Cửa Lục và khu cảng Hòn Gai đã vào vị trí chiến đấu. Chưa đầy 15 phút sau, máy bay Mỹ kéo đến. Các lực lượng vũ trang nổ súng, Sở chỉ huy Khu tuần phòng 1 lệnh cho các tàu ra vịnh Hạ Long nổ súng chống trả quyết liệt. Dưới sự chỉ huy của Thuyền trưởng Trần Đức Truyền, lúc này vị trí chiến đấu của Nguyễn Quốc Chủng có lá thép chắn đạn, 2 đồng đội của anh bị thương, anh vẫn tiếp tục nạp đạn và chiến đấu tiếp. Trận chiến đấu diễn ra chừng 45 phút, Tàu 124  bị hư hỏng nặng, 1 đồng chí hy sinh, 15 cán bộ, chiến sĩ bị thương. Trong trận chiến đó, các lực lượng phòng không khu vực Hòn Gai bắn rơi 2 máy bay.

Sau trận đánh, Nguyễn Quốc Chủng được tặng Huân chương Chiến công. Niềm vinh dự đến với Binh nhì Nguyễn Quốc Chủng đó là nhân dịp kỷ niệm 19 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, anh và đồng chí Nguyễn Văn Giản được lên báo công với Bác Hồ và Trung ương Đảng.

HẢI HÀ